________________
કાવ્યશાસ્ત્ર.
मुग्धानुं शयन-यथा. પતિ ડરથી નિશિજાગી, સુતી શ્યામા મુખે ધરી હાથ સવારમાં શશિઅરિને પકડે જયમ દ્વય કમળો મળી સાથ.
मुग्धानो सुरतारंभ-यथा. ભાગતી ગ્રહીં ભામાને, ઉરમાં ચાંપી શ્યામે સુખ સાથે, જેમ ઠેકતી ચપળા, મુદે મેઘ ધારી લે નિજ બાથે.
मुग्धानी सुरति-यथा. રતિ કીડામાં કામા, કરતી જેર જરાય ન સ્થિર થાય; વ્યાધે ગ્રહેલ હરિણી, જેમ છૂટવા ઉરમાં અકળાય.
मुग्धानो सुरतांत--यया. આમ ને મસળે કેઈ, દૂર કરીને દયા હદયમાંથી; ચારૂં પુષ્પને ચળી, કહે સુગંધિ લેવાના કયાંથી.
કુવાનું માન-થથા. મુગ્ધા ભરાઈ માને, પતિને પત્રિકુચ ગ્રહતે પછી, દેડી પતિ દારાને, ઉરે લગાવે રીસાયેલી લેખી.
મધ્યા, -
જે નાયકાની અવસ્થામાં લાજ અને મદનની સમાનતા હોય તેને ક્યા કહે છે. આ અવસ્થા ઘણીજ સૂક્ષમ અને અચિરસ્થાયી હોય છે. મધ્યા અને મુગ્ધાના ભેદ કેવળ સ્વકીયામાં માનવામાં આવ્યા છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
