________________
તેઓ વસ્તુ ન બગાડે તે માટે એ પ્રયોગ હશે. આમ પ્રાણી માત્ર સાથે એકાત્મભાવ સાધવાની એ વાત હશે.
પણ કયારેક તો આવી ક્રિયાઓમાં હદ થાય છે. સત્યનારાયણની કથા ચાલતી હોય ત્યારે લોકો ગપાટાં મારે અને મહારાજ ચમો વગાડે એટલે બધા “જય” બેલે. તેમાં પણ ચમત્કારની વાતે વધારે આવે છે. એવું જ શાહનું છે કે અહીં ખવડાવો એટલે પિતાને પહોંચી જશે. આ ઉપરાંત જાપ કોઈ કરે અને પુણ્ય પિતાને મળે એ માટે જાપ બેસાડાય એ કયાં સુધી યોગ્ય છે?
આમ આજની ધાર્મિક ક્રિયાઓમાં કયાં મૂઢતા અને કયાં ધર્મ છે તે બતાવવાની સતત જરૂર રહે છે, તેમ જ આમૂલ સંશોધન થવાની અગત્યતા છે.
શ્રી બળવંતભાઈ: “સત્યનારાયણની કથામાં તે સત્યને જય થાય એ જ વાત સમજવાની છે. રાજા ખોટું બોલી ભેદભાવ કરે, અને વાણિયે સાધુ પુરૂષ પાસે ખોટું બોલે તે યોગ્ય નથી એ સમજવું જોઈએ.
બાકી, બ્રાહ્મણોને જમાડવા બાબતના કેટલાક કડવા અનુભવે થયા છે તે કહું છું. એક ભરવાડ ખૂનમાંથી નિર્દોષ છૂટતાં તેણે બ્રાહ્મણોને લાડવા જમાડયા હતા. તે જોઈને મને આવું કોઈપણ જમણ જમવાની હેશ જ ન રહી.
એવી જ રીતે શિહોરના એક મોટા સટેડિયાનું જમણ હતું. બધા કહે કે બહુ સારું જમણ, તમે પણ ચાલો? મને આશ્ચર્ય થતું કે ધર્મામા કહેવાતા લોકો પણ એ જમણ જમવામાં નાનમ અનુભવતા ન હતા.
રામાયણ અને મહાભારત સાંભળીને પણ લોકો અન્યાયને ચાલવા દે એ તો વિચિત્ર જ ગણાય. “કરશે તે ભરશે અને અજામિલના નામે તરશે !” આમ ધર્મ–મૂઢતા ચલાવી લેવાય તે તે ખોટું જ છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
