________________
તેમના તરફ આકર્ષાય છે અને તેમની પાસેથી સમતાનું રહસ્ય સમજે છે.
શુદ્ર સાથે ઋષિઓના અનુબંધની વાત તે વૃથુરાજાના વર્ણન ઉપરથી મળી આવે છે. તે શુદ્ર હોવા છતાં ઋષિ ગણાય છે. એવી જ રીતે વાતમીકિ શુદ્ર હોવા છતાં, નારદજી સાથે ભેટો થઈ જતાં તે ઋષિ બને છે. ' આમ વ્યકિતગત રીતે તે વખતે ચાર વર્ણવાળા મળતા પણ સંસ્થાગત રીતે ઋષિઓ જંગલમાં અલગજ રહેતા અને નગરમાં બ્રાહ્મણે અલગ રહેતા. એટલું ખરું કે યજ્ઞ-યાગ વ. બાબતેમાં ઋષિમુનિઓને તેડાવવામાં આવતા, અને તેમની સલાહ પ્રમાણે બ્રાહ્મણ કાર્ય કરતા. તે વખતે બ્રાહ્મણ-ક્ષત્રિયનું મિલન જોઈ શકાય છે. ઘણુ વૈશ્ય અને શુદ્રો અલગ રહેતા ગયા એ સ્પષ્ટ છે. શ્રમણયુગમાં અનુબંધ :
ત્યારબાદ ઈતિહાસના પાને ૨૫૦૦ વર્ષ પહેલાં ભગવાન મહાવીરે અનુ ભ, બુધ્ધ નાખેલી શ્રમણ પરંપરા અને તેમને બ્રાહ્મણો સાથે અનુબંધ ઉલ્લેખનીય છે. જો કે એમના કાળમાં વર્ણવ્યવસ્થા અને આશ્રમ પ્રણાલિકા તૂટી જતી હતી પણ તેમણે જુના લોકસેવકો, પંડિત અને પુરોહિતો ગણાતા બ્રાહ્મણની સાથે અનુબંધ જડે.
ભગવાન મહાવીર પાસે ઇદ્રભૂતિ, વાયુભૂતિ, મંડિતપુત્ર, મૌર્યપુત્ર સુધર્યા વગેરે વગેરે ૧૧ શ્રેષ્ઠ બ્રાહ્મણ પંડિતો આવે છે. તેઓ પિતાના મનની શંકાનું સમાધાન મેળવે છે અને પાંચ પાંચસે શિષ્યો સાથે કપિલપુરના નગરમાં સુલસા નામની એક શ્રાવિકા રહેતી હતી તેને અંતઃ પ્રેરણા પુરણું થઈને ભગવાન મહાવીરના પદાર્પણની ખબર પડી જતી એકલ એબડ પરિવાજાની ભગવાન પ્રશંસા કરે છે અને સાથે સુલસા શ્રાવિકાની પણ અંબડ પરિવાજાને થાય છે કે એ સુલતા ૧૫
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
