Page Text
________________
નવયુવકે કે આવાન
૨૫૧ હમારે કર્ણહિરો કે કંપાયમાન કરતી રહેગી, જબ તક સોં વિરહ-વિધુરા માતાઓ, પત્નિ એવં ભગિનિયાં કે વિષણ વદન, ગ્લાન વેષ એવં ચિંતા-ગ્રસિત હૃદય હમારે હૃદય મેં ઉનકી અંતર્વાલા કી કથા કા અનુભવ કરતે રહેંગે, જબ તક હમારે બહુસંખ્યક દેશવાસી અત્યાચાર, અન્યાય એવં સ્વેચ્છાચાર કે ચક્ર મેં નિષ્પષિત હેતે રહેંગે, જબતક હમારે કરડે દેશભાઈ શિક્ષા-લાભ સે વંચિત રહકર અજ્ઞાનાધકાર પ્રકાશ કે લિયે છટપટાતે રહેંગે, જબ તક દેશ કે સમૃદ્ધિ-સાધન કા શેષણ એવું હરણ હોતા રહેગા, જબ તક હમારે ઊદીયમાન યુવક પિષણ એવં પ્રોત્સાહન કે અભાવ મેં પરાસ્ત હોતે રહેંગે, તબ તક હમારે દેશ કે નવયુવક વિશ્રામ એવં વિષય-સુખ કા વિચાર મન મેં કિસ પ્રકાર લા સકતે હૈ ? નવયુવક હી તે દેશ કી સમસ્ત આશા-આકાંક્ષાઓ કે રથલ હૈ, વહી તો દેશ કે મેરુદંડ હૈ. સમસ્ત દેશવાસિયોં કી દૃષ્ટિ ભી તે ઉન્હીંપર લગી હુઈ હૈ. દેશ-માતા ભી તે ઉહી કે સંતૃપ્ત નયને સે નિહાર રહી હૈ. ફિર યદિ વહી ઇંદ્રિય–સુખ મેં સંલગ્ન હો જાયેંગે, વિલાસ-વિભ્રમ મેં વિમુધ હે જાયેંગે, કર્તવ્ય-પથ સે વિચલિત હે જાયેંગે, તો માતા કી મુક્તિ કે સાધક, દેશવાસિયે કે કષ્ટ કે નિવારક ભૂખ કે અન્ન, તૃષિ કે જલ એવં આર્તે કે ઔષધિ પ્રદાન કર ઉનકી પરિતૃપ્તિ કરનેવાલે ઔર દૂસરે કૌન હેગે? માતૃ-સેવા કી બલિ–વેદી પર અપને તુચ્છ સ્વાર્થો એવં વિષયસુ કી આહુતિયાં દે કર માતૃચરણે મેં સુમનાંજલિયાં ભેંટ કરને કે લિયે યદિ નવયુવક કે શિશ અવનત નહીં હોગે, તે ઔર ફિર કિસકે હોંગે? માતૃ-દ્રોહ એવં ગૃહ-કલહ કી કરાલ મતિ કો દેખ કર યદિ નવયુવકે કે પ્રાણ-સ્પંદન નહીં હોંગે, ઉનકે હુંકાર-વનિ ઉસે વિનષ્ટ કરને કે લિયે ઉથિત નહીં હોગી, ઉનકે સિંહસ્વરૂપ ઉસે ગ્રસિત કરને કે લિયે દંડાયમાન નહીં હેશે તે ફિર દાનવ કા દલિન ઔર દૂસરા કૌન કરેગા? સ્વદેશવાસિયોં કે કષ્ટ કા નિવારણ કરને મેં ઉનકે ઉપર હેનેવાલે અત્યાચાર એવ અન્યાયે કે વિરુદ્ધ આવાજ ઉઠાને મેં યદિ હમારે નવયુવક રવયં કષ્ટ સહન કરને મેં ભયભીત તથા અપમાન એવં તિરસ્કાર કે ભય સે, સંકુચિત હોંગે તે ફિર ઈનકા પ્રતીકાર કરનેવાલા ઔર દૂસરા કૌન હોગા ? સ્વદેશ-સેવા કે માર્ગ મેં સ્વદેશવાસિર્યો કે કષ્ટનિવારણ એવં ઉન્નતિસાધન મેં અન્યાય એવં અત્યાચાર કે આધાત તો નવયુવકે કે હી સહન કરને પડેંગે. યે અપમાન એવં તિરસ્કાર કે ભેદ સે સંકુચિત હેગે. તો ફિર ઈનકા પ્રતીકાર કરનેવાલા ઔર દૂસરા કૌન હોગા ? સ્વદેશ-સેવા કે માગ મેં, સ્વદેશવાસિયો કે કષ્ટનિવારણુ એવં ઉન્નતિસાધન મેં અન્યાયએવં અત્યાચાર કે આઘાત તે નવયુવકે કે હી સહન કરને પડેગે. અપમાન એવં તિરસ્કાર કા ગરલ-પાન તે ઉહેં હી કરના પડેગા.
હે દેશ કે ક્રિયાશીલ નવયુવકે! અપને પ્રાણ-વહિન સે દીપ-વર્તિકા કે પ્રજ્વલિત કર કે ઉસે અપને હસ્ત મેં ઉત્તલન કરતે હુએ અપના કર્તવ્ય-માર્ગ સ્વયં ઢંઢ નિકાલો. એક તુમ્હારે કર્તવ્યમાર્ગ પર અગ્રસર હેતે હી ઉસી દીપશિખા કે પ્રકાશ મેં તુમહારે દેશવાસી તુમ્હારે બતાયે હુએ. માર્ગ કા અનુસરણ કરેંગે. તુમ્હારે પ્રાણે કે અમૃતમય સ્પર્શ સે સમસ્ત દેશ જાગૃત હો ઉઠેગાતુમ્હારે આવાન પર સમસ્ત દેશવાસી માતા કે ચરણતલ મેં એકત્ર હો કર “વંદેમાતરમ” કી તુમુલ-વનિ સે આકાશ તક કે પ્રતિધ્વનિત કર દેગે ઔર ઉસ સમય માતા કી મંજુલ મૂર્તિ હમારે મનોમંદિર મેં પ્રતિષ્ઠિત હે કર હમારી સમસ્ત કોહ-ભાવના એવં કલહ-કાલુષ્ય કે વિદારિત કર કે માતૃ–પ્રેમ કી સરસ–સરતા મેં હમેં સરાબર કર દેગી.
( ‘હિંદૂ પંચના કમલાકમાં લેખક–શ્રીયુત પ૦ જગન્નાથપ્રસાદ મિશ્ર બી. એલ. ),
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034612 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1928 |
| Total Pages | 432 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |