________________
કહેવતસંગ્રહ
કંડલિય–સાંઈએક ગિરિવર ઘેર્યો, ગિરિધર ગિરિધર હેય;
હનુમાન બહું ગિરિ ધર્યો, ગિરિધર કહેન કેય. ગિરિધર કહે ન કેય, હનું કેણું ગિરિ લા; તકે ટુકડે ટુટ, પય સ કૃષ્ણ ઉઠા. કહે ગિરિધર કવિરાય, બડકી બડી બાઈ;
ડેમેં જરા હોય, એસ પુરૂષ તે સાંઈ. ૨૧૫ The blood of the soldier makes the glory of the general.
Bees do not make honey for their own use. One sows, another reaps. God cures and doctor takes the fee.
Foxes never dig their own burrows." ૧૪ સાપને કરો સીંદરીથી ડરે. ૩
સાપને કરો સીંદરીથી ડરે. દૂધને દાઝ, છાશ પુંકીને પીએ. ભડકા છાંયડાથી ડરે. A lizard alarms him whom a serpent has bitten.
A burnt child dreads the fire. ૧૫૦. પારકી પુંજીએ તેહેવાર, ઉઠ જમીએ બે વાર. ૨૫
'(ઘેડા ઘર આપણાં, મારે રાબ ને તારે લાકડાં.) પારકી પુંજીએ તેહેવાર, ઊઠ જમીએ બે વાર. પારકે પૈસે દિવાળી. ઘોડા ઘર આપણુ, મારે રાબ ને તાર લાકડાં. પારકે ઘેર પરાણું, ત્યારે આભામંડળ; પિતાને ઘેર પરણું ત્યારે પારકા પેડુ ઉપર પાટું, ને દુધપાકનું સાટું.
બાધામંડળ. ૧ પર્યા=પડ્યો. ૨ સાંઈ=શ્રીકૃષ્ણ, પરમેશ્વર. ૩ એક ચારણ પોતાનું ઘોડું લઈ ફરવા નીકળે ત્યારે લોકોને ઘેર જઈ ઉતરે ત્યાં ઘોડાસારૂ સારૂં ઘાસ માગે. જોગાણુ (ચંદી) પણ સારે બાજર, ચણ માગે. તે છેડે ખાઈ પુષ્ટ થયે; પોતે પણ લાપસી ચુરમાં જમે ને તેમાં ઘી ભેંસનું માગે. એમ ઘણું લાડ કરે ને લોકોને એમ બતાવે કે મારે ઘેર હું ઉત્તમ પ્રકારનું ભેજન જમું છું. તે બહારથી બેચાર મહીને ફરીને ઘરે આવ્યો. ઘર નજીક આવ્યું એટલે ઘોડાને કાનમાં કહે છે કે, “ઘડા ઘર આપણુ, મારે રાબ અને તારે લાકડાં.” એટલે હવે ઘરનું ખાવાનું મળશે, તને લાકડા જેવું ઘાસ ખાવાનું મળશે ને ચંદી નહીં મળે ને મારે જારની ઊકાળેલી રાબ ખાવી પડશે. . . . .
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
