________________
૩૨૮
હતા. એ કાળ એવો હતો જ્યારે જાપાનના જીવનમાં દોલતના દરજ્જા પ્રમાણે માલિકે અને દાસેની અસમાનતા શરૂ થઈ ગઈ હતી.
એક હજાર વર્ષથી જાપાને ચીનમાંથી સંસ્કૃતિ પિતાને ત્યાં લાવવાની શરૂઆત કરી દીધી હતી. તથા ચીનની સંસ્કૃતિને સ્વરૂપો પિતાને ત્યાં ઉતારવા માંડયાં હતાં. હસ્તઉદ્યોગોનું શિક્ષણ ઈ. સ. ત્રીજા સૈકાથી જાપાને કેરિયા પાસેથી સીખવા માંડ્યું હતું. પિતાને ઘેર હસ્તઉદ્યોગો કરનાર સ્વતંત્ર એવો કારીગર વર્ગ હતું અને તે ઉપરાંત જમીનદારો તથા ઠાકોરો ઘણું ગુલામો રાખીને ઉદ્યોગો કરાવતા હતા.
ચીન જેવા સુધરેલા અને સંપર્કથી થયેલા પોતાના પાડોશીને દેખીને ઉત્તેજીત થયેલ જાપાન હવે જેને એ સુવર્ણ યુગ કહે છે તેમાં પ્રવેશતું હતું. જાપાનમાં દાન એકઠું થતું હતું તથા જાપાનને ઉમરાવ વર્ગ ઠાઠથી અને વિલાસથી જીવતે હતા. કોટે જાપાનનું પરીસ બની ગયું હતું તથા કોટનાં નરનારીઓ રીતભાત અને કલામાં તથા ખાનપાન અને જીવનના બીજા વ્યવહારમાં શોખીન અને રંગીલાં બનતા હતાં.
મેટી મેટી મીજબાનીઓ અને ઉસે જાપાનના જીવનમાં પ્રવેશી ચૂક્યા હતા. જાપાનના શ્રીમંતે સુંદર એવાં રેશમી વસ્ત્રો પહેરતાં હતાં. જાપાનના રંગભુવનેમાં રંગબેરંગી કળાને નમૂનાઓ ઝબકી રહ્યા હતા. જાપાનના મંદિરે અને મહાલયે સંગીત અને નાચથી ડોલી ઊઠયાં હતાં. કવિતા અને સાહિત્ય વિકાસ પામતાં હતાં. જાપાનનો એ વીલાસકાળ હતો પરંતુ ધનસંચયથી આવતા વિલાસમાં કળાને નાશ કરનારા કારણે પણ સાથે જન્મતાં હોય છે. કોઈ પણ પળે એ વિલાસનાં સાધને વ્યાપારી પરિવર્તને સાથે નાશ પામતા હોય છે કે શોષિત જનતાના બળવામાં વિનાશ પામતાં હોય છે. અથવા તો વેપારી યુદ્ધોમાં જ વેડફાઈ જતાં હોય છે. જાપાનના એ કાળમાં શ્રીમંતોને ઘેર જેટલો વિલાસ વધવા માંડયો
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
