________________
પ્રકરણ ૫
લેાકજીવન
વહેપાર ઉદ્યોગ ખેતીવાડી
શરૂઆતમાં એલીલેાનિયાના પ્રદેશનો માટેા ભાગ જંગલી અને ભયાનક હતા. અને અજગર તથા સાપથી ઊભરાતા હતા. એીટ્રાનિયાના રાજાએ વાધ અને દીપડાના અને સિદ્ધ અને સાપેાના શિકારને પેાતાના શેાખ બનાવ્યેા હતેા. સંસ્કૃતિની શરૂઆતે શિકારથી જંગલને જીતવું પડે છે. અને સંસ્કૃતિના આગળ વધતાં વહેણુ શિકાર પછી બાકી રહેલાં પ્રાણીની મિત્રાચારી સાધે છે. તથા એ પ્રાણીઓના અને મનુષ્યના શ્રમથી ખેતીવાડી અને વહેપાર નીપજાવે છે.
એખીલેનિયાની શરૂઆતની ખેતી હળથી થતી હતી. હળને ખળદો ખેંચતા હતા. એમીલોનિયાની જમીનના માલિકા મેટા માટા જમીનદાર હતા. ખેખીલેાનિયાની જમીન ખેડનારા ગુલામે હતા. ઇજીપ્તની જેમ ખેખીલેનિયાની જમીનપર નદીના પાણી પથરાઈ જતાં નહેાતાં. નદીના પાણીથી રક્ષવા માટે દરેક ખેતરની
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com