________________
ખાણમાં મજૂરી કરી મરી જવા મોકલવામાં આવતા તથા ફાંસીએ લટકાવાતા અગર જીવતા સળગાવી મૂકવામાં આવતા.
ઈજીપ્તની સૌથી ભયંકર શિક્ષા જીવતા શરીરને ધીમે ધીમે કાચી તેમાં મસાલે ભરવાની હતી. ઈજીપ્તના બધા કાયદાઓને નિશાળામાં શીખવવામાં આવતા તથા એ કાયદાઓની પવિત્રતા જાળવી રાખવા ધર્મનાં ફરમાન નીકળતાં. સૌથી વડી અદાલત રાજા પિતે હતો. પીરે નામના મેટા રંગમંડપમાંથી રાજા ન્યાય કરતો. રાજાના વ્યક્તિત્વને દૈવી લેખવામાં આવતું હતું. રાજસેવામાં મેટા મોટા અંગરક્ષકે અને સેનાપતિઓ હાજર રહેતા.
નીતિ રાજા પિતાની બેન કે દીકરી સાથે પણ લગ્ન કરી શકતો. ઈજીપમાં ભાઈ અને બેન એ શબ્દો ગુજરાતીમાં વપરાતા પ્રિય અને પ્રિયતમા એવા શબ્દોને મળતા આવે છે. રાજા પિતાની બેનેને પરણતો તે ઉપરાંત એના અંતઃપુરમાં સેંકડે ગુલામ સ્ત્રીઓ રાખવામાં આવતી. તથા રાજાના ઉમરાવો પિતાની દીકરીએ રાજાને ભેટ તરીકે મેકલતા. આ બધા ઉપરાંત બીજા મુલકમાંથી પણ ઘણું સ્ત્રીએ રાજાને નજરાણામાં મેકલવામાં આવતી.
સામાન્ય લોકોમાં સામાન્ય રીતે એક સ્ત્રી પરણવામાં આવતી. પોતાને બેવફા જણાતી કોઈ પણ સ્ત્રીને કોઈ પણ જાતને બદલો આપ્યા સિવાય પુરુષ કાઢી મૂકી શકતો. પણ તેજ રીતે પુરુષની સ્ત્રી તરફની વફાદારી સપ્ત રાખવામાં આવતી. સ્ત્રીઓને કાયદાના બધા હક્કો હતા. સ્ત્રીઓ પોતાના મિત્રોને છૂટથી મળી શકતી હતી. અને જાહેર રીતે ખાણમાં જઈ શકતી હતી. સ્ત્રીઓ વેપારઉદ્યોગમાં પણ છૂટથી ભળી શકતી હતી. સ્ત્રીઓની આવી સ્વતંત્રતા જોઈને તે સમયે ઈજીપ્તમાં ગ્રીક વેપારીઓ આશ્ચર્યચકિત થઈ જતા હતા. સ્ત્રી પોતાની મિલકત રાખી શકતી હતી અને પોતાની ઈચ્છા મુજબ વારસો આપી શકતી હતી. ઘરમાં પુરુષ સાથે સ્ત્રી પણ બધી રીતે હકક
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
