________________
आगम
(३८/२)
“पंचकल्प" - छेदसूत्र-५/२ (भाष्य)
---------------- भाष्यं [२२५०] -------------------------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [३८/२], छेदसूत्र - [५/२] "पंचकल्प" संघदासगणिक्षमाश्रमण रचितं भाष्य
प्रत
सूत्रांक
[२२५०]
दीप अनुक्रम [२२५०]
॥९॥एवं जिणकप्पोथि उठितकप्पे अहिए यऽशुण्णाओ। एमेव थेरकप्पो ठितमठिते होतिऽगुणाओ॥ २१५० ॥ पजवासणकप्पो मुत्ते कम्पो तहा परिने य । अझयणुदेसम्मि चकप्पो वह वायणाए य॥१॥कप्पो पहिच्छणाए परियाऽणुपेहणाएँ कप्पो या ठियमडिएसु दोसुषि एते स भवे कप्पे ॥२॥ जावमजाओ अहुणा दोषिणवि एते समं तु वति। जायं निष्कर्षतिय एगई होइनाय॥३॥ जातमजातं करणं जाते करणे गती तिहा डिण्णा। अजाते करणम्मि उ अनतरीतं गतीं जाइ॥४॥ जायं खलु निष्फर्म सुत्तेणऽत्येण ता. भएणं च। चरणेण व संजु बारित हो जातं ॥५॥ जातकरणेण शिन्ना नरगतिरिक्खा गती उ दोन्नि भवे । अहना तिहाउ छिन्ना णरगतिरिक्खा मस्सगती ॥६॥ देवेमुवि 2 तिणि गती छिन्ना वेमाणिएमु उत्पत्ती। चाउमुनि गतीम् गच्छति अन्नतरि अजातकरणेणं ॥७॥ एसो जातमजाए कप्पोऽनिहितो इदाणि बक्खामि । आइण्णमणाइन्ने कम्यं तु गुरुपएसेणं ॥८॥आहारचाउके करण फासणे खेतकालउवगरणे । आइपणे आइन्न तविवरीए अणाइण्ण ॥ .:.१५॥९॥आहारचउकसलु असणादीयं तु होडणायचा करणार आयरणं तू तस्स उजंजस्य आइणं ॥२२६० ॥ पिसि सिंधूविसए डाई(य) पुण उत्तराबहाइणं । तंबोलं दमिलेसु एमादी सेनमाइर्ण ॥ ०१४९॥१॥ काले दुभिक्खादिसुन पलंधमादी तु सध्यमाणं । उपगरणे आइणं बोच्छामि अओ समासेणं ॥ ल० १५० ॥२॥ सिंधू आउलियाई काला कप्पा सुरनिसर्यमि। दुगुवादि पुंटपदणि महरहेमुं च जलपूरा ॥ ०१५१॥३॥ एवं जत्वाइणं तहियं तू कप्पती उआवरिउ । इतरस्य कारणम्मी फासण गहणं च परिभोगो ॥ ल०१५२॥४॥ आइण्णे चउपग्गेण य पीलाकारको पक्यणे या य मालगा पवयणे णाइण्णं आयरे कप्पं ..॥५॥ आहार उपहि सेवा सहा चउक्गो होइ गायत्रो । पपयणपीलबचाओ पिसियाई मजपाइति ॥६॥ चोदेड का मइलणा? भण्णइ पटिसेहियाणि ज सेये। सा होइ महलणा ऊ जो पुण सुपरिडिओ चरणे ॥ ७॥ तण्णाउ सलाहेड वष्णेड गुणेहि एस जुत्तोति। सुदढ़ करे अपहितं जो पुण करणे अजुत्तो 3॥८॥ तं बदछ संदेहो उपजा किष्णु एस सच्छंदो। आओ गं उपएसो एरिसओ देसिओ समए? ॥९॥ आह जिगकप्पियाणऽनि आइणं किंचि अस्थि अह नस्थि। भष्ण न अस्थि कि पुण आषरें जिणकप्पियाइण्णं ॥२२७०॥ आहारउबहिनेहे निररेक्लो नपरि निजरापेही । संघषणविरिखजुत्तो आइणं आयरह कप्पं ॥१॥ दसणनाणचरिने तये य तह भावणासु समितीसु। छल्हपि तिप्पणारं सरह संधाण साहणता ॥२॥ सदहति सम्मदसण आयरति परुवणं च कुणमाणो। संधाणकप एसो एवं सेसाणची मेयं ॥३॥ संघाणकप एसो भणिो उसमासओ जिणवाओसिसेक्समुदित एलोवोच्वं चरणकापा आहार उपहि सेजा निकरणसोहीएं जाहि परिर्ततो। परिगहितविहाराओ तो पवती विसयपहिवदी.१५८॥॥ | कोई विसेस बुज्झति पसत्यठाणा अहं परिभहो। अंधत्तेणं कोई ण पुज्सए मंदधम्मत्ता ॥६॥ दवे मावे अंधो दब्वेचक्यूहि भावे ओसणो। संविगतं ग रोपति णितियाण पहाममिच्छतो ॥७॥ जुत्तो जुत्तविहारी वेष पसंसाए सुलहबोही। ओसनविहारं पुण पसंसए दीहसंसारी ॥८॥आहार उवहि सेनानीयावासेऽपि तिकरणऽविसोही। तह भावंधा केई इम पहाणंति पोसति ॥९॥नीयाइपिहारम्मिचि जइ कुणती निम्ह कसाया। नसा हुभवते सिद्धी अवितहसुने भणियमेयं ॥२२८०॥ बहुमोहेमिर पुलिपिहरेना संबुडे करे कालं। सो सिसह अविय इमे पुरिसजाया भये चउरो ॥१॥नाणं संपण्णो णो उचरिण एस्थ चउभंगो। तेणेसेन पहाणो एवं भासंति निदम्मा ॥२॥ तन्हा उण एयाई कुजा आलंपणाई. मइम तु। जाहि पसत्याति इमाई आलंपणाई तु॥३॥ तित्वमराणं चरिब चरिय कसिणंगपारगाणं च। जो जाणइ सदहनी ओसन सो न रोएड।..१५९॥ ४॥ धुरसिमियत्रगम्मिवि विस्थगरो जानवम्मि उजमति । कि पुण तपउजोगो अपसेसेहिंण कायद्यो? ॥५॥ चोदसपुत्री कसिगंगपारगा तेसि जो उ जोगो । तं जो जाणइ सो खल संविग्गविहारसरहतो ॥६॥ एमादी आलंबण का संविगतं न रोएति। को पुण ओसन्न रोएती? मचा इमोतु ॥७॥ मुत्तत्थतदुभए अकरजोगि ओसरोयओ होजा। अहवा दुग्गहिवत्यो अहवाची मंदधम्मत्ता ॥..१६०॥८॥ अनाणियऽकहजोगी दुग्गहियस्थो उजेण अववादो। गहिओ णवि उस्सग्गो महिने बा मंदधम्मो उ॥९॥सो रोए ओसणे इति एसो पनिओचयणकप्पो । उववादकप्पमहुणा बोमडामि जहकमेणं तु ॥२२९० ॥ पंचहि ठाणेहिं वियहिऊग संदिग्गसढ़याजुत्तो। अम्भुणतं पिहार उपेइ उपवायकप्पो सो॥..१६१ ॥१॥ उपययणं उपवातो पासस्थादीय पंच ताणाओ। तेसु विचिहं तु बदिसतों पियहितो होहणायचो ॥२॥ संवेगसमावष्णो पच्छा उ उबेड उजयविहार। एस उपचायकप्पो णिसीहकप्प अओ बोच्छ ॥३॥चउहा निसीहकप्पो सरह अनुपालणा गहण सोही। सदहणापिय दुविहा आहे निसीहे विमागे य॥..१६२४ा ओहेति हत्थकम्म कुणमाणे राममूलिया दोसा। मिनमादि विमागे अहचोहो होइ उस्सम्यो॥५॥ अववादो विभागो सबसेयं तु सहइतस्स । सदहणाए कप्पो होइ अकयो पुण इमोर ॥६॥ मिच्ात्तस्सुदएणं ओसन्नचिहारताएँ सहहणा। गणहरमेरं ओहंग सबहती जो मिसीहंतु॥७॥ओसन्नाण विहारं सदहति सुविहियाण गणमेरे । न उ सरहती जो खलु एस अकप्पो उसरहणे ॥८॥ जाणि ११०७ पजकत्वमाय
मुनि दीपरनसागर
~254~