________________
૩૦૭
ગ્રામ બાલપુર, જિલા બિલાસપુર (સી. પી.) કી ગ્રામ–સહાયક સમિતિ १२२ - ग्राम बालपुर, जिला बिलासपुर (सी.पी.) की ग्राम सहायक समिति
યહ ગ્રામ મહાનદી કે તટપર ખસા હુઆ હૈ. યહાં કે માલગુજાર્ સાહબ શ્રીયુત ૫૦ પુરુષાત્તમપ્રસાદ શર્મા કી ઉદારતા સે યહાં એક હિંદી-પાઠશાલા ચલ રહી હૈ. યહ પાઠેશાલા આજ ૬૦ વર્ષોં સે (માલગુજાર સાહબ કે પિતા ઔર પિતામહ કે દિનાં સે) ખરાખર ચલતી આ રહી હૈ, ઔર ઇસ શાલા મેં કિત્તાનેાં કે ખાલકાં કે નિઃશૂલ્ક શિક્ષા દી જાતી હૈ. પ્રતિવષ અનેક છાત્ર પરીક્ષા મે' અચ્છી તરહ ઉત્તીર્ણ હાતે હૈં.
સંવત ૧૯૭૭ મેં યહાં એક ગ્રામ-સહાયક-સમિતિ સ્થાપિત કી ગઇ થી, પર ઉન દિતાં સમિતિ કે પાસ એક પૈસા ભી ન થા. સમિતિવાžાં કે ઉદ્યોગ સે ઈન દિનાં સમિતિ મે' ૨૦૦) સે ઉપર નકદ ઔર પુ॰ ખડી ધાન જમા હૈ. જિસમેં પ્રતિવર્ષ ગ્રામ કે અનાથ ખાલકાં ક લિયે સ્લેટ-પુસ્તક મોંગાને, ગરીમાં કૈા જાડે કે દિનાં મે' વસ્ત્ર દેને, ભૂખાં કૈા ભાજન દૈને ઔર ધાં ઔષધિ વિતરણ કરને મેં ૧૦૦) તક ખર્ચ હા જાતે સમિતિ મેં આમદની કા કાઇ મુખ્ય જરિયા ન હેાને પર ભી ખેતી ઔર મુષ્ટિ-ભિક્ષા દ્વારા યથેષ્ટ આમદની હાતી હૈ. સમિતિવાલે માલગુજાર સે યા ગ્રામ કે બડે કિસાન સે વાર્ષિક લગાન (જિસે યહાંવાલે ‘રેગ' કહતે હૈ' ) દે કર કુછ ખેત લેતે હૈં ઔર ગ્રામીણુ કૃષકાં કી સહાયતા સે ઉસમેં ખેતી કરતે હૈ, જિસસે પ્રતિવર્ષ કા લગાનંદે કર લી અચ્છી આમદની હાતી હૈ. ઇસી આમદની સે ગ્રામ કે દીન–અનાથાં કી સેવા ઔર ખાલકાં ! શિક્ષા કા પ્રબંધ કિયા જાતા હૈ. ઇસકે સિવા માલગુજારેાં ઔર ધનવાન કૃષકાં સે ‘મુષ્ટિ-ભિક્ષા’ ભી લી જાતી હૈ, જિસકા નિયમ ઇસ પ્રકાર હૈઃ—
ગ્રામવાસિયોં કી ઔર માલગુજારાં કી હૈસિયત કે અનુસાર ‘મુષ્ટિ-ભિક્ષા’ કે તીન નિયમ મુખ્ય હૈ—
(૧) ઉત્તમ-જિતને કુટુંબ નિત્ય ધર મેં ભાજન કરે, પ્રત્યેક કે હિસાબ સે દાનેાં વક્ત એક-એક મુષ્ટિ અન્ન કિસી પાત્ર મેં રખ છેડે
(૨) મધ્યમ-અગર દેશનાં વક્ત ન રખ સકે, તે એક હી વક્ત પ્રત્યેક વ્યક્તિ કે હિસાબ સે અન્ન રખે.
(૩) નિકૃષ્ટ-અગર એક વક્ત ભી પ્રત્યેક વ્યક્તિ કે હિસાબ સે અન્ન ન ખસકે, તે સખ કુટુંબ કે લિયે દિનભર મેં દે મુષ્ટિ અન્ન ખેં,
હર સાતવે રાજ ગ્રામ-સહાયક-સમિતિવાલેાં કે દ્વારા યહ અન્ન ધરધર સે માંગ કર એકત્રિત કિયા જાતા હૈ ઔર ઇસી અન્ન સે અનાથેાં ઔર અસહાયાં કી સેવા કી જાતી હૈ. હમારી યહ ગ્રામ-સહાયક-સમિતિ નીચે લિખે નિયમેાં કે અનુસાર કામ કરતી આ રહી હૈઃ- -
(૧) સ્વયં અપના ચિરત ઔર ગ્રામ કે લોગોં કે ચરિત કી દેખ-રેખ ઔર સુધાર.
(૨) ચેરી, અસત્ય-ભાષણ, પરસ્ત્રી-ગમન, જીઆ, મદિરા, તંબા ઔર માંસભક્ષણ કા પરિત્યાગ.
(૩) ગ્રામ કે અનાથ ઔર ગરીખેાં કી સેવા.
(૪) રાગી, ખાલક, વૃદ્ધ ઔર અસહાય પ્રાણિયાં કી રક્ષા.
(૫) આગ મેં જલતે હુયે અથવા પાની મેં અહતે હુયે પ્રાણિયાં કી રક્ષા.
(૬) અપને ગ્રામવાસિયોં મેં તથા સમાજ મેં એકતા કા પ્રચાર ઔર વૈર-દ્વેષ કા, ત્યાગ
(૭) સર્વસાધારણ કે દુઃખ-સુખ મેં સંમિલિત હૈ। કર સહાયતા કરના.
(૮) ક્રાઇ મેલા ઔર ધામિ`ક કાર્યોં કા પ્રબંધ તથા દેખરેખ. (૯) ગા-માતા કી સેવા ઔર ગેાવધ અધ કરાને કા પ્રયત્ન કરના,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com