Page Text
________________
૧૯ર
- શુભસંગ્રહ-ભાગ ત્રીજો
Vvvvvvvvvvvvvv
૮૩–મેહભર કા ચચા જરા કાન ખોલકર ૫ઢીએ!
(૧) *
મેં શાસ્ત્રી, મેરા બાપ શાસ્ત્રી, મેરે દાદા-પરદાદા શાસ્ત્રી ઔર મેરા સરાંડદાદા ભી શાસ્ત્રી. શાસ્ત્રી કા ટાઈટિલ હમારે ખાનદાન કી ગયા મૌસી જાયદાદ હૈ. બાત યહ હૈ કી હમારે ખાનદાન મેં એક સે એક બઢ કર શાસ્ત્રી હોતે ચલે આયે હૈં. લાહૌર યુનિવર્સિટિ મેં જબ સે શાસ્ત્રી પરીક્ષા કી પ્રણાલી આરંભ હુઈ હૈ, ઉસ સે કહીં પહલે સે હમ લોગ શાસ્ત્રી હોતે ચલે આયે હૈ.
બર, ઇસ સમય મેરી ઉંમર ૪૭ સાલ, છ માસ, ૧૧ દિન, ૧૦ ઘટે, ૪૫ મિનટ ઔર ૨ સેકંડ કી હૈ ! લડકપન મેં લંબે શાસ્ત્રીજી કી બદૌલત અમર કોષ, કૌમુદી ઔર મહાભાષ્ય વગેરા, ઘોલ કર પી ચૂકા દૂ, જિસકે કારણુ મેરી ખોપડી મેં સંસ્કૃત કે ઇતને શબ્દ ભર ગયે હૈ, કિ યહી ગનીમત હૈ કિ મેં કવિતા નહીં કરતા; નહીં તે મેં ભવભૂતિ ઔર કાલીદાસ-વાલ્મીકિ ઔર વેદવ્યાસ કે એક તરફ બેઠા દેતા. અપને મુંહ મિયામિર્ક બનતમ જરા અરછી નહીં માલૂમ હોતા; પરંતુ આપ મેરી ગલી મેં યા કુચે મેં જા કર મેરી તારીફ પૂછિયે તો બાલક સે લે કર બુઢો તક કી જબાન પર શયતાન કી તરહ ‘શાસ્ત્રી–ચચા કે નામ સે મશહૂર દૂ. અબ આપ હી જરા. ગૌર-કર્માઇયે કિ મેં જબ સારે મેહલેભર કા ચચા દૂ તબ સારી દુનિયા કે લિયે કિતની પ્રતિષ્ઠા કી ચીજ હું. ભાઈ! મેં તો ઇસ બાત સે ફૂલ કર કુપા હુઆ જાતા હૂં.
પરંતુ મનુષ્યો કે ભગવાન કી સબ કૃપાયે પ્રાપ્ત નહીં હોતી. બાહર મેરી કિતની ભારી ઇજજત કર્યો ન હો, પરંતુ ઘર મેં મેરી ગૃહિણી–ધર્મપત્ની યાની મોહજોબાલ કી ચચીજી છે. તે ગજબ કી કિતના હૈ. મુઝે તે વે અપને પાંવ કી ચટ્ટી કે બરાબર ભી નહીં સમઝતાં. મુઝે છે પ્રાયઃ નિખટ્ટ કહા કરતી હૈ. બાત વાસ્તવ મેં યહ હૈ કિ સરસ્વતી ઔર લક્ષ્મી મેં કભી મેલ નહીં હુઆ. વિદ્વાન સદા ભૂખેં હી મરે હૈ-દરિદ્રતા ને કભી ઉનકા પીછા નહીં છોડા. મેં તો અપની વિદ્વત્તા મેં મસ્ત રહતા દૂ-મગર મેહલે કી ચચી શ્રીમતી શાસ્ત્રિીજી કહતી હૈ કિ તેરી વિદ્વત્તા કે કયા મેં શહદ લગા કર ચાટું? મુઝ જેવર ચાહિયે, કપડે ચાહિયે ઔર ચાહિયે મહલસા મકાન મગર ઈસે યહ માલુમ નહીં' કિ ઇસકે પતિરામ તે કોરે શાસ્ત્રી હી હૈ-કઈ કટકેબાજ તો હૈ નહીં. ન વકીલ બેરિસ્ટર યા ડાકટર હી હૈ, જે રોજ કહીં સે શામ કે રૂપ સે જેમેં ભર લાતે. ચેરી કે પાપ સમઝતા હૂં ઔર સીનાજોરી કર નહીં સકતા. ઈસ લિયે બાહર તે. મેં સદા પ્રસન્ન રહતા દં; પરંતુ ઘર આતે હી મોહલ્લેવાલોં કી ચચી કે દેખતે હી મેરે પ્રાણ સૂખ જાતે હૈં. નાની મર જાતી હૈ.
•
(૨). હિંદુ કે ઘર પૈદા હૈના ભી એક આફત હી હૈ. આયે દિન એક ન એક ત્યોહાર પડી પર સવાર રહતા હૈ. હોલી-દિવાલી-દશહરા સલૂને ઔર ન જાને ક્યા કયા અલા બલા. પંડિતાનીછ વૈસે હી નાકે દમ કિયે રહતી હૈ–હાલી દિવાલી પર તો ઔર શામત આ જાતી હૈ. એક નહીંસી જાન ઔર હજાર આફતં. એક દિન મેં ઉડ વન મેં પડ થા કી મેહલે કે શરીર શયતાન લૌને આકર તંગ કરના શુરૂ કિયા. વે કહને લગે-ચચા! બડા હી અચ્છી સુગ હૈ. હમારે સ્કૂલ મેં એક સંસ્કૃત ટીચર કી જરૂરત હૈ. આપ ઇસકે લિયે દરખાસ્ત દે, વહ જગહ આપ કે કૌરન સે પેસ્તર મિલ જાયગી: કોંકિ આપ જૈસા સંસ્કૃત કા મર્મજ્ઞ પંડિત ઈસ સંસાર મેં કોઈ નહીં હૈ. આપ ભલે હી અપને કે કુછ ન સમર્ઝા, મગર આપકી સી યોગ્યતા કિસમેં હૈ ? મેં ભી શેચને લગા કિ બાત તે ઠીક હૈ. માલૂમ હોતા હૈ ભગવાન અબ છત ફાડ કર ધન કી વર્ષા કરના ચાહતે હૈ. મૈને પૂછી–ભાઈ ! વેતન કિતના મિલેગા ? વે બેલે પચાસ ! મને તુરંત ડાયરેકટર સાહેબ કે નામ એક નિવેદનપત્ર” લિખ દિયા. નિવેદનપત્રની નકલ નીચે દેતા હું. મૈને લિખા થાઃ
“શ્રીમાન–હજૂર ડાયરેક્ટર સાહેબ કૃપાલુ-દયાલુ-મિત્રપ્રવર પર પેગંબર બહાદૂર ! શ્રીમાન
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034612 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1928 |
| Total Pages | 432 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |