________________
પ્રકરણ ૨
આનું આદિસ્થાન આવત જ છે; કૃતિ,
મૃતિ તથા અવેરતાના આધારે. આર્યો પરદેશી છે તે વિષેના ત્રણ વાર આપણે ટૂંકમાં તપાસ્યા. તે પણ તેટલા ઉપરથી એટલું તે સ્પષ્ટ જણાઈ આવે છે કે તે ફક્ત સ્વછંદી કલ્પનાઓના પાયા ઉપર રચાયા છે અને તેને અનુમોદન આપનાર કંઈ પણ ચોકકસ પુરાવો છે જ નહિ. હવે આપણે અનુક્રમવાર આપણા વેદ, સ્મૃતિએ તથા ઈરાનને ધાર્મિક ગ્રંથ અવેસ્તા આ સંબંધમાં શું બતાવી શકે છે તે તપાસીશું.
૧. શ્રતિ. વેદથી પ્રાચીન કંઈ પણું સાહિત્ય મળ્યું નથી. તેમાં વૃત્રાસુરને ઈકે માર્યાને પ્રસંગ છે તેમાં વૃત્રાસુરને કયાં માર્યો તે સ્થાન આપણી તપાસ માટે મહત્વનું છે. તે મgi fણપુનારાજ –“મેટી સિંધુ નદી ઉપર સત હતો. ” વળી આ બનાવે સરસ્વતીના પવિત્ર પ્રદેશની નજીક બન્યું હતું એટલે સરસ્વતીને રૂરી પણ કહેવામાં આવી છે.
સૂર્યોદય થવાથી અરુણને નાશ, એ દર્શનનું વેદમાં. અલંકારિક ભાષામાં વર્ણન એમ કરવામાં આવ્યું છે કે ઈકે ઉષાને નસાડી મુકી અને તેને રથ ભાંગી નાખે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, watumaragyanbhandar.com