________________
ર૭૪
(૮) વિશ્વ વાત્સલ્યની સંપૂર્ણ નિષ્ઠા : આઠમા ગુણ તરીકે વિશ્વવત્સલમાં, વિધવાત્સલ્યની નીતિનિષ્ઠા, વ્રતનિષ્ઠા અને આચાર નિષ્ઠા હેવી જોઈશે. જ્યાં જ્યાં અનુબંધ બગડેલા કે તૂટેલા જોશે તો તેને સુધારશે અને સાંધશે. તે સંગઠને ઊભાં કરી ઘડતર કરશે, માર્ગદર્શન આપશે, તાદાઓ અને તાટસ્થયને વિવેક રાખશે. " (૯) પછાત તેમજ નારી વર્ગને ઉદ્ધાર : વિશ્વવત્સલને નવ ગુણ એ હશે કે તે વિશ્વમાં પછાત રહેલા દેશે, પછાત વર્ગો, નારીજાતિ, ગામડાં વ.ને વધારે ઉન્નત બનાવવા પ્રયત્ન કરશે, તેમને અહિંસક પ્રયોગોનાં વાહન બનાવશે અને પ્રતિષ્ઠા આપશે. “સર્વે સરખા છે.” એમ નહીં કહે અને જેને આજ સુધી વધારે અન્યાય થયો છે તેને આગળ લાવવા માટે વધારે પુરુષાર્થ કરશે.
(૧૦) વિશ્વપ્રશ્નોને દરેક પળે વિચાર : વિશ્વવનસલને દશમો ગુણ એ હશે કે તે દરેક પળે વિશ્વ પ્રશ્નોને વિચાર કરશે? તે કાળદ્રષ્ટા અને ક્રાંતિદ્રષ્ટા હશે. તે દરેક પ્રશ્નોને ધર્મનીતિની દષ્ટિએ ઉકેલવા પ્રયત્ન કરશે, જોખમ ખેડવા અને આક્ષેપ સહેવા તૈયાર રહેશે.
મહાત્મા ગાંધીજી માટે લોકોએ ઘણા આક્ષેપ કર્યો કે તેઓ સ્ત્રોને સંપર્ક વધારે કરે છે. રાજકારણના ગંદવાડમાં પડે છે, એમને આધ્યાત્મિક પુરુષ કઈ રીતે કહી શકાય ? પણ, બાપુએ આ બધા આક્ષેપ સહીને પિતાની આધ્યાત્મિકતા સિદ્ધ કરી હતી. એવી જ રીતે વિશ્વવત્સલ સંઘના સભ્ય ધીરજથી સહેવાનું છે. કેટલાક રૂઢિચુસ્ત સભ્યો તેને ડગાવવા એમ પણ કહેશે કે “ગ્રેસ આવી સંસ્થા છે. રાજકારણ ને અધ્યાત્મ સાથે સંબંધ નથી.” ત્યારે તે ધીરજથી ચાલશે. કેટલીક વાર અસાવધાનીના કારણે કોઈ ભૂલ થવા સંભવ છે, ત્યારે અવ્યાબળ એને જાગૃત રાખશે.
આ વિશ્વવત્સલ સંઘને સાધક કર્યો અને ક્યાં ? એ વિશ્વવત્સલ સંઘને સાધક કયા વેશમાં હશે? એને કોઈ ચોક્કસ વેશ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com