________________
૧૪૦
બુદ્ધ કાળની આસપાસ આર્યોંમાંથી થયા હતા. એ લેાકેા વેપારીએ અને કારકુના હતા, એ વેપારી વર્ગો વૈશ્ય કહેવાતા હતા. આ ઉપરાંત એક ચેાથે વગ હતા જે ઉપલા ત્રણે વગૈા કરતાં સ’ખ્યામાં ઘણા મોટા હતા. તે શુદ્ર કહેવાતા. એ વ` હિન્દના મૂળ વતનીએનો યુદ્ધમાં જીતાએલા કેદીએને તથા ગુલામેાના હતા.
એ વમાંથી એક પાંચમે વ અનતેા હતેા તેને ચાંડાળ અથવા અસ્પૃશ્ય કહેવામાં આવતા. આર્યોએ બનાવેલા ગુલામે માંથી અનેલા આ વ આર્યાંની અને દુનિયાભરના વિજેતાઓની ખૂની નીતિની યાદ આપતા. આ વઞ આજે હિંદમાં લગભગ અર્ધા કરડ જેટલી સંખ્યામાં છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
