________________
૩૪
ધર્મગુરુની સત્તા હતી. અત્યાર સુધી રાજસત્તાએ પોતાના બધા વિજયે ભગવાનના નામમાં કર્યા હતા. પિતાની બધી લૂટે ભગવાનને ચરણે ધરી હતી. પોતાની બધી કતલ દેવમંદિરમાં સમર્પણ કરી હતી. રાજસત્તાના પશુબળ માંડેલા હત્યાકાંડ ને લૂંટફાટીને ધર્મગુરુએ પવિત્ર ગણુ હતી. ધર્મગુરુઓએ એ સૌ અનાચારને ભગવાનની મરજી તરીકે લેખાવ્યા હતા. અને ધર્મગુરુઓએ જ એ પાશવ પરિસ્થિતિને દૈવી બનાવી હતી. એના બદલામાં ધર્મગુરુઓને, દેવદેવીઓને તથા મંદિરને લૂંટફાટેમાં મેટા હિસ્સા મળ્યા હતા. મનુષ્યથી માંડીને એક એક પ્રાણનાં બલિદાન ભેટ ધરાયાં હતાં. બધી જાતના સુખચેન અને આરામના સાધનો ધર્મની જમાતને બક્ષીસ આપવામાં આવ્યાં હતાં. અને સુંદરમાં સુંદર સ્ત્રીઓના સંધને ધર્મના ઉપભોગ માટે દાન દેવામાં આવ્યા હતા. આથી પાશવી રાજસત્તા સાથે એ પાશવબળની પૂરક અને પ્રેરક એવી ધર્મસત્તા પણ સમાંતર રીતે જોરદાર થતી હતી.
રાજા રામેસીસ ત્રીજાના શાસનમાં એ બન્ને સત્તાઓનાં વિભવબળ અને સંપત્તિ શિખરે પહોંચ્યાં હતા. અને એક બીજાની હરીફ એવી એ બન્ને સત્તાના સ્વાર્થ જુદા પડતા હતા. અને બને સત્તાએ છેવટનો નિકાલ કરવા એક બીજા સાથે મુકાબલે માંડતી હતી. ઉત્પાદનો કરતા કામદાર ગુલામે વધારે ને વધારે ભૂખમરામાં સપડાતા જતા હતા અને વધારે ને વધારે ઉગ્ર બનના જુલ્મ નીચે કચડાતા જતા હતા.
ભગવાન અને રાજા બેના વધી ગયેલા પેટમાં રોકાઈ ગયેલી સંપત્તિને લીધે લોકસમાજ વધારે ને વધારે ભૂખે મરતો હતો.
વખત જતાં એમનના મુખ્ય ધર્મગુરુએ રાજસત્તા હાથ કરી. રાજા રમકડું બન્યો. ધર્મનાં શાસન મંડાયા. ઇજીપ્તના ધર્મસામ્રાજ્યમાં મોટી ઇમારત બંધાવા માંડી. અનેક પ્રકારના વહેમો ફેલાવા માંડ્યા. રાષ્ટ્રજીવન સડી ગયું. ધર્મગુરૂને એકેએક
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
