Page Text
________________
હૈદરઅલી કા ચરિત્ર
૨૮૧ થા, અખબાર સુનતા થા, ચિઠ્ઠિયાં સુનતા થા, ચિઠ્ઠિયાં લિખાતા થા ઔર સાથ હી અપને મંત્રિય કે સાથ ગંભીર-સે-ગંભીર પ્રશ્રને પર બાતચીત કરતા રહતા થા ઔર ઉનકા ફેંસલા કરતા રહતા થા. યે સબ કામ એકસાથ ચલતે રહતે થે. એકસાથે વહ તસતસ ઔર ચાલીસચાલીસ મુશિયો સે કામ લેતા રહતા થા. - રોજ સુબહ કે જબ વહ એક ચૌકી પર બૈઠ કર હાથ-મુંહ ધોયા કરતા થા, ઉસી સમય ઉસકે અનેક જાસૂસ ઉસકી ચૌકી કે ચારે એર ખડે હો જાતે થે ઔર પિછલે ચૌબીસ ઘટે કા અપના અપના હાલ સુનાતે થે. યે સબ જાસુસ એકસાથે બોલતે થે, હૈદર મુંહ ધોતે છેતે સબ કી બાત સુનતા થા. કેવલ આવાજ સે ઉન્હેં પહચાનતા થા ઔર જિસસે જરૂરત સમઝતા થા, બીચ-બીચ મેં સવાલ કર લેતા થા. મનુષ્ય કે ચરિત્ર કો વહ કેવલ એક બાર શલ દેખ કર પહચાન જાતા થા ઔર રંગરૂટે કે કેવલ ચેહરે સે દેખ કર હી ભરતી કર લેતા થા. ઘડે ઔર જવાહરાત કી ભી ઉસે ગજબ કી પહચાન થી.
દરઅલી વિરે થા ઔર વીરતા કી બડી કદ્ર કરતા થા. અપને સિપાહિયાં કે સાથ ઉસકા વ્યવહાર અત્યંત પ્રેમ, ઉદારતા ઔર.બરાબરી કા રહતા થા. જિન્હેં વહ યુદ્ધ મેં હર દેતા થા, ઉનકે સાથ ભી ઉસકા વ્યવહાર સદા દયા ઔર ઉદારતા કા હતા થા. ઇતને બડા નરેશ હોને
મેં ઘમંડ અથવા અભિમાન કા નિશાન તક ન થા. અપને રાજ્ય કે વહ સદા ખુદાદાદ' કહા કરતા થા. અપને દરબાર તક મેં વહ સાધારણ સિપાહિ કે સાથ બરાબરી કા વ્યવહાર કિયા કરતા થા. વહ સ્વયં એક સાધારણ સિપાહી કા–સા જીવન વ્યતીત કરતા થા. ભજન જે સામને આતા, ખા લેતા થા. સફર મેં વહ પ્રાયઃ ભુને હુએ ચને, બદામ ઔર
વાર કી સુખી રોટી યા ઇનમેં સે જે સામને આ જાવે, ખા કર રહ જાતા થા. અપને તખ્ત પર વહ જ્યાદા-સે-જ્યાદા સાલ મેં એક બાર ઈદ કે દિન ચંદ ઘટે કે લિયે બૈઠતા થા ઔર વહ ભી દૂસરોં કી પ્રાર્થના પર.
હૈદરઅલી કા કદ મંઝોલા થા, ઉસકા રંગ સાંવલા થા, કિંતુ ઉસકે શરીર કી બનાવટ સુંદર થી. વહ મજબૂત ઔર નિહાયત કુતલા થા. વહ ઘોડે કા બહુત અચ્છા સવાર થા. પૈદલ લબે સફર કરને કા ભી ઉસે બેહદ શૌક થા ઔર આદત થી. સપ્તાહ મેં દે બાર વહ અપને સર, દાઢી ઔર મૂછો કે બાલ મુંડવા દેતા થા. દાઢી ઔર મૂકેં વહ ઇતની સાફ રખતા થા કિ નકયુટની સે એક-એક બાલ નિકલવા દેતા થા. ઉસકી દેખાદેખી ઉસકે અધિકતર દરબારી ભી * દાઢી ન રખતે થે ઔર યદિ મૂછૅ રખતે થે, તો ઈતની કમ કિ જો દૂર સે દિખાઈ ન દેતી થી હૈદરઅલી કે લાલ કપડે કા શૌક થા ઔર અપને સરપર વહ એકસો હાથ લંબી લાલ પગડી બાંધતા થા.
શિકાર કા–વિશેષ કર શેર કે શિકાર કા–ઉસકે બડા શૌક થા. ઉસકે યહાં અનેક શેર પલે હુએ છે, જે રોજ સુબહ ખુલે હુએ ઉસકે સામને લાયે જાતે થે. હૈદર અલી અપને હાથ સે ઇન શેર કે લ ખિલાયા કરતા થા. ઉનકે પંજો ઔર જો ભી વહ લ દે દિયા કરતા થા. લિખા હૈ કિ ઉસકા નિશાના કભી ચૂકતા ન થા. અપને સામને અખાડે મેં વહ અકસર શેર કે સાથ અપને કિસી એક વીર સિપાહી કી કુસ્તી કરાયા કરતા થા. યદિ સિપાહી શેર કે પછાડ પાતા, તો ઉસે ઇનામ-એ-ઇકરામ દિયે જાતે થે ઔર યદિ શેર હાવી તેને લગતા, તો હૈદર કૌરન દૂર સે બૈઠા હુઆ શેર કી કનપટી પર ગોલી માર દેતા ઔર શેર કા પંજા સિપાહીપર પડ સંકે, ઇસસે પહલે હીં શેર ગોલી ખા કર ગિર પડતા થા.
હૈદર અલી કે શારીરિક પરિશ્રમ ઔર કષ્ટ-સહન કી કોઈ સીમા ન થી. વહ કઈ-કઈ રાતે જંગલ મેં બારિશ ઔર સર્દી અંદર ઘોડે કી પીઠ પર ગુજાર દેતા થા. ઘડે, હાથિ, પેિ
ઔર રસાયન કા ઉસે ખાસ શૌક થા. ઉસકે એક પ્યારે હાથી કા નામ “પવનગજ થા, જિસકે મરને પર હેદરઅલી ને બડા દુઃખ મનાયા થા. ઘેડે ખરીદને કા ઉસે ઇતના અધિક શૌક થા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034614 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1930 |
| Total Pages | 400 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 22 MB |