________________
૩૯
૭. પદ્મભૂમિપ્રમાર્જન ત્રિક-એટલે ચૈત્યવંદનાદિક કરતાં પગ મૂકવાની ભૂમિનું ત્રણ વાર પ્રમાર્જન (જીવ રક્ષાને અર્થે ગૃહસ્થે વસ્ત્રના છેડાથી અને સાધુએ રજોહરણથી પુંજવું) તે. ૮. આલંબન ત્રિક—આલેખન આશ્રય, આધાર. તે ત્રણ છે. (૧) વર્ણાલેખનનમુક્ષુણું વગેરે સૂત્ર ખોલતાં અક્ષરી
શુદ્ધ, ન્યૂનાધિકતા રહિત, અને યથાસ્થિત ઓલવા તે. (૨) અર્થાલખન—તે સૂત્રના અર્થ હૃદયમાં લાવવા તે. (૩) પ્રતિમાલંબન–જિન પ્રતિમા, ભાવ અરિહંત, આદિનું સ્વરૂપ ધારવું તે.
૯. મુદ્રાત્રિ
(૧) યોગમુદ્રા–એ હાથની દશે આંગળીઓ માંહો માંહે મેળવી કમલના કોષ-ડોડાના આકારે હાથ જોડી પેટ ઉપર કોણી રાખી રહેવું તે. આ મુદ્રાએ પંચાંગ પ્રણિપાત ( ઈચ્છામિ ખમાસમણ ), અને સ્તવનાદિક કરવાં.
(૨) જિનમુદ્રા–જિનભગવાન કાઉસગ્ગમાં રહે છે તેથી તેની મુદ્રા એટલે બે પગના આંગળાના વચમાં આગળથી ચાર આંગળનું અને પાછળથી કાંઈક ઓછું અંતર રાખી કાઉસગ્ગ કરવો તે. આ મુદ્રાએ વાંદણાં તથા અરિહંત ચેઈઆણુ આદિ કાઉસગ્ગ કરવાના છે. (૩) મુક્તાણુક્તિમુદ્રા-મોતીની છીપ જેવી મુદ્રા એટલે બે હાથ સરખા ગર્ભિતપણે ભેગા કરી કપાળના મધ્યભાગમાં લગાડવા તે. આ મુદ્રાએ જયવિયરાય આદિ કહેવું.
૧૦. પ્રણિધાન ત્રિક–
(૧) ચૈત્યવંદનરૂપ-જાવંતિ ચેઈઆઈ એ ગાથાથી. (૨) ગુરૂવંદનરૂપ-જાવંત કેવિ સાદ્ એ ગાથાવડે. (૩) પ્રાર્થનાસ્વરૂપ-જયવીયરાય કહેવાથી
અથવા મન, વચન, અને કાયાનું એકાગ્રપણું કરવું એ ત્રણ પ્રણિધાન જાણવાં.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
