________________
૩૫
પછી તરતજ જાપાને પશ્ચિમના નમૂના પર પિતાને ત્યાં નવીનતા શરૂ કરી દીધી. જાપાનના જુવાને યુરોપના ઉદ્યોગો અને સંસ્થાઓનો અભ્યાસ કરવા લાગ્યા તથા ત્યાંના જેવી આગગાડીઓની જાળ જાપાન પર બિછાવવા લાગ્યા. જાપાનને આંગણે મેટી મટી સ્ટીમરે પણ બંધાવા લાગી. તાર ટપોલ નંખાઈ ગયાં તથા લડાયક જહાજો બંધાવા લાગ્યાં. જાપાનને રાષ્ટ્રવાદ યુરોપનું અનુકરણ કરી રહ્યો. અંગ્રેજોને અમેરિકન ઈજનેરે જાપાનના નવા બાંધકામ માટે ઊતરી આવ્યા. ફ્રેંચ અમલદારો જાપાનના લશ્કરને તૈયાર કરવા લાગ્યા. જર્મન ડોકટરો જાપાનમાં આરોગ્ય અને દવા ખાનાની યોજના કરવા લાગ્યા. જાપાનમાં નિરક્ષરતાને ટાળવા માટે ઠેરઠેર નિશાળે યોજવામાં આવી. ઈટાલિયન કલાકારે અને શિલ્પીઓ જાપાનને સુંદરતા શિખવી રહ્યા. જાપાનની જુનવાણીએ આ નવીનતા સામે છેડોક ઉહાપોહ કર્યો ખરો પરંતુ છેવટે પશ્ચિમમાંથી આવતા ઉદ્યોગવાદના યંત્રને જાપાનમાં વિજય થશે.
જાપાનમાં આ નૂતન સર્જનથી એક નવીન માલિકવર્ગ જન્મ પામવા લાગ્યો. માલિકોને એ વર્ગ વેપારીઓને, શાહુકારેન અને કારખાનાના માલિકેનો હતો. જાપાનમાં નવા જન્મતા આ મૂડીવાદે જાપાનમાંથી રજવાડાશાહીને નાશ કરવા માટે પિતાના સાધનોનો ઉપયોગ કરવા માંડ્યો. ઈ. સ. ૧૮૭૧ માં જાપાનની સરકારે જાપાનના જૂના ઉમરા પાસેથી તેમના જુના ઇલકાબો, જૂના હક્કો ને જૂની જમીન ખેંચી લેવા માંડી. એ ઉમરા પણ ભાલિકવર્ગ સાથે આર્થિક રીતે જોડાયેલા હતા તથા ઠકરાતી સમાજરચનાને જાળવી રાખવા માટે લડવાની તૈયારી કે ઉત્સાહ વાળા ન હતા. ઈટો જે યુરોપથી તાજો જ જાપાનમાં આવ્યો હતો તેણે જર્મનીની જેમ જાપાનમાં માલીકવર્ગોના વિભાગ પાડવા માંડવા. આ નવો માલીકવર્ગ જાપાનમાં થતી ઔદ્યોગિક ક્રાંતિનો મિત્ર હતા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com