________________
૧૭૧
સ્થળે એણે તપ કરવાના નિરધાર કર્યાં. સાઠ વર્ષ સુધી એણે યેાગની ક્રિયાઓ કરી અને કંદમૂળ અને ધાસ ખાધાં અને અમુક સમય છાણુ ખાઈ ને રહ્યો. એણે વાળના અનેલાં જ વસ્ત્રો પહેર્યાં. એણે. પેાતાની જાતને પીડવા માંડી. પેાતાના વાળ ચૂટી નાખ્યા. કલાકાના કલાક્રા સુધી ખડે પગે ઊભે રહ્યો અને કાંટા ઉપર શયન કર્યુ, એણે ધૂળને પેાતાના શરીર પર ઠરવા દીધી. પૃથ્વી ઉપર ઊભેલે એ
ખખડી ગયેલાં ઝાડના ખડેર જેવા લાગતા હતેા. મડદાઓને જ્યાં પશુએ અને પક્ષીઓને ખાઈ જવા માટે નાખવામાં આવતાં હતાં ત્યાં તે સૂઈ રહ્યો હતો. આત્મદમન એથી આગળ જઈ શકે એમ નહેતું. એણે જીભ કચરીને મરી જવાને નિર્ણય કર્યો પણ મરણના ખ્યાલે એની હથેળીમાં પરસેવાના ટીપાં બાઝત્યાં. એને શ્વાસ અટકા વવાને વિચાર આવ્યું. એના કાનમાં પવનના જોરદાર અવાજે અથડાયા. એના માથાપર જાણે જોરદાર ધણુ પડતા હેાય એવું લાગ્યું. પાછે એ વિચારમાં પડચે!. એણે થાડા ઘેાડા ખેારાક લેવાના વિચાર કર્યાં.
પછી એક દિવસ એને સમજણ પડી કે આત્મપીડન તે સાચા મા` નથી. આત્મદમનની આવી તપશ્ચર્યાંએથી કશું જ્ઞાન સાંપડવાનુ નથી એમ એને જણાયું. એણે એના દમન અને તપશ્ચર્યાંના ત્યાગ કર્યાં. તે એક મેઢા ઘટાવાળા ઝાડ નીચે સ્થિર થઈને શાંત રીતે બેઠે. એણે મનુષ્યાને ભેગવવા પડતાં દુ:ખે, દીલગીરી, અન્યાયે બીમારી, ઘડપણ અને મરણ એ શૌની શાંત વિચારણા ચલાવી. એને એકાએક એક ઊકેલ જડયે. એની આંખ આગળ જીવન મરણ એ એક સાથે દેખાયાં પણ મરણ કરતાં જીવન વધારે જોરદાર જણાયું. એને લાગ્યું કે સુખી અને દુ:ખી, ઊઁચ અને નીચ સારાં અને ખરાબ એવાં મનુષ્યા પાતાના કરેલાં કર્મના નિયમ પ્રમાણે જન્મતાં હાય છે તથા એજ કર્મના નિયમ પ્રમાણે શુભ અને અશુભ એવી એકએક ક્રિયા માટે મનુષ્યને આ જન્મમાં અથવા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
