________________
उपनिषत् ] GOVERNMENT ORIENTAL LIBRARY, MYSORE 339
यदा सर्वाणि भूतानि समाधिस्थोऽनुपश्यति । एकभूतः परेणासौ तदा भवति केवलः ॥ यदा पश्यति चात्मानं केवलं परमार्थतः । मायामानं जगत् कृत्स्नं तदा भवति निर्वृतिः ॥ एवमुक्ता स भगवान् दत्तात्रेयो महामुनिः । साङ्कृतिः स्वस्वरूपेण सुखमास्तेतिनिर्भयः ॥
॥ दर्शनोपनिषदुत्तराङ्गचतुष्टयम् ॥
॥ इति दर्शनोपनिषत्समाता ॥ प्रतिपाद्यविषयः
सांकृतिदत्तात्रेयप्रश्नोत्तररूपायां खण्डदशकपरिमितायामस्यामुपनिषदिप्रथमखण्डे–योगाङ्गानां दशविधयमानां विस्तरेण प्रतिपादनं
कृतम् ॥ द्वितीयखण्डे-योगाङ्गानां नियमानां विवरणं कृतम् ॥ तृतीयखण्ड-योगोपयुक्तानां नवविधासनानां स्वरूपं निर्णीतम् ॥ चतुर्थखण्डे-देहान्तर्गतानां नाडीनां स्थानानि विविच्य कथयित्वा
प्राणापानादिवायूनां स्थानानि कार्याणि च निरूप्य संक्ष
पत आत्मोपदेशः कृतः॥ पञ्चमखण्डे-नाडीनां शुद्धिक्रमः समासतः कथितः ॥ पष्टखण्डे-प्राणायामक्रमः, प्रणायामभेदाः सविस्तरं निरूपिताः ।
तत्फलानि च निरूपितानि ॥ सप्तमखण्डे–प्रत्याहारशब्दार्थोपवर्णनपूर्वकं प्रत्याहारक्रमो निरू
पितः । तत्फलं च कथितम् ॥ अष्टमखण्डे–पञ्चविधधारणानिरूपणं कृतम् ॥ नवमखण्ड--ध्याननिरूपणं तपत्फलनिरूपणं च कृतम् ॥ दशमखण्डे-समाधिशब्दार्थ निरूप्य समाधिस्थित्यभ्यासक्रमो
निरूपितः तत्फलं च निरूपितम् ॥ वक्तव्यविशेषः
इयमुपनिषत् समग्राऽस्मिन् कोशे परिदृश्यते, सामशाखीयेति मुद्रिता च ॥
D.C.I.
22*
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com