________________
आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[१६]
दीप
अनुक्रम [२२]
[भाग- ८] “भगवती” - अंगसूत्र -५/१ (मूलं + वृत्तिः)
शतक [१], वर्ग [–], अंतर् शतक [-], उद्देशक [१], मूलं [१६],
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र- [ ०५] अंगसूत्र- [ ०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचिता वृत्तिः
| अस्तिशब्दस्याव्ययत्वेन बहुत्वार्थत्वाद् 'अस्ति' विद्यन्ते सन्तीत्यर्थः, अथवाऽस्ति अयं पक्षो यदुत 'एगइय'त्ति एकका एके केचनेत्यर्थः जीवाः, आत्मारम्भा अपीत्यादावपिशब्द उत्तरपदापेक्षया समुच्चये, स चात्मारम्भत्वादिधर्माणामेकाश्रयताप्रतिपादनार्थः भिन्नाश्रयताप्रतिपादनाथ वा, एकाश्रयत्वं च कालभेदेनावगन्तव्यं, तथाहि कदाचि | दात्मारम्भाः कदाचित्परारम्भाः कदाचित्तदुभयारम्भाः, अत एव नो अनारम्भाः, भिन्नाश्रयत्वं त्वेवम् एके जीवा | असंयता इत्यर्थः आत्मारम्भा वा परारम्भा वेत्यादि । अथैकस्वभावत्वाज्जीवानां भेदमसंभावयन्नाह - 'सेकेण्डेणे' ति अथ केन कारणेनेत्यर्थः, 'दुविहा पन्नन्त'त्ति मयाऽन्यैश्च केवलिभिः, अनेन समस्तसर्वविदां मताभेदमाह, मतभेदे तु विरोधिवचनतया तेरामसत्यवचनतापत्तिः, पाटलीपुत्र स्वरूपाभिधाय कविरुद्धवचनपुरुषकदम्बकवदिति, प्रमत्तसंयतस्य हि शुभोऽशुभश्च योगः स्यात् संयतत्वात्प्रमादपरत्वाच्च इत्यत आह-'सुभं जोगं पचति शुभयोगः- उपयुक्ततया प्रत्युपेक्षणादिकरणम्, अशुभयोगस्तु तदेवानुपयुक्ततया, आह च- "ढवी आउकार तेऊबाऊवणस्सइतखाणं । पडि लेहणापमत्तो छपि विराहओ होइ ॥ १ ॥" तथा "सेबो पमत्तजोगो समणस्स उ होइ आरंभो” त्ति अतः शुभाशुभौ योगावात्मा (ना) रम्भादिकारणमिति । 'अविरहं पहुंच'ति, इहायं भावः - यद्यप्यसंयतानां सूक्ष्मैकेन्द्रियादीनां नात्मारम्भकादित्वं साक्षादस्ति तथाऽप्यविरतिं प्रतीत्य तदस्ति तेषां न हि ते ततो निवृत्ताः, अतोऽसंयतानामविरति१ प्रतिलेखनाप्रमत्तः (कुम्भकारशाला दिस्थितः ) पृथिव्यप्तेजोवायुवनस्पतित्रसानां षण्णामपि विराधको भवति ॥ १ ॥ २ श्रमणस्य तु सर्वः प्रमत्तयोग आरम्भो भवति ॥
For Pernal Use On
~77 ~
Corp
