________________
आगम
(३८/१)
“जीतकल्प” – छेदसूत्र-५/१ (मूलं) ---------- मूलं [७३] -------------- -------------- भाष्यं [२२७१] ---------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३८/१], छेदसूत्र - [५/१] "जीतकल्प” मूलं एवं जिनभद्रगणिक्षमाश्रमण विरचितं भाष्यं ।
प्रत
सूत्रांक
[७३]
पि
यकरणा उजे तू अणभिगया चेव णायवा ॥१॥ चस्सदेण चिराचिर गहिया तू एत्य तु समासेणं। जनयविहीकमेणं जीयाभिमएण देजाहि ॥२॥ कतकरण अकयकरणा कयकरणा गच्छयासि इयरे या अकरकरणात णियमा णाया गच्छवासी त॥३॥ ते अभिगत अणमिगता अणभिगना विरथिरा यहोजाहि। कतअभिगत जसेचे अणभिगते अस्थिरेशमा ॥४॥ अहवा णिवेक्खियरा इविहा पुरिसा समासतो हॉति। णिस्पेक्खो जिणमादी तेणियमा होति कतकरणा ॥५॥ सावेफ्सा होति तिहा आयरिय उवा भिक्खुणों चेष । कत. करणमकतकरणा आयरिया वृज्झाया ॥६॥ भिक्खू गीयाऽगीया गीयत्व थिराऽथिरा य बोचा। कतकरण अकतकरणा एकेका होन्ति ते दुपिहा ॥ ७॥ अग्गीयावि थिराऽविर कयाऽकया चेव हॉति एकेका। कतकरण अकतकरणा केरिसया हॉनि? मुणगु इमे ॥८॥ छडट्ठमाइएहिं कतकरणा ते तु उभयपरियाए। अभिगत कतकरण जं जोगतवारिहा केवी ॥९॥ शिरपेक्खा एगविहा सावक्रवाणं तु कि णिमित्तेण । तिपिहो भेडो तु कतो आयरियादी? इमं सुणम् ॥२२८०॥ भण्णइ जुक्रायादी पत्युविससेण रंडों जह लोए। तह पत्यु विसेसेणं आयरियादीण आग्वणा ॥१॥ आयरियउवमाया दोण्णिवि णियमेण होति गीयत्था। गीयत्थमगीयस्था भिक्यू पुण हॉति मातथा ॥२॥ कारणमकारणं वा जयणाऽजयणा च मन्याडगीयत्थे। एतेण कारणेणं आयरियादी तिचिह भेदो॥३॥कजाऽकज जयाजय अविजाणतोऽमीयो य ज सेवे । सो होति तस्स दापो गीते दप्पाजते दोसा ॥४॥ अ. प्रिसिद्रा आपनी परिमं सव्वेसि तेण सावेरखे। परिमं चिप कयकरणे आयरिए अकए अणबहो॥५॥ कतकरणउवज्झाए अणचट्ठो होति मूलमायम्मि। भिक्यू गीयचिरम्मी कतकरणे मुलमेव भवे ॥६॥अकयथिरम्मी छेदो अस्थिरकयकरणे होति सो च । अस्थिरकते उ उम्गरु अगीवचिरकरणे ते चेच आजगीत अधिरे अकते छातहुगा होवि तू मुणेतवा। अगीय अधिस्कयकरण माह बडगुरू अकते ॥८॥ एसादेसो एको अयमण्णो बितियओ तु आदेसो। चरिमं चिय आवणे कतकरणगुरुम्मि अणडो॥९॥ अकतकरणम्मि मूल मुलमुबाएं होति कनकरणे। अकतकरणम्मि छेदो इय णेय अनुकतीए ॥२२९० ॥ एमेच य अणबई जावण्णे होति दोषिण आदेसा। णिरपेक्लो ण भणिएत्य जं दोगिण ण होति तस्सेने ॥१॥ अहणा मलावष्णो सम्ने मूलत होति णिरनेक्से। मूलं चेच गुरुत्सवि कतकरणे जकतें छेदो तु॥२॥ कतकरणउवमाए दे सकतम्मि होन्ति उम्मगुरुगा। इय अड्ढो- 18 कंतीए णेयं अयमणों आएसो ॥३॥ सापेखोनिकाउं गुरुस्स कदजोगिणो भवे छेदो। अकतकरणभिम उम्गुरु कतकरण उपजो उग्गुरुगा ॥४॥ अकते छाहगा न हय अड्दो । कतीए तु णातनं । अहणा उम्गुरु तू आदतं ठाइ गुरुभिणे ॥५॥ छायावत्नम्मी ठायति लहुए त भिण्णमासम्मि। पत्गुरुपादनम्मी अमम्मी ठाइ गुरुचीसे ॥६॥ चतुलहुए। बीसाए गुम्मासे ठाति पण्णरसहि तालहुए लपण्णरसे गुरुभिण्णे ठाति गुरुदसहि ॥ आ लहुभिपणे दसहुए गुरुनीसा अंने ठाति गुरुपणए। लहुचीसा आढनं अंतम्मी ठाति लहुपणए - ॥८॥ पण्णरसहि गुरुएहि अंतम्मी अहमम्मि ठायति । पण्णरसहि लहुएहिं अंतम्मी ठाति छम्मि ॥९॥ वलगुरुए आदनं अंतम्मी ठायती चतुथम्मि। दसलहुए आढनं ठायति न अने आयामे ॥ २३०० ॥ गुरुपणए आदत्तं एकासणयम्मि अं लाया तू। हर्पणए आदत्तं अंतम्मी ठाति पुरिमटे ॥१॥ अहमभन्नाऽद्धनं अंतम्मी लायई अ णिविगती। जतविहीपथारो समासतो एसमासातो ॥२॥ एवं तु अजयणाए साविक्साणं तु होति पच्छित्तं । आह गीयत्यो सवे कारण जतणाएं तो मुद्दो ॥३॥ एवं तु कारणम्मी जनणासेविस्स वणिय दाणं। जहवापि हम अण्णं आयरियादी जहाफमसो ॥४॥ आपरिषउपज्माए कतकरणे अकतकरण दुविहा तु। मिक्युग्मि अभिगते या अणभिगते चेष दुविहो तु ॥५॥ अभिगो का अकते या अणमिगते बिर नहेच अधिरे या चिरे कतकरणे अकते अधिरे कतकरणमकए य॥६॥ एते सव्वेऽवेग आपत्ती पंचराहगाऽऽवण्याने पण अपि सिटुं पउत्थमादीहि विष्णेयं ॥७॥ आतरिए कतकरणे ते चिय पण त होति दात। अकतकरणे चढत्यकयकरणे उपजोन चे॥८॥ अकयम्मी आयाम मिक्सुम्मी अभिगतमि कतकरण । आयाम दायां अकयकरणे उ भनेक ॥९॥मिक्सुम्मी अभिगते बिस्कयकरणे य एगमनं तु। अयम्मी पुरिमर्द अभिगए अस्थिरे कतम्मि ॥२३१०॥ पुरि मड्ढो थिय णियमा अस्थिरजकश्मि होति णिविमति। अहवाऽभिगय अधिरे इच्छाएनं च अण्णं वा ॥१॥ एमेवय दसरायं सो आवष्णमेगमावनि। कलकरणे आयरिए दसराय चेन दायां ॥२॥ अकयकरणम्मि पणगं कनकरणे पणगमेबुवझाए। अकतकरणे चउरथं एवं तू अदुकतीए॥३॥ताया कमेणं जाय उ अंतरिम होति पुरिमइद। इय पण्णरसारद्धं ठायद एकासणगमते ॥४॥ वीसारवं ठायति आयामे भिषणमासऽमन । मासारवं पणगे दुमास दसराएं ठायह तु॥५॥नेमासे पगरसे चतुमासे ठानि वीसरातम्मि। पणमासे पणुवीसे छम्मासे मासिए ठाति ॥ ६॥ छेदो दोमासीए मूले तेमासियम्मि ठायति तु। अणवढे चतुमासे पारंचिइए तु पणमासे ॥ ७॥ एए मणिना लहुगा सोऽवि नगरिहा समासेणं । एमेच य गुरुगाची या अहदकंतीए॥८॥ एमेच यमीसा वा अदुकतीए होन्ति तथा । एमेव पंचपंचहि मासादी सातिरंगादी॥९॥जा उन्मासा या नववि उग्पाय तह १०५५जीतकल्पभाष्य -
मुनि दीपरतसागर
अनुक्रम
[७]
~ 201~