________________
I:
૩૦૨ ]. ઉકેલ ચર્ચાના અને પ્રશ્નના ખુલાસાઓ
[ પ્રાચીન () તેને રાજ્યકાળ ૪૧ વર્ષને રાજ્યને કેટલાંયે વરસે ગાદીએ આવ્યા છે. પરંતુ નં. ૨ને
અંત ૨૮૯ થોડાક વર્ષપર્યંત અશોકના સમકાલીન તરીકે રહ્યાનું કહી (ઈ) તેનું મરણ ૮૨ વર્ષની ઉંમરે, ૨૭૦ શકાશે. એટલે સ્પષ્ટપણે સિદ્ધ થયું કહેવાશે કે તેઓ (ઉ) તેને જન્મ (૨૭૦+૮૨)
૩૫૨ અશોકના સમસમી નહોતા જ. તેમજ ખડકલેખને [ અ. હિ. ઈ. ની ચોથી આવૃત્તિમાં મિ. બરફેસ કર્તા પણ અશોક નથી જ, પરંતુ તેની ગાદીએ જણાવે છે કે, અશેકે પિતાના જીવનનાં અંતિમ આવનાર અન્ય રાજા હવે જોઈએ. તે નામ પ્રિય૧૯ વર્ષો (૨૮૯ થી ૨૭૦) નિવૃત્ત અવસ્થામાં દશિન છે એમ ખુદ શિલાલેખમાં જ જણાવેલું છે. અને આત્મધ્યાનમાં ગાળ્યાં હતાં ]. ઉપરના બનાવેને એટલે અશાક પછી ગાદીએ આવનાર તરીકે પ્રિયદર્શિન અનુક્રમવાર ગોઠવીએ તો
પણ સિદ્ધ થઈ ગયો તેમજ અશોક અને પ્રિયદર્શિન ઈ. સ. પૂ, તેની ઉંમર બંને ભિન્ન છે એમ પણ સિદ્ધ થઈ ગયું કહેવાશે. (૧) અશોકને જન્મ ૩૫ર
૦ અન્ય લેખોથી પણ તે જ હકીકત સાબિત કરી (૨) પ્રાંતિક સૂબાપદે ૩૩૦ સુધી
૨૨ શકાય છે. જેમકે સહસ્ત્રામના લેખમાં ૨૫૦નો આંક (૩) ગાદીપતિ ૩૩૦ થી ૩૨૬ (૪વર્ષ સુધી) ૨૬ લખાયેલ છે. વિદ્વાનોએ તેને અર્થ એમ કર્યો છે કે, (૪) સમ્રાટપદે ૩૨૬ થી ૩૦૨ (૨૪ વર્ષ) ૫૦ અશકે ૨૫૬ રાત્રી સુધી પૂજા ભકિત કરી હતી..
રીજેટ તરીકે ૩૦૨ થી ૨૮૯ (૧૩ વર્ષ) ૬૩ પરંતુ તેમાં જે વિયુથ” શબ્દ લખ્યો છે તેને અર્થ (ક) નિવૃત્તિમાં ૨૮૯ થી ૨૭૦ (૧૯ વર્ષ) ૮૨ “સદગત પામેલ, નિર્વાણ થયેલ આત્મા” એ થાય (૭) મરણ ૨૭૦
૮૨ છે. તેનો અર્થ પ્રથમ તે વિદ્વાનોએ “સદ્દગત આત્મા - હવે પ્રિયદર્શિનના ખડક લેખ નં. ૧૩ માં જે પછી ૨૫ વર્ષ” એમજ કર્યો હતો અને અશોક પાંચ પરદેશી રાજાઓનાં નામ તેણે આપ્યાં છે તેના તથા પ્રિયદર્શિન એક જ છે એ માન્યતાને આધારે સમકાલીન તરીકે અશોક હોઈ શકે કે કેમ તે આપણે તે આંકને બુદ્ધસંવત ૨૫૬મું વર્ષ ઠરાવ્યું હતું કેમકે તપાસી શકીશું. (પ્રો. હુદટઝ ઇ. કે. ઈ. પુ. ૧) અશોક દ્ધધર્મ પાળતા હતા. હવે જે તેને બુ. સં યાદ રાખવાનું છે કે, તેમણે અશોક અને પ્રિયદર્શિનને પરની ગણતરીએ લેખીએ તે ૫૨૦-૨૫૬=૩૬૪ એક જ વ્યક્તિ લેખી છે. તેમાં આપેલ પાંચ રાજાઓનાં આવશે, જ્યારે અશોકને મરણ પામ્યાને પણ છ વર્ષ નામ:-(૧) એટિક, સિરિયાનો રાજા (એન્ટિ થઈ ગયાં હતાં અને ૫૪૭ની ગણતરી લઈએ તે ઓકસ પહેલે, ધી સોરટર) ઇ. સ. પૂ. ૨૦૦-૨૬૨ ૫૪૩-૨પ૬=૩૮૭ આવશે કે જ્યારે અશે કે ક્યારની
(૨) તુમય, ઈજીપ્તને રોજ (ટાલેમી ૨ જે, નિવૃત્તિ પણ લઈ લીધી હતી. આ પ્રમાણે એમાંથી શીલાડેલફસ) ઈ. સ. પૂ. ૨૮૫-૨૪૭ સુધી એક રીતે ૨૫૬નો આંક બુદ્ધસંવત સાથે
(8) મક-સિરિયાનો મેગસ, ઈ. સ. પૂ. થયો. એટલે વિદ્વાને પાછી મુંઝવણમાં પડયા ને તેમણે ૩૦૦-૨૫૦
ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે ૨૫૬ રાત્રીપૂજા–ભક્તિમાં (૪) ઍટિકિની–મેસિડોનીયાનો એન્ટીગન્સ ગાળી હતી એ નો અર્થ બેસારી દીધો. પરંતુ ગેટસ; ઈ. સ. પૂ. ૨૭૬-૨૩૯.
ખરી હકીકત એ છે કે આ સર્વ લેખો કોતરાવનાર (૫) અલેક્ઝાંડર-એપાઇરસને અલેક્ઝાંડર: ઈ. રાજા પ્રિયદર્શિન છે. તે જૈનધમાં હતું એટલે તે સ. પૂ. ૨૭ર-૨૫૫
મહાવીરનાસંવતને માનતે હો, તથા સહઆમ ગામે હવે જે આ પાંચે યવનપતિના સમય સાથે લેખમાં ૨૫૬ની સાલ લખવાનો મુદ્દો એ હતો કે, તે અશોકના સમયને સરખાવીશું તો તેમાંના ચાર તે સ્થાને સમ્રાટ અશોક મ. સં. ૨૫૬માં મરણ પામ્યા (૧, ૨, ૪ અને ૫) અશોકે નિવૃત્તિ લીધી તે પછી હો, એમ પ્રિયદર્શિને જાહેર કર્યું છે. એટલે સિદ્ધ થાય
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com