________________
માંસાહારનો પ્રચાર થાય અને તે સરકાર દાખલ કરે ત્યારે તે જરૂર ઊભી થાય છેરાજકારણના આ પ્રભાવને ઘટાડવાની અને તે માટે રાજકારણમાં પ્રવેશ કરવાની. કસ્તુરભાઈ જેવાને કહ્યું કે તમારો વિરોધ નહીં ચાલે. પણ આવા રાજકારણને તે ગંદુ છે કે રોજ બરોજની ડખલના કારણે કોઈને તેમાં રસ લેવાની ઈચ્છા ન થાય અને પડતું મૂકાય તો આ દેશની અહિંસા પ્રધાન ખેડાયેલી સંસ્કૃતિ ભૂંસાઈ જશે. જોડા પહેરીએ તે ડંખ કે છે તેની ખબર પડે તેવું આ રાજકારણને છે. હા, સાધુઓ રાજકારણમાં પડીને કોઈ હેદ્દો કે પદ, પ્રતિષ્ઠા નહિ લે, સંસદ સભ્ય નહિ બને, પણ રાજકારણની શુદ્ધિ અને પુષ્ટિ તે તેમણે કરવી જ પડશે, નહિતર રાજ્ય ધમ ઉપર ચઢી વાગશે.
આજે યોગાનુયોગે ૧૫ મી ઑગસ્ટ છે. રાજકારણ અંગે જેટલો ઊંડે વિચાર કરશું તેટલું સ્પષ્ટ સમજાશે કે તેની ખામીઓ દૂર કર્યા સિવાય વિશ્વ શાંતિ આણવી કઠણ થઈ પડશે. ૧૪ વર્ષ ઉપર જે આનંદનું મોજું હતું તે આજે ઓસરી ગયું લાગે છે તેના ઘણા કારણોમાં વિશ્વનું રાજકારણ પણ એક છે. આજે જગતના પ્રશ્નો વિમાનની ગતિએ ટુંકાવી નાખેલ જગતની લંબાઈ એની દષ્ટિએ વિચારવા પડશે. અમને શું છે? એમ કહી સાધુઓ તેનાથી અલગ ન રહી શકે.
મારૂં તે એમ ચોક્કસ માનવું છે કે વિદેશમાં આજે ભારતીય જીવન અને સંસ્કૃતિ માટે વ્યાપક ભૂમિકા તૈયાર છે. ગઈકાલે રંગૂનવાળા ભાઈઓ આવ્યા હતા. મને કહે : “આ પ રંગૂન પધારો! પગ રસ્તે છે. લોકો ઈચ્છી રહ્યા છે...”
- સ્વામી રામતીર્થ અને સ્વામી વિવેકાનંદ પરદેશ ગયા. ત્યાંની પ્રજા મુગ્ધ બની ગઈ ત્યાંની પ્રજા તે Ladies & Gentlemen સન્નારીઓ અને સજજને વાપરે! વિવેકાનંદ ને બોલ્યા “બહેને અને ભાઈઓ... ” Sisters and Brothers of America! બધાયે તાળીઓને ગડગડાટ કર્યો. ત્યાંની પ્રજામાં આવું વિશ્વબંધુત્વ ક્યાં જોવા મળે? એટલે ત્યાં કંઈક અધ્યાત્મ જોવા માટે લોકો તરસે છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
