________________
પરિચછેદ ] ઉત્પત્તિ વિશે
૩૮૭ નની અતિ વિપુલતા તે પ્રદેશમાં સચવાઈ રહેલ અને તે વખતે અવંતિની ગાદી સર કરવા માટે હેવાથી તેમજ તેઓએ પણ ઉપર જણાવી રૂષભદત્ત આબુ પર્વતના માર્ગે અવંતિની ગયા પ્રમાણે તે જ ધર્મ અંગીકાર કરી લીધેલ દિશામાં પ્રયાણ કર્યું હતું એમ જણાવી ગયા હેવાથી૧૧ ત્યાં તેઓ અમનચમનમાં રહી પિતાના છીએ. ત્યાં તે સ્થાન જમ થઈ ગયાના માદિવસ ગુજારતા પડી રહ્યા હતા. પછી ભૂમકનું ચાર મળવાથી પિતાની જ હકુમત નીચેના ગ.. રાજ્ય સમાપ્ત થતાં નહપાને અમલ આવ્યા. ટ્રમાં તેણે અો નાંખ્યો અને જૂનાગઢ-ગિરિ વળી જ્યારથી તે અરવલ્લી પર્વતની પૂર્વ પ્રદેશને નગરમાં ગાદી કરી. જેથી એશિયા અને ભિન્નસ્વામી બન્યો ત્યારથી ત્યાંની પ્રજા, તેનાજ રાજ્યની માલનાં સારાં સારાં કુટુંબ પેનાના માનીતા અરવલ્લીની પશ્ચિમ ભાગની પ્રજા સાથે સંબંધમાં રાજાની પાછળ પાછળ સૌરાષ્ટ્રમાં ઉતર્યા. આ આવતી ગઈ. એટલે આ પૂર્વની પ્રજાવાળો પ્રમાણે હિજરત કરનારામાંને ચેડેક ભાગ ભાગ તે પરવાડના નામે ઓળખાવા લાગ્યાનું વચ્ચે આવતા કચ્છમાં અટવાઈ ગયો અને ત્યાં કહેવાય. આ પ્રમાણે ઓશવાળ, શ્રીમાળ૧૩ અને સંસ્થાન જમાવ્યું. કચ્છમાં તેથી જ ઓશવાલ અને પિરવાડની ઉત્પત્તિ હોવાને મારે ખ્યાલ છે. શ્રીમાળી અત્યારે માલૂમ પડે છે જ્યારે પરવાડનું પછી નહપાણ જ્યારથી અવંતિપતિ બન્યો ત્યાં નામ જ નથી. અથવા મળી આવે છે તે પણ ત્યારથી તે તે ત્રણે પ્રજા આ બાજુ અને પેલી બહુ જ જુજ; કેમકે પિગ્વાડનું વસતિસ્થાન મળે બાજુ એમ ચારે તરફ પ્રસરવા મંડી પડી હતી. અરવલ્લીની પૂર્વમાં જ હતું. અને તે પ્રદેશ ઉપર ભૂમક અને નહપાની સત્તા સૌરાષ્ટ્ર પર પણ તે ગર્દભીલ વંશીઓની આણ પ્રથમથી વતી જામેલી જ હતી. એટલે તે દિશા તરફ પણ થઈ ગઈ હતી; એટલે તેમને તે દેશ છેડીને પ્રયાણ તેમને ઉતાર તે હતો જ. છતાં એટલા મેટા કરવા બહુ અગત્યતા રહી નહતી. પણ જ્યારે પ્રમાણમાં તે નહતો જ. તે રૂષભદત્તના રાજા ગભીલે૧૫ (ખરું નામ દર્પણ ઊર્ફ ગંધર્વ સમયે જ થે દેખાય છે. નહપાનું મરણ થતાં સેન ) જેનધમાં હોવા છતાં, કામને વશ થઈ અવંતિની ગાદીએ ગર્દભીલ વંશ આવ્યું હતું અનાચાર આદર્યો હતો. ત્યારે તેના પ્રતિકાર તરીકે
(૧૦) પ્રિયદર્શિનના મરણ બાદ, અને ગંગવંશી વૃત્તાંતમાં પુસાર થઈ ગયું છે. અમલ દરમ્યાન, ભારત દેશના અન્ય વિસ્તારમાં શગ- (૧૨) આ કારણથી જ પેરવાડની વસ્તી ખરવંશી રાજાઓએ ધર્મદ્રેષને લીધે સઘળું ફાડી તેડીને વલ્લીની પશ્ચિમે બહુ નથી દેખ તી જૈન ધર્મનું નામનિશાન કાઢી નાખ્યું હતું. પણ (૧૩: જે આ પ્રમાણે સ ચુ જ કરે તે એશિયાઅરવલીની પશ્ચિમને પ્રદેશ તેમની સત્તામાં આવેલ ન નગરીનું સ્થાન જુદુ જ કરે. ત્યાંના ઓશવાળ કહેવાય હોવાથી ( જુઓ મિનેન્ડર અને ભૂમકના રાજયવિસ્તારની ત્યારે તેની પાસેના નગરનું નામ ભિન્નમાલ અને તેના હકીકત છે તે સ્થાનને પોતાના ભક્ષ૩૫ તેઓ બનાવી રહીશે શ્રીમાળ કહેવાય; આ બને સ્થાન નછા હેવા શકયા ન હોતા. તેથી જ ત્યાં જેન મંદિર વિગેરે જળવાઇ જોઈએ એટલું ખરું જ. રહ્યાં હતાં (ઉપરની ટી. નં. ૭ માં ગૂજરતી ઉત્પત્તિના (૧૪) ગભીલ વંશને રથ ૫ક હેવાથી તેનું સ્થાન સાથે સરખાવો)
નામ ગભીવ પડી ગયું છે અને તે જ નામે ટૂંકામાં () મક, નહપાણ ૨ષભદત્ત વિગેરે આખી ઓળખાઈ ગયો છે. બાકી તો તેના વંશના સર્વ સહરાટ અને શક પ્રજા જેન હતી એમ તેમના રાજાઓને ગભીલ તરીકે સંબોધી શકાય.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com