________________
I
!
આગ્રમેને ભગવાનની વાણુ તરીકે માને છે. સૌની એ આગમે તરફ એકસરખી શ્રદ્ધા છે. તેથી પાછળના આચાર્યાના કારણે એ આગમન પાઠ કે તેના અર્થમાં અંતર ફરક પડેલ છેતેને માટે આપણે સાથે મળીને સાયા પાઠ તથા અર્થને નિણ કરી લઈએ તે સાથે પ્રસ્ત બની જાય, કારણ કે આયાના મતની અપેક્ષાએ ભગવાન મહાવીરની વાણીનું સુહલ વધારે છે.
કેઈ આચાર્યું કેઈ બાબતને જુદા રૂપમાં સમજી લીધી હોય તે આજના તટસ્થ વિચારક વિદ્વાન એ ભૂલનું સંશોધન કરી શકે છે. જેમકે આગમમાં કયાંક કઈ પાઠભેદ હોય તે આજના સમસ્ત જૈન જૈનેતર ભંડામાંની પ્રાચીનતમ પ્રતિચોના આધારથી કયો પાઠ જુને અને પ્રામાણિક છે તેને ' નિર્ણય કરી શકાય છે.
એ જ રીતે જ્યાં જ્યાં અર્થના સંબંધમાં મતભેદ હેય તેને નિર્ણય પણ પ્રાચીન નિર્યુક્તિ, ચૂર્ણ, ભાષ્ય, ટીકા આદિ પ્રાચીન સાધનો તથા બૌદ્ધ તેમજ વિદિકગ્રામાં એ શાનો પ્રાગ અને તેના કરેલા અર્થનું અનુસંધાન કરીને વાસ્તવિક અર્થ ક હે ઈએ તેને નિર્ણય કરી શકાય છે.
આગળના જમાનામાં સર્વપ્રતિયોને ઉપયોગ કરી શકવાને સંભવ નહતો, તે વખતે આજના જેટલા સાધને સુલભ નહોતા. એટલે અત્યારે તો ફક્ત અંગ્રહહઠવાદના કારણે ભલે પાઠ કે અર્થને નિર્ણય ન થાય અને પોતપોતાની ખેંચતાણ ચાલુ રાખે, પણ તને નિર્ણય કરવાની જે શુદ્ધ ભાવના હોય તે કઈ કઠણાઈ પ્રતીત થતી નથી.
પરવતી ને પ્રધાનતા દેવાનું છોડી દઈને મૂળ અગમે તથા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com