________________
ભૂખ્યા થતાં હતાં, ને ખાતાં હતાં. તરસ્યા થતાં હતાં ને પાણું પીતાં હતાં. પ્રેમ કરતાં ને સંબંધ કરતાં હતાં. ધિક્કારતાં હતાં ને એક બીજાને મારી નાંખતાં હતાં. ઘરડા થતાં હતાં ને મરી જતાં હતાં. નાઈલમાં પાણી આવે ત્યારે સૌથી મટે દેવ એસીરીસ જનમત હતો. અને નાઈલનાં પાણું એાસરી જાય ત્યારે એના મરણને ઉત્સવ ઊજવાતે હતો.
બધાં દેવદેવીઓમાં સૌથી મોટી માતા ઇસીસ હતી. સૌથી મેટા ભગવાન એસીરીસની એ વફાદાર બહેન અને સ્ત્રી હતી. એણે પ્રેમ દ્વારા મરણને જીત્યું હતું. નાઈલ નદીના પ્રદેશને એસીરીસ અડકતો અને એ પ્રદેશ એના સ્પર્શમાત્રથી ગર્ભ ધારણ કરતો. તે ગૂઢ એવી ઉત્પાદન શક્તિની પ્રતીક હતી. જેવી હિન્દમાં કાલીમાતા છે. એશિયામાં ઇશતર અને સીબેરી છે. ગ્રીસમાં ડીમીટર છે અને સીરીસ છે. તેવી એ ઈજીપ્તની ઈસીસ હતી.
આ સીરીસ અને ઇસીસનું જોડકું ઇજીપ્તના દેવદેવીઓમાં સર્વોપરી હતું. એસીરીસના માથાપર બાજ પક્ષી હતું. એના કપાળમાંથી સાપ નીકળતો હતો. રાજા પણ એવો દેવ ગણતા હતા.
ધર્મના આવા પ્રચંડ કમઠાણમાં ઇજીપ્તના ધર્મગુરુઓ રાજ્યના સ્તંભ બન્યા હતા અને લોકોના સામાજિક જીવનના ચેકીદાર બન્યા હતા. ધર્મગુરુઓનું પદ વારસાગત બન્યું હતું. અને રાજકુટુંબ જેવું ખૂબ વિસ્તાર પામ્યું હતું. દેવોને અપાતા બલિદાનના ઢગલા ધર્મગુએ આરોગતા હતા તથા દે માટે તૈયાર થયેલા મોટા વિશાળ મંદિરમાં રહેતા હતા. દેવળને અંગે રાખવામાં આવતી મટી જમીનના મોટા પ્રદેશો પર ગુલામે પાસે ખેતી કરાવતા હતા. નિશાળે ચલાવતા હતા અને દવાઓ કરતા હતા તથા જાદુથી તથા ચમત્કારોથી લોકોને ડરાવતા હતા.
આ ધર્મને એક મોટા અને ગૂઢ મિનારા જેવો પિરામીડ ઊભા હતે. ઈજીપ્તની દોલત, શક્તિ અને કૌશલ્યને એ ખ્યાલ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
