________________
(૩૦). ભૂ ઉગવું
જ્યારે આ ધાતુ અસ્ત્રેદમલે અગવડભરેલો જણાય દાખલા તરીકે જ્યારે ઝાડપાન તથા બીજી ચીજે જે ખુલ્લી રીતે દમ લેતી નથી તેમને લાગુ પાડતાં અગવડભર્યો જણાયો, ત્યારે એક બીજો ધાતુ સૂ, જેનો અસલ અર્થ ઉગવું થતું હતું, ગ્રીક દુઓ જે આપણા (To be) “તુ-બી” માં હજી જોવા માં આવે છે, તે લેવામાં આવ્યો. આ શબ્દ પ્રાણીમાત્રને માટે જ નહિ પણ સર્વ વનસ્પતી તથા દરેક ઉગતી વસ્તુ તથા પથ્વોને પિતાને પણ લાગુ પાડવામાં આવતા, કે જે ભૂસ્ એટલે ઉગતી કેહવાતી હતી.
વ=વસવું.
છેલે જયારે આથી પણ વધારે હેળી ભાવનાની જરૂર જ ણાઈ ત્યારે વસ્ ધાતુ, કે જેનો અર્થ વસવું, રેહવું એવો થતો હત, તે લેવામાં આવ્યો. આ શબ્દ સંસ્કૃત વસ-g=ઘર તથા ગ્રીક અસ= શેહરમાં માલમ પડે છે, અને અંગ્રેજીમાં આઈ વૈઝ” (I was) માં પણ તેની કાંઈક નિશાની હજી દેખાય છે. જે સઘળા પદાર્થોને ઉગવાને અથવા દમ લેવાનો વિચાર લાગુ પાડી શકાતું ન હોય તેમને માટે આ શબ્દ વાપરી શકાય. આકારરહિત
તથા એક ઉપપ્રત્યય ધર ની મેળવણીથી બને, એમ કરતું નથી. અંદમાં અને અ દમ તથા સાહેબ એવા બે કદાચ પતા હય, જેવીરીતે રતુને અનુક્રમ અને
અનામ રચનાર થાય છે. છંદમાં અહુ શબ્દનો અર્થ સાહેબ થાય છે. તેટલામાટે સંસ્કૃતમાં અસુરને પણ તેજ અર્થ આપવો એવી તકરાર કબુલ રાખવામાં નથી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
