Page Text
________________
૧૭
જંગલમાં ઊગી નીકળતાં અનાજ પણ ખાતાં શીખતા હતા. કુદરતને જોતાં અને તેનું અવલેાકન કરતાં શીખ્યા હતા. એના મગજમાં ખેતી કરવાનેા નવે! ખ્યાલ ઉત્પન્ન થયે।. એણે અણીવાળી લાકડીથી જમીન ખાદી, બીજ વાવવાં શરૂ કર્યાં. હવે અને એક સ્થળેથી બીજે ભટકવું પાલવ્યું નહિ. એણે ઝાડની ડાળીએ અને ધાસથી ઝૂંપડાં બાંધવાં શરૂ કર્યાં. એણે માંસ સાથે અનાજ પણ ખાવું શરૂ કર્યું. એણે શિકાર બનતાં પશુઆના લેહી સાથે પાળેલાં પ્રાણીઓનું દૂધ પણ પીવા માંડયું. એના બાળકોનું મરણપ્રમાણ બીજા પ્રાણીઓનું ધી પીવા મળવાથી ઓછું થવા લાગ્યું. એણે સંગ્રહ શરૂ કર્યો.. એણે મધમાખીઓને દુઃખના વિસે! માટે સંગ્રહ કરતાં જેઈ હતી. પક્ષિએને માળાઓમાં ખારાક એકઠા કરતાં દેખ્યાં હતાં. હજાર વર્ષના દુ:ખના અનુભવે પછી બુદ્ધિમાન માનવી માંસને શેકીને કે આથીને કે દારીને સંગ્રહ કરતાં શીખતું હતું. અને અનાજ સડી ન જાય તે રીતે તેને એની ગુફાઓમાં ભરી રાખતાં શીખતું હતું.
માનવસંસ્કૃતિને આખો ઇતિહાસ ત્રણ પાયા પર રચાયા છે. એક અગ્નિની શેાધ. બીજી ખેતીવાડીની શેાધ. અને ત્રીજો વેપાર. ખેતીવાડીની પ્રાથમિક શરૂઆત માનવ જાતની સંસ્કૃતિમાં મહત્ત્વનું પગલું હતું. ઇતિહાસના ઊગમ
માણસ એનાં સાધને, એજારે, અને થિયારેની બનાવટ આગળ વધારે જતા હતા. એ બધા સાધનેમાં સૌથી મહત્ત્વનું એનું એક એજાર પૈડું હતું. માણસે એની શરૂઆત કરી હતી. પ્રાથમિક ચકરડીએ અને ધટી બનતી હતી. જાણે યંત્રવાદની શરૂઆતના ચક્રો કરતાં થયાં હતાં. એની સાથે સાથે જ કુંભારકામ અને સુથારકામની શરૂઆત થતી હતી. પણ લેખિત ઇતિહાસની શરૂઆત તે। શિલાયુગના અંત સાથે અને ધાતુએસના ઉપયેગની શરૂઆત સાથે થાય છે. એ શરૂઆત કયાંથી અને કયારથી થઈ એ ઇતિહાસના વિષય છે. એવી સંસ્કૃતિની શરૂઆતના ઇતિહાસ પૂના દેશેામાંથી શરૂ થાય છે અને પશ્ચિમ તરફ જાય છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034603 |
| Book Title | Sanskrutinu Vahen |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrabhai K Bhatt |
| Publisher | Bharti Prakashan Mandir |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 370 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |