Page Text
________________
=
તેમની ઓળખ ૨૮૬
[ સપ્તમ દરિયા રસ્તે થયેલે પરદેશી પ્રજાને ઉતાર ને ગણાવ્યો છે અને સુવિશાખ સબાને સમયહિંદના કિનારે હજુ સુધી જે બેંધાયો છે તે અશોકના રાજ્ય હોય છે, એટલે કે ઈ. સ. પૂ. વહેલામાં વહેલે ઈ. સ. પૂ. ૬૦ ના સમયને ફ૨૫ આશરે ગણી શકાય. હવે જ્યારે ઈ. સ. છે અને તે અવંતિપતિ રાજા ગર્દભીલની સામે પૂ. ૪૨૫ અને ૩૨૫ માં તો તેઓની પ્રખ્યાતિ યુદ્ધ કરવા માટે નિમંત્રાયલ શક પ્રજાનો પ્રસંગ પણ થઈ ચૂકી છે ત્યારે તે પૂર્વે આવીને તેઓ જ છે અને આ શક તે પહલ્યાઝ તે ન જ વસ્યા હતા એમ ગણી શકાશે. એટલે આ બને કહી શકાય; છતાં એક વખત દલીલની ખાતર હકીક્તના સમયને એકત્ર રીતે વિચાર કરીએ તે માની લે કે, શક પ્રજાની સાથે તે સમયે થોડાક તારતમ્ય એ કાઢી શકાશે, કે તેમાં દર્શાવેલા આ ઈરાની–પઘાઝ પણ આવ્યા હતા; તે પણ, ઉપર પલવાઝ જે છે, તે ઇરાનમાંથી આવેલ પવાઝ નોંધેલ બને–પૃથ્વી અને તરી-રતે તેમના ઉતા કરતાં કોઈક જુદી જ જાતિના છે. તેમ જ તેમની રની હકીકતને જે સમન્વય કરીશું તો પ્રથ હૈયાતિ તે હિંદમાં, કોઈપણ પરદેશી પ્રજા હુમલો મમાં પ્રથમ પરદેશી પ્રજાને ઉતાર ઈ. સ. પૂ કરીને આવી વસી હતી તે પહેલાંની જ હતી. ૩૨૫ માં કે તે બાદ થયાને જ લેખ પડશે; આ પ્રમાણે એક વાત જ્યારે સિદ્ધ થઈ તે પહેલાં તે નહીં જ. જ્યારે ઇતિહાસ તે આપ કે પલાઝ અને પલ્લવીઝ બન્ને જુદી જ પ્રજા ણને એમ શીખવી રહ્યો છે કે, પલવાઝ નામની છે ત્યારે બીજા પ્રશ્નની વિચારણામાં ઉતરીએ; કે પ્રજા તે હિંદમાં, ઠેઠ ચંદ્રગુપ્ત મૌર્ય અને અશોક જે જુદો જ પ્રજા છે તે તેમનું મૂળ ક્યાં વર્ધન સમયે પણ, રાજ્યના મોટા મોટા હોદાઓ હેઈ શકે? અને તેમની ઉત્પત્તિ કયારે થઈગણાય? ધરાવતી થઈ ગઈ હતી; કેમકે સુદર્શન તળાવની તે માટે સૌથી પ્રથમમાં પ્રથમ એ જાણવું રહે પ્રશસ્તિમાં જણાવ્યું છે કે, તેને બંધાવનાર સુ- છે કે પલવાઝ નામના શબ્દ પ્રયોગ ઈતિવિશાખ નામને સૂબોર પલ્લવ જાતિને હતે. હાસમાં કયાં કયાં કરવામાં આવ્યો છે, એક
આ પુરાવો તે શિલાલેખનો છે. ઉપરાંત જે પ્રયોગમાં ઈતિહાસ એમ (ઉપર નિર્દિષ્ટ કરેલ દંતકથાને આધારે જાણવું હોય તે ચક્રવતી સુદર્શન તળાવવાળી હકીકતમાં) જણાવે છે કે ખારવેલની એક રાણી, કહે છે કે બલુચિસ્તાન કે પલ્લવ જાતિના સરદારે ચંદ્રગુપ્ત અને અશોકના ઇરાન અથવા તેની આસપાસના પ્રદેશના, કે સમયે રાજસત્તા ધરાવતા હતા. એટલે એમ અનુરાજકુટુંબની રાજકન્યા હતી. જો કે કાંઈ જણાયું માન કરી લેવાય છે, તેમની ઉત્પત્તિ તે સમય પૂર્વે તે નથી જ, છતાં ધારો કે તે રાજકુટુંબવાળા ઘણુ વખતથી થઈ ગઈ હોવી જોઈએ; અથવા તે પલવ જાતિના જ હતા. આ બે હકીકત મોડામાં મોડે તેમને ઉદ્ભવ ચંદ્રગુપ્તના સમયે માંના ખારવેલને સમય આપણે ઈ. સ. પૂ. ૪૨૫ પણ સંભવી શકે; જ્યારે તે શબદનો બીજો
(૨) કે. આ. કે. પ્રસ્તાવને પૃ. ૩૨ માં મિ. રેસનની માન્યતા મુજબ આ સવિશાખને રૂદ્રદામન ક્ષત્રપને રજૂ કરવા છે અને તેથી તેને સમય ઈ. સ. ની બીજી સદીને કહ્યો છે. પણ તેમાં સાફ લખ્યું છે કે, ચંદ્રગુપ્તના સમયે તેના સૂબાએ આ સરોવર
પ્રથમ બંધાવ્યું હતું અને પછી અશોકના સમયે તેના સૂબા વિશાખે તે સમરાવ્યું હતું, છતાં આ સુદર્શન તળાવની પ્રશસ્તિના ઉકેલમાં અને અર્થ કરવામાં જે ગેરસમજીતિઓ થવા પામી છે તે સર્વ વૃત્તાંત સમજવા માટે જુઓ પુ. ૨, પૃ. ૩૯૩ થી ૩૯૭ ની હકીકત.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034579 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Bhag 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 31 MB |