________________
એ લેકે આવ્યા તે કાળ ઈ. પૂ. ૨,૮૦૦ જેટલે જૂને કહેવાય છે. જે ફીનીશિયન કિનારા તરીકે ઓળખાય છે તે દશ માઈલ પહેળાને સે માઈલ લાંબે એ જમીનને સાંકડે કટકે છે. સીરિયા અને સમુદ્ર વચ્ચે ફીનીશિયન લોકોને ફીનીશિયા પ્રદેશ હતો. એ પ્રદેશ પાછળની લેબાનેન નામની ટેકરીઓ પર વસવાને ને તેના પર અધિકાર જમાવવાને તેમણે પ્રયત્ન કરેલો જણાતો નથી. જે પ્રજાએના માલને વેપાર દરિયાકિનારાના દરેક પ્રદેશ પર એ લોકે ખેડતા હતા તે લડાયક પ્રજાઓ પોતાનો નાશ ન કરે એટલું જ તે ઈચ્છતા હતા.
ઈ. પૂ. ૧,ર૦૦ થી એલેકે ભૂમધ્ય સમુદ્રના માલિક બન્યા હતા. એ લેકે વેપાર કરતા હતા એટલુજ નહિ પણ કાચના અને ધાતુના જુદા જુદા પદાર્થો પણ બનાવતા હતા.
એ ઉપરાંત એ લોકે હિન્દુસ્તાનમાંથી ઘણું વસ્તુઓ લેતા હતા. તથા ભૂમધ્ય સમુદ્રના કિનારા પરના શહેરમાં વેચતા હતા. તથા કાળા સમુદ્રના દક્ષિણ કિનારા પરથી પિતાની પાસેની વસ્તુ
ના બદલામાં સીસું, સોનું તથા લેખન લાવતા હતા. સિકસમાંથી અનાજ લાવતા હતા. આફ્રિકામાંથી હાથીદાંત લાવતા હતા. સ્પેઈનમાંથી રૂ૫ લાવતા હતા. અને બ્રિટનમાંથી ટીન લાવતા હતા. એ ઉપરાંત એ વેપારી લેકે એકેએક પ્રદેશમાંથી ગુલામને ઉઠાવી લાવતા હતા. એ વેપારીઓ વેપારમાં એટલા તો પાવરધા બની ગયા હતા કે સ્પેઈનના વતનીઓ પાસેથી તેલના બદલામાં વહાણે ભરીને રૂપું લાવતા હતા. એ રૂપાનો જથ્થો એટલે મેટે હતો કે તેથી તેમનાં વહાણ ઊભરાઈ જતાં અને એ બુદ્ધિમાન વેપારીઓ વહાણનાં વજનદાર લંગરે પત્થર કે લોખંડના રાખવાને બદલે રૂપાના રાખતા હતા. પણ એ વેપારીઓને આવા વેપારથી શાન્તિ વળી નહતી. સ્પેઈનના વતનીઓને એ લોક ઉપાડી લાવતા હતા અને તેમને ગુલામ તરીકે વેચતા હતા. તે સમયના વેપાર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
