________________
શુભસંગ્રહ-ભાગ ત્રીજો ૧૧૮–અમીર અમાનુલ્લામાં અફગાનિસ્તાન કે
લિચે કયા કરતે હૈ?
બાદશાહ કા સ્વભાવ લંડન કે “ડેલી મેલ” પત્ર મેં ખ્યાતનામ લેચરર સર પર્સિયલ ફિલિપ ને અફગાનિસ્તાન છેબાદશાહ અમીર અમાનુલ્લામાં કા સંક્ષિપ્ત જીવન-ચરિત્ર લિખા હૈ, જિસસે ઉન્હેં બીસવી શતા-. બ્દી કે “હાન રશીદ બતાયા છે. લેખક કા યહ ભી કહના હૈ કિ અમીર ઇટાલી કે મુસોલિની સે ભી કઈ બાતોં મિલતે જુલતે હૈ, કોંકિ દેને હી સામર્થ્ય–દેવતા કે ઉપાસક હૈ, યદ્યપિ દોને કી જાતિ, ધર્મ ઔર મનોવૃત્તિ મેં આકાશ-પાતાલ કા સા અંતર છે. કાબૂલ કે બાજારે મેં લોગ કાનાફસી કરતે હુએ કહતે હૈં કિ બાદશાહ અમાનુલ્લા અલ્લાહ કી ઉસ વિજલી કી તરહ હૈ, જિસકે બારે મેં કોઈ નહીં જાનતા કિ કબ ઔર કહાં ટ્રગી. સાથ હી હે સબ સમય જગૃત રહને કી ભી આવશ્યકતા સમઝતે હૈ, કોંકિ કૌન જાનતા હૈ કિ દરવાજે પર ચિથડે પહને હુએ જે આદમી આતા હૈ વહ સ્વયં બાદશાહ હી નહીં હૈ. બાદશાહ અમાનુલ્લાહ સચમુચી હી વેષ બદલ કર પ્રજા કા હાલ જાંચ કરતે હૈ, યહ બાત દરબાર કે સકર્યુલર સે નહીં જાની જા સકતી ઔર ન કોઈ દરબારી હી બતાને કા સાહસ કર સકતા હૈ. લેકિન ઐસા હો સકતા. હૈ, કયાંકિ અવસ્થા કા જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરને એવં રાષ્ટ્ર કી ઉન્નતિ કે લિયે બાદશાહ સબ પ્રકાર સે ઉદ્યોગશીલ રહતે હૈ. મુસોલિની કી ભાંતિ હી અમીર અમાનુલખાં ભી પરિશ્રમ કરતે નહીં થકતે ઔર અફસરે કી ઘુસખોરી સે ધૃણા કરતે હૈ, ઔર અપને દેશ કી ઔદ્યોગિક, વ્યાપારિક એવં કૃષિ કી ઉન્નતિ કે લિયે અત્યંત ઉદ્યોગશીલ રહતે હૈ જિસ તરહ મુસલિની ચાહતા હૈ કિ પ્રત્યેક વ્યક્તિ અને હિસે કા કામ કરે. વૈસી હી અમીર કી ભી અભિલાષા રહતી હૈ, ઔર દઢતાપૂર્વક ઈસ બતપર દષ્ટિ રખતે હૈં કિ વહ અપના કામ કરતા હૈ કિ નહીં. અપરાધિયાં કે: તુરંત દંડ એવં સુકૃતિ કે પુરસ્કાર દેને મેં દોનોં હી એકસમાન શીધ્રતા દિખાનેવાલે હૈ. અમીર હ ય થપિ પૂર્વ કે બાદશાહ ઔર ઉનમેં બાદશાહ કી વિશેષતાયે ભી વિદ્યમાન હૈ: કિંતુ પશ્ચિમ કે કઈ ગુણે મેં ભી વે પૂરે હૈ, જે ઉનકે દેશવાસિયોં કે અચંભે મેં ડાલનેવાલી બાત હૈ.
અમીર કી ચોગ્યતા અમીર અમાનુલ્લા હી કાબૂલ કે એકમાત્ર પત્ર કા સંપાદન કરતે હૈં ઔર પોશાક કે બારે મેં તે અપને દેશવાસિયોં કે તે હી આદર્શ બને હુએ હૈવિદેશી યાત્રિ કે સુભીને કે લિયે ઉહને એક હોટેલ ખેલ રખા હૈ ઔર ઉદ્યોગધાં એવું વ્યાપાર કે મામલે મેં ઇતના જ્ઞાન રખતે હૈં કિ કિસી ભી વિશેષજ્ઞ સે ઈનકી વૃદ્ધિ કે સંબંધ મેં પૂરી જાનકારી સે બાતચીત કસ સકતે હૈ. તે એક ઓર તો બેતાર કે તારઘર કે સંરક્ષક હૈ ઔર દૂસરી ઓર અપને દરબાર મેં વિનોદી રખતે હૈ જે હસી-મજાક સે ઉનકા દિલ બહલાતા . અમીર ઢાઈ ઢાઈ ઘટે તક એક
સ્વર સે વ્યાખ્યાન દેતે રહતે હૈ. સડકે કી તામીર કી કુલ બાતેં વે જાનતે હૈ, યદ્યપિ કુછ દિન પહલે તક ઉોને રેલગાડી કભી નહીં દેખી થી. પશ્ચિમી સભ્યતા ઔર રહન સહન કે બારે મેં ઉનકા જ્ઞાન અસાધારણ હૈ, કિન્તુ યહ પ્રાપ્ત હુઆ હૈ કેવલ ચિત્રો ઔર પશ્ચિમી સે વાર્તાલાપ કરને હી કે દ્વારા. નગર, બસાને, શિક્ષા ઔર બગીચે લગવાને કે વિષય મેં અમીર કે ઐસે પકકે બિચાર હૈ જૈસે યુરોપ મેં જીવન બીતાયે હુએ કિસી વિશેષજ્ઞ કે હો સકતે હૈ. અમીર કી ઇહીં અસાધારણ યોગ્યતાએ કે કારણુ બાજાર કે લોગ જહાં ઉનમેં ભક્તિ રખતે હૈ, વહાં ઉનસે ડરતે ભી બહુત હૈ. સરકારી કર્મચારી તો ઉનસે બેતરહ કરતે રહતે હૈં. ઉનકા જ્ઞાન ઇતના અધિક હૈ જિતના. કિસી દૂસરે બાદશાહ કા શાયદ હી હો.
આ બજેટ કી તૈયારી બજેટ તૈયાર કરને મેં જિતની દેર પુરાની ઢંગ સે કામ કરને મેં હૈતી થી, વહ અમીર કે. અસહ્ય હો ગયી; ઔર ઉન્હોંને એક સીધા સા ઢંગ નિકાલા. વે જલાલાબાદ કે દૌરેપર થે. વહીં ઉન્હેં ને અપને કુલ મંત્રિ કે કાબૂલ સે બુલા ભેજા ઔર કામપર લગા દિયા. ફલ યહ હુઆ કિ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com