________________
એના કરતાં તેને દૂર કરવાને સક્રિય રીતે શોધી તેને એ રસ્તે ધીમે ધીમે વાળવો જોઈએ. તે આક્રમણ રૂપે નહીં પણ શાંતિદાયક પરિવર્તન રૂપે આવવું જોઈએ. એટલે શાંતિ સ્થાપવામાં અનાગ્રહ વૃત્તિ ખૂબજ જરૂરી છે.”
સંતબાલજી : “શ્રી. બબલભાઈએ બે વાતે ખૂબ સૂક્ષ્મતાથી સમજવા જેવી કહી છે? –(૧) સર્વધર્મ સમભાવ કેવળ શબ્દોમાં નહીં પણ અમલમાં આવવો જોઈએ. એટલી હાર્દિક ઉદારતા હેવી જોઈએ (૨) અનાગ્રહ વૃત્તિની વાત.
આ બીજી વાતમાં એક વાત વધારે છે તે વિવેક રાખવાની ખાસ અગત્ય. દા. ત. (૧) માએ પિતાના બાળક ને આગમાં હાથ નાખતાં જોયું તે ત્યાં તે શું કરશે? બાળક રડશે, તેને નહીં ગમે, ગેરસમજના કારણે એને દબાણ લાગશે છતાં મા તેને ઉપાડીને જશે! (૨) એવી જ રીતે કોઈ દારૂડિયે ખાડામાં પડવા જતો હશે તો ન ગમવા છતાં રસ્તે જતે સજજન તેને રોકી જ લેશે ને? (૩) કેટલાંક અનિષ્ટો આખા સમાજને નથી દેખાતા પણ એક દ્રષ્ટાને દેખાય છે. તે તે પ્રેમભાવે સમાજને બચાવી લેશે ને !
અહીં એવું મોટું દબાણ કે માનસિક આક્રમણ આખાયે સમાજ ઉપર આવીને ઊભું રહે છે કે જેને લીધે સમાજનું માનસ તેવા આગ્રહી પુરૂષ ઉપર પ્રતિ-આક્રમણ કરવા પ્રેરાય છે. સુકારાત, ઈશુ અને ગાંધીજીએ આજ દષ્ટિએ મેટું દબાણ સમહ ઉપર કર્યું જ હતું. અલબત્ત એમાં આશકિત ન હોય તેવી વિરલ વિભૂતિને અથવા તટસ્થ આધ્યાત્મિક સંસ્થાને જ આમ કરવાનો અધિકાર હેઈ શકે.
ધર્મ પરના અંધવિશ્વાસોના તારણ ઉપરથી આપણે એ નીચેડ તારવીએ છીએ કે ગમે તેવા મોટાં ઈષ્ટના કારણે પણ નાનું અનિષ્ટ ન ઘૂસવા દેવું, કોઈ અનિવાર્ય પ્રસંગે ઘૂસી જાય તે જાહેર કરી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
