________________
રાષ્ટ્ર કે સેવકે કે આવાહન રાષ્ટ્ર કે યુવક કે આવાહન
શાન સેવા કી ભાવના ( સાધુ ટી. એલ. વાસ્થાની કી વર્ઝાતા કાં અનુવાદ-હિંદૂપંચ”ના તા.૧૪-૪-૧૭ના અંકમાંથી) - મિત્રો ! યદિ મેરી ઇચ્છાપર હી બાત રહતી, તે મેં બેલતા હી નહીં, ચૂપચાપ આપલે કે બીચ મેં બૈઠા રહતા; કકિ મૌનમેં બડી શક્તિ છે. કઈ શતાબ્દિ પહલે ચીનમેં કનફ્યુશિયસ નામ કા એક ઋષિ પિદા હુઆ થા. ઉસને કહા હૈ –“આકાશ શાંત નિસ્તબ્ધ છે, ઋતુઓં કા પરિવર્તન ચૂપચાપ હી હો જાતા હૈ ઔર સબ વસ્તુ આપણે આપ ઉત્પન્ન હોતી રહતી હૈ–આકાશ ઉસી ભ્રાંતિ નિસ્તબ્ધ રહતા હૈ.” યદિ આકાશ સ્તબ્ધ છે, તે મનુષ્ય ભી કયાં નહીં મૌન રહના શીખે ? મેં વારંવાર ઈસ બાત કા અનુભવ કરતા દૂ, કિ ભારત કે ઇસ સમય બાત કી અપેક્ષા શાત સેવા કી અધિક આવશ્યક્તા હે-ત્યાગકે ભાવ ઔર ઉચ્ચતમ કર્તવ્ય કા પ્રયજન છે. મેરે નવયુવા મિત્રો ! મેં આજ આપ કે સામને ભાષણ કરતે સમય યહી ભાવના પ્રકટ કરના ચાહતા દૂ, કિ હમારે કથન કી અપેક્ષા હમારે કાર્ય કહીં બઢ-ચઢે તેને ચાહિયે.
આપને અપની ઇસ સભા કા અધ્યક્ષ એક દરિદ્ર, અગ્ય ઔર મરુભમિકે દશ કે બનાયા છે. આપને મુઝે શાન્ત એકાન્ત જીવન સે ખીંચ કર આપ કો કુછ સંદેશ સુનાને કે લિયે યહાં બુલાયા છે. જીવન કે આરંભ સે હી પરમાત્માને મેરે હદય કે નવયુવકે કે પ્રતિ અનુરક્ત બના રખા હૈ. મેં આપ કે સામને કોઈ બહુત બડા વિદ્વાન યા નેતા બનકર નહીં આયા દૂ-મેં આયા હૈં, યુવકે કા સેવક બનકર. મેં આપકે આશીર્વાદ ગ્રહણ કરને આયા દૂ. મેં અપને હદય મેં આપકે પ્રતિ સ્નેહ ભરકર લે આયા હૈં. મેં કુછ ઔર ભી સાથ લાયા દૂ--ઔર વહ હૈ, આપ મેં-રાષ્ટ્ર કે નવયુવાઓં મેં-વિશ્વાસ, ભારત ઔર ઉસકે ભાગ્યોદય કા વિશ્વાસ. મેરા યહ વિશ્વાસ છે, કિ આપ નવયુવકગણ હી બલિષ્ટ ઔર સ્વતંત્ર રાષ્ટ્ર કા નિર્માણ કરને મેં સમર્થ છે. મેં આપ કે પ્રતિ અપના આદર ઔર પ્રેમ પ્રકટ કરતા દૂ. આપ હી લોગ કલ કે પથ-પ્રદર્શક યા પદ-નિર્દેશક હેગે. આપ મહત્તર ભારત કે નિર્માતા હૈ. મુઝ સે બહુ ને કહા હૈ, કિતનેને મેરે પાસ પત્ર લિખા હૈ, કિ ભારત કે યુવકગણ વિપથગામી હે રહે છે. કિતને કી ધારણા છે, કિ યુવકગણ સર્વનાશ કે રાતે જ રહે છે. મેરે અનેક દેશવાસી યુવક કે વિષય મેં એસી હી અપ્રિય ધારણા રખતે હૈ. અપને શાન્તિપૂર્ણ એકાન્તવાસ મેં, સંસાર કે કોલાહલે સે દૂર રહતે હુએ, મૈને અપની જન્મભૂમિ કે તારકાભૂષિત આકાશ કે સાથ બાતેં કી હૈ ઔર અપને આપ હી કહ ઉઠા દૂ:--“યે દી તારે અતીત યુગ મેં ભી ભારત કી ઓર દૃષ્ટિપાત કર રહે થે. ઉસ સમય ભારત ઉતના હી ઉન્નત થા, છતના વહ આજ પતિત છે. આજ વહ જૈસા હી દરિદ્ર છે, પૂર્વ મેં પૈસા હી બલવાન, ધનવાન, સુખી
ઔર સમૃદ્ધિશાલી થા. ઉન દિને ભારત જગત કી સભી જાતિ કા, સારી મનુષ્ય-જાતિ કા ગુરુ થા, પરંતુ હાય ! આજ વહી ભારત સારે જગત કે રાષ્ટ્રો મેં અછૂત-અસ્પૃશ્ય માન જાતા હૈ!” યાદી કહતે હુએ મેં રે પડા હૂં ઔર અશ્રુવિસર્જન કરતે હુએ રાત્રિ કે અંધકાર મેં ચિલ્લા ઉઠા હૃ--“હે હમારી વૃદ્ધ માતા ભારત-ભૂમિ ! આજ તૂને અપને પુત્ર કે સામને સે અપની વહુ સુંદર ઔર સ્વાશ્યમયી મૂર્તિ કર્યો છિપા રખી છે ?” ઉસી સમય માનોં કોઈ વનિ કાને મેં પડી:--“નિરાશ મત હે--મેરે યુવા પુત્ર ઔર પુત્રિ આનેવાલે દિને મેં બડે હી ઉચ્ચાદર્શી પર એક નયે રાષ્ટ્ર કા નિર્માણ કરેંગે.'
હાં, નવયુવક હી બહત્તર ભારત કા નિર્માણ કરેંગે. મેં આપ કે પાશ આશા ઔર વિશ્વાસકા હી સંદેશા લેકર આયા હૈં. આજ દેશ ટુકડો મેં બંટ ગયા હૈ. કિતને હી હૃદયે મેં નિરાશા ભર ગયી છે. મેં આપકે પાસ ભારત ઔર ઉસકે ભાગ્યપર અતુલનીય એવં અપાર વિશ્વાસ લેકર આયા . ભારત કે યુવક ચાહું તો આશ્ચર્ય–જનક કાર્ય કર દિખાયેં; પરંતુ ઉન્હે એક હોના, મિલ-જુલકર સેવામું જુટ જાના પડેગા, ઉન્હેં ભારત ઔર ઉસકે આદર્શો મેં વિશ્વાસ કી શક્તિ સામૂહિક રૂપ સે સંચય કરની હગી.
આજ હમ ભારત કે નવયુવકે કા એક સંપ્રદાય-“ભારત યુવક-સંધ” કે નામ સે સ્થાપિત
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com