________________
વિરોધ કરતા. આજે સુસંગઠનથી અતડી ઘણું વિભૂતિઓ છે. વિનોબાજી જેવી પવિત્ર વ્યક્તિઓ છે પણ તેઓ સંગઠનને ટેકો આપતી નથી. સર્વસેવા સંધ બધા પક્ષને ટેકો આપવામાં માને છે. એટલે બેટાં મૂલ્યોને પણ પ્રતિષ્ઠા મળી જાય છે અને સારાં-નરસાને ગૂંચવાડે થઈ જાય છે. | સર્વ સેવા સંઘે જ્યારે ભૂલ કરી છે ત્યારે પાછળથી ખબર પડતાં તેને સુધારી છે એ કબૂલ કરવું જોઈએ. પણ એકવાર સારા અને નરસાં તને “સહુ પ્રભુનાં” છે કહીને સરખાં મૂલવીએ તો એ સમતુલા તૂટી જશે. એકવાર ગણેતિયા જમીન ખેડતા હતા પણ પહાણ પત્રમાં નામ જમીન-માલિકોનું હતું. જમીનદારોએ એથી એ મને કહ્યું કે તમે જમીન છેડી દે. ગણેતિયા સર્વ સેવા સંધવાળા પાસે સલાહ લેવા ગયા. ત્યારે તેમણે સલાહ આપી કે તમારે જમીન છોડવી નહીં. પરિણામે માથા ભારે જમીનમાલિકો તેમને પોલિસ મારફતે પકડી ગયા તોફાન વધ્યું. જે રાજ્યને ન માનીએ તો વિકટ પરિસ્થિતિ ઊભી થાય; કોઈની સલામતિ ન રહે. જે અવેજીમાં સંરક્ષણ બળ ઊભું કર્યું હેય તો જુદી વાત છે. પણ તે થયું ન હતું. પાછળથી સંઘે એ ભૂલ સુધારી.
જગન્નાથપુરીમાં વિનોબાજી બોલ્યા હતા કે “આજે કોંગ્રેસનું રાજ્ય છે. રચનાત્મક કાર્યકરે કોંગ્રેસને ઉપયોગ કરીને તેને વિરોધ કરે છે. એક વખત કદાચ એ પણ આવે કે કોંગ્રેસ જ અહિંસાના ભાગમાં વચ્ચે આડે આવીને ઊભી રહે.” અહીં જે ટીકા થઈ છે તેને સામાન્ય પ્રજા દુરૂપયોગ જ કરશે. કારણ કે દેડતા બળદને ચમકારો ઘણો પણ માઠા બળદને જેમ તેને ફટકાર તેમ તે તોફાની બની જાય. અહીં કોંગ્રેસને બીજી સામાન્ય સંસ્થાઓ જેમ ગણવાથી પ્રજમાં એને તરફ વિરોધ જાગવાને અને કોંગ્રેસ પણ આવી ટીકાથી ભડકી જાય એ સ્વાભાવિક છે.
પાર્વતીબેને કહ્યું હતું કે “બ્રાહ્મણ અને સંતો એ સમાજનું | મુખ્ય છે. પણ તેમણે સમાજની ખેવના રાખી નથી.” આજના યુગના
બ્રાહ્મણે રચનાત્મક કાર્યકરો છે. તેઓ કઈ સંસ્થા સારી છે અને કઈ નરસી છે તેને અભ્યાસ કરી લોકોને માર્ગદર્શન નહીં આપે તો ઘડતર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com