________________
و غیره می بره مه فره فيه يه مه يه نه و
مرة مرة فيه ته مه نمره ۹۶ دولتی
એક વીરાત્મક વૃત્તાંત અથવા કુદરત કા કાનુન સભાપતિત્વ મેં બડે સમારોહ કે સાથ હુઆ. ઈસ અવસર પર શ્રી ગણેશ શંકરજી વિદ્યાર્થી, શ્રી. બિહારીલાલજી ચર્મકાર આદિ કઈ પ્રતિષ્ઠિત સજજન ઉપસ્થિત થે. સભાપતિ મહોદય ને અપને ભાષણ મેં કહા કિ યદિ હમ અછૂ કે નહીં અપનાએંગે, તો હમારે હિંદુ ધર્મ, હિંદુજાતિ એવં હિંદુ-સભ્યતા કા શીધ્ર નાશ હો જાયેગા. સંમેલન મેં અછૂતોદ્ધારસંબંધી કઈ ઉપયોગી પ્રસ્તાવ સ્વીકૃત હુએ. ઇનમેં અછૂત કે સાર્વજનિક અધિકાર દેને એવં ઉનમેં શિક્ષાપ્રચાર કરને આદિ પર જોર દિયા ગયા.
અછત-જલૂસ બાધા હાલ હી મેં શેકપુરિયા (મંદસૌર) કે ચમકારે ને શ્રીગંગાળ કા જલુસ બડે ઉત્સાહ સે નિકાલ થા; પરંતુ વë કે ઉચ્ચ વર્ણ કે લોગોં ને બહુત પ્રાર્થના કરને પર ભી ઉસે રાતે મેં રક દિયા; ઔર ચર્મકાર કે બુરી તરહ સે પીટા.
અસ્પૃશ્યતા નિવારણ કે સમર્થન હાલ હી મેં કલકત્તા મેં અખિલ ભારતીય અગ્રવાલે મહાસભા કા વાર્ષિક અધિવેશન હુઆ થા. ઉસકે સભાપતિ શ્રી નેટિયાજી ને અપના ભાષણ દેતે હુએ અગ્રવાલ-સમાજ સે અસ્પૃશ્ય જાતિ કે સુધારને તથા અસ્પૃશ્યતા કે દૂર કરને કા અપીલ કી.
હિંદુ-મહાસભા ઔર અછત ગત ઈસ્ટર કી છુષ્ટિ મેં ડોક્ટર મુંજે કે સભાપતિત્વ મેં હિંદુ મહાસભા કા દસવૅ અધિવેશન પટના મેં હુઆ. સભાપતિ મહદય ને ધર્મશાસ્ત્ર કે કથન કે ઉદ્દત કરતે હુએ અસ્પૃશ્યતા કી નિઃસારતા પ્રકટ કી. મહાસભા મેં અછૂત જાતિ કે સંબંધ મેં કઈ ઉપયોગી પ્રસ્તાવ સ્વીકૃત હુએ; ઔર ઉન્હેં સાર્વજનિક અધિકાર દેને પર જોર દિયા ગયા.
એક વીરાત્મા કા વૃત્તાંત અથવા કુદરત કા કાનુન
સોલહ સૌ સાલ ગુજરે, સિસલી મેં રોમન કેથલિક લોગે કા રાજ્ય થા. ઇસાઈ હોના ઉસ સમય કા સબસે બડા અપરાધ થા. ચે, ડાકુઓ ઔર હત્યારે કે લિયે ક્ષમા થી, કિંતુ ઇસાઇયોં કે લિયે ક્ષમા નથી. રાજ્ય-કર્મચારિ કે અધિકાર ઇતને અધિક થે કિ ઇસે ચાહત ઇસ અપરાધ મેં પકડ કર ગોલી માર દેતે, કોઈ પૂછનેવાલા ન થા. ઈસાઈ, અપની જાન બચાવે ફિરતે થે. ઉનકે ખુલમ-ખુલ્લા યહ કહને કા સાહસ ન થા કિ હમ ઈસાઈ હૈ, પર વે છિપછિપકર સભાઓં કરતે થે. દિલ મેં શ્રદ્ધા થી, વચન મેં સાહસ ન થા. હાં, પકડે જાતે તો મૂઠ ન બોલતે થે, ન મૃત્યુ સે ડરતે થે. ઉસ સમય ઉનકી ધર્મશક્તિ કો દેખકર લોગ દંગ રહ જાતે થે. કર્મચારી કહો, તુમ કેવલ ઈતના કહ દ કિ હમ ઈસાઈ નહીં હૈ, છૂટ જાઓગે. પ્રાણ-રક્ષા કી કિતની સરલ વિધિ થી, મગર વે સૂરમા થે ! પ્રાણ છોડ દેતે થે, પ્રણ ન છોડતે છે. જબ ઉનકે લોહે કે ભયંકર શિકંજો મેં કસા જાતા થા, જબ ઉનકે સિર હથડે માર–મારકર ચૂર-ચૂર કિએ જાતે થે, જબ ઉનકી આધી દેહ ભૂમિ મેં ગાડકર ઉન પર ખૂની કરે છેડે જાતે થે, તે દુશ્મન કી આખેં ભી સજલ હો જાતી થીં; પરંતુ ઉન ધર્મ-વીરે કા ઉત્સાહ ભંગ ન હતા થા, ન મુંહ પર મલાલ આતા થા. હંસતે હંસતે મરતે થે. યહ શરીર તે શક્તિ ન થી, મન કી મહત્તા થી. યહ દુનિયા કી દિલેરી થી, ધર્મ કી નિષ્ઠા થી.
ઇસ અંધેર ઔર અન્યાય કા રાય તો સિસલી કે સારે ઈલાકે પર થા, મગર સિસલી કી રાજધાની અકતાનિયા કી દશા અકથનીય થી. ઉસકા અનુમાન કરના ભી આસાન નહી. ઉસ સમય વહાં કા ગવર્નર કંતયાન થા. સિસલી કે આસમાન ને ઐસા અન્યાયી, ઐસા પાષાણહદય, એસ વિલાસી ગવર્નર કમ દેખા હોગા. વહ ખડે-ખડે આદમિયાં કી ખાલ ઉતરવા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com