________________
નિદાખોર
શ્રી. કૃષ્ણવદન જેતલી એમ. એ. અખીલ લેખનને શિક્ષક હતો. તેની પુત્રી નર્મદાનું તેણે ઇતિહાસ-ભૂગોળના શિક્ષક રમેશ સાથે લગ્ન લીધું હતું.
લગ્નની ધામધૂમ પૂરજોશમાં ચાલતી હતી. ઓરડો ગાનતાન, સંગીત અને નૃત્ય કરતાં પદોના અવાજથી ગાજી રહ્યો હતો. કાળા ડગલા અને તમેલા ગલપટ્ટા પહેરી ભાડુતી નોકરે એરડામાં ગાંડાતૂર જેમ આંટા મારતા હતા. ગણિતને શિક્ષક તારાનાથ, અંગ્રેજી શિક્ષક અસંતોષ અને ઉપાધ્યાપક મહેશ મહેમાનો સાથે સેફા પર બેસી વાતો કરતા હતા. તેઓ એકબીજાની વાતમાં વચ્ચે બેલી ઊઠતા અને એકબીજાની ભૂલ કાઢી સુધારતા.
આ વાર્તાના મૂળ લેખક--- દરેક જણ પિતે એળખતા માણસમાંથી કોઈનું જગવિખ્યાત રશિયન વાર્તાનેવેશ જીવતાં થયેલું દફન વર્ણવતા અથવા અધ્યાત્મવાદ એન્ટની ચેવ વિષે પિતાના વિચારો દર્શાવતો. ત્રણેમાંથી કોઈ પણ અધ્યાત્મવાદમાં માનતું નહિ, છતાં એટલું તે કબૂલ કરતા કે આ દુનિયામાં મનુષ્યની બુદ્ધિને અગમ્ય ઘણું છે.
બીજા ખંડમાં સાહિત્યશિક્ષક ડોલરનાથ પિલોસ કયા સંજોગોમાં સિવિલિયનો સામે ગોળીબાર કરી શકે તે સમજાવતો હતો. વાત નવી ને નકામી હતી, છતાં રસમય બની હતી.
સામાજિક સ્થિતિ ઊતરતી હોવાને લીધે અંદર આવવા અસમર્થ કેટલાક લેકે અદેખાઈથી બારીમાંથી ડોકિયાં કરી જોઈ રહ્યા હતા.
બરાબર બાર વાગે ઘરધણી અખીલે લગ્નના જમણ માટે બધું તૈયાર હતું કે નહિ તે જોવા રસોડામાં પ્રવેશ કર્યો. રસોડામાં તળિયેથી કે છત સુધી રસગુલ્લાં, પિડા, બરફી અને બીજી સુધેજક વાનીઓની સુવાસ પ્રસરી હતી. જંગી મહેફીલ ગોઠવી હોય તેમ બે ટેબલ પર બધી સામગ્રી કલામય અવ્યવસ્થામાં પડી હતી. મેજ પાસે કાઠી જેવા પેટવાળી લહેરી રજની કામમાં ગૂંથાયેલી હતી.
અરે રજની, જરા બરફીનો થાળ તે જોવા દે,અખીલે ખુશ થઈ હથેળીઓ ઘસતાં વિનંતિ કરી. “હ! શું મઝાની ખૂશબે. આખું રસોડું જ ખાઈ જવાનું મન થાય એવી! લાવ, પેલો થાળ લાવે છે.” - રજની ટેબલ પાસે ગઈ અને તેણે સંભાળપૂર્વક રૂમાલ ખસેડો. નીચે થાળમાં બરછીનાં સુશોભિત ચેસલાં મઘમઘતાં હતાં. તેની ઉપર પાનાં, ચારોળી ને એલચી વેર્યા હતાં. અખીલ તે તે જોઈ આનંદથી પાણી પાણી થઈ ગયો. તેના મોં પર ચમક આવી, ડોળા બહાર આવ્યા. તેણે વાંકા વળી હોથી સીત્કાર કર્યો-ચરબી લગાડયા વગરના યંત્રમાંથી નીકળે તે. ઘડો શાંત રહી ફરીથી તેણે બુચકારો બોલાવ્યો.
“અહા ! આવશભર્યા ચુંબનનું સંગીત..........અય કાને ચુંબન કરે છે? રજનીને ?” પાસેના ખંડમાંથી અવાજ આવ્યો અને અખીલના મિત્ર સુરેન્દ્રનું મુંડણું કરેલું માથું હારમાં દેખાયું,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com