________________
૧૫૫
યોગસાધના કરવા જાય છે. તેઓ દાન-પુણ્ય કે સમાજ હિતનું કાર્ય કરતા નથી, એટલે તેમની યોગસાધના દંભ-સ્વાર્થ કે પિતાનાં ખોટાં કાર્યો ઉપર પડદે નાખવા માટે હોય છે. તેની સમાજ ઉપર ઊલટી અસર પડે છે.
ઘણું સમાજસેવકો જેઓ સમાજ સાથે મેળ સાધી શકતા નથી તેઓ પણ આવી યોગસાધના તરફ જાય છે. તેઓ જવાબદારીથી ભાગનાર હોય છે. ઘણા તેમને ફકક કહે છે. તેઓ સ્વછંદ અને બિનજવાબદાર થઈ ઘૂમે છે. ઘણું એકાંત નિવૃત–પ્રધાન સાધુઓને તે સૂઝે છે જેમને સંસાર પાપમય ભાસે છે. પણ તેમને અંતે આહાર– પાણી માટે તે ગૃહસ્થને આશરો લેવો પડે છે. પૂ. કેદારનાથજીએ પણ એકાંત યોગસાધનાને અખતરા કરેલો પણ અંતે મહાત્મા ગાંધીજી પાસે આશ્રમમાં રહેવા આવ્યા અને કર્મવેગ સાધ્યો.
(૨) સ્વસ્થ શરીર માટે યોગ સાધના : યોગસાધના ઘણું લોકો શરીરની નિગિતા માટે કરે છે. આવા હઠાગી હિમાલયમાં જઈને નેતિ, તી, નૌલી, ભસ્ત્રિકા, આસન, પ્રાણાયામ વગેરે કર્મ સાધે છે પણ તેઓ અતડા બની જાય છે અને સમાજ સાથે રહેવા લાયક રહેતા નથી. આવા લોકો દીર્ધજીવી અને સ્વસ્થ બની જાય છે ખરા, પણ તેથી તેમના આત્માને કે વિશ્વને શું લાભ?
અરવિંદ વેગીએ રાજયોગ સાધ્યો અને માન્યું કે પંડીચેરીમાં જઈને ત્યાંથી વિશ્વને મારા વિચાર મોકલીશ. તેમણે પડીચેરીમાં આશ્રમ બાંધ્યો ખરો અને કેટલાક આકર્ષાયા પણ ખરા; પણ આખા ભારતને તેનાથી કેટલો લાભ મળ્યો છે આવા યોગી અરવિંદને પણ અંતે ગૂમડું થયું અને તે જીવલેણ બનેલું. તે દરેક માટે ચેતવણરૂપે છે. (૩) સિદ્ધિ માટે યોગ સાધના :
યોગ સાધન વડે ધણું સિદ્ધિઓ મેળવતા હોય છે પણ મોટાભાગે તેને દુરૂપયોગ જ થતો જોવામાં આવે છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
