________________
પંચમ પરિચ્છેદ ]
શિલાલેખા
પિતા પણ આ સ્થાનના જ અધિપતિ હતા તે થઇએ છીએ. ] આપણે ગૌતમીપુત્ર યજ્ઞશ્રીનું વર્ણન કરતાં જોમ લઇશું.
મતલબ કે મહારદિઆને અંગદેશ સાથે જ સંબંધ
નં. ૩—નાસિક
(કા. આં. રે. પ્ર. પૃ. ૪૬ ):——
હતા. તેવી પ્રજાના મુખ્ય નાયકને અંગિયકુલવર્ધન
તરીકે ઉપનામ જોડાય તે તે અયુક્ત ન જ ગણાય. Possibly containing the name of (૩) ત્રણકિયરા–ના પ્રથમ પદના અર્થ વિશે જો કેking śakti-Sriધણુંકરીને તેમાં રાજા શક્તિશંકા બતાવી છે પરંતુ તેના અર્થ સંસ્કૃતના ત્રાતા’શ્રીનું નામ આવેલું છે: અક્ષરા ભૂંસાઈ ગએલા છે. જેથી સશયાત્મક છે. પરંતુ મિ. સ્ટેનાર્ટ suggests શબ્દ જેવા થાય એમ સૂચવ્યું છે. that the reading may have been Ma. hahakusiri [nati]ya Bhatapālikāya=By Bhatipälika [granddaughter] of Ma
ઉપરનાં ત્રણે ઉપનામેાનાં વિવરણ ઉપરથી હવે સમજાશે કે, સુઝુકાનંદ અને મૂળાનંદ કે મુંડાનંદને જેમ આપણે નંદવંશી રાનમાંથી ઉતરી આવેલા
સરદાર। ગણાવ્યા છે તેમ આ અંગદેશના મહારથીઓનેhā-hakusiri=મહાહકુસિરિની પૌત્રી ભટિપાલિકાએ
પણ અંગવંશી રાજાઓમાંથી ઉતરી આવેલા સરદારી તરીકે લેખવા રહે છે.
આ લેખના સમય પ્ર. પૃ. ૧૯ પારિ. ૨૨ માં ડૉ. મ્યુલરના મતથી મૌર્યવંશી અંતિમ રાજાઓને કે શુંગવંશની આદિના લેખ્યા છે, પરંતુ પારા. ૨૩ માં ડૉ. રૂપ્સન પેાતાના મત જણાવતાં લખે છે કે, The names and the order of succession of the first three Andhra kings are correctly given by the Puranas, viz. (1) Simuka, (2) Kxsna, (3) Śri Śatakarni. It is probable, too, as stated both in the Bhāgavata and in the Visnu Purāna, Krsna was the brother of Simuka=આંદ્રવંશના પ્રથમના ત્રણ રાજાનાં નામ અને અનુક્રમ, પુરાણામાં લખ્યા પ્રમાણે શુદ્ધ જ છે. તદુપરાંત, ભાગવત અને વિષ્ણુ પુરાણમાં જાવ્યા
આ હૂકુસિર માટે ખુલાસા કરતાં ડૉ. રૂપ્સને શિલાલેખ નં. ૧માંના કાઠાવાળા સતિ-સિરિ ધારી લઈ પારા. ૨૫, પૃ. ૨૦માં લખ્યું છે કે, It is quite possible that Sakti-Śri may have come to the throne subsequently and that he may be identified with the Maha-Haku Siri the great Sakti Sri," who is mentioned in an undated inscription at Nasik. It is possible also, as Bühler has suggested, that he may have been the historical of the Sakti-kamara of Jaina legend= તદ્દન સંભવિત છે કે, પછીથી શક્તિશ્રી ગાદીએ બેઠી હાય. તેને મહાહિિસિર મહાન શક્તિશ્રી તરીકે ઓળખી શકાશે, કે જેનું નામ સમય દર્શાવ્યા વિનાના નાસિકના શિલાલેખમાં જણાવાયું છે, અને જેમ ડૉ. બ્યુલરે સૂચવ્યું છે તે પ્રમાણે બનવાજોગ છે કે જૈન દંતકથાવાળી શક્તિકુમાર નામની ઐતિહાસિક અસલ વ્યક્તિ પણ તે જ હાય. મતલખ કે ઉપરના નં. ૧ શિલાલેખવાળા શૃતિ--સિરિમત હરિને અને આ નં. ૩ વાળા નાસિકના લેખમાંના મહાહકૅસિરિને એક માની લીધા છે. વળી તે ઉપરથી એવું અનુમાન
પ્રમાણે કૃષ્ણે તે શિમુખના ભાઈ જ સાવસા સંભવે છે’દેર્યું છે કે, સિરમત હરિ પેાતાના ભાઇ વેદ[ડૉ. રેપ્સનના મત સાથે સર્વથા અમે મળતા સિરિની પાછળ ગાદીએ આવ્યા હ્રાય; અને છેવટે
નં. ર—નાશિક
(કા. આં. રૂ. પ્ર. પૃ. ૪૬ પારિ. ૨૩) king Krisna of the Satavahana race; undated=શાતવાહન કુળના રાજા કૃષ્ણઃ તારીખ વિનાના (લેખ છે)
[ ૧
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com