________________
ભાગ ૨. પ્રકરણ ૩.
૧૬૫ સંપ્રદાયમાં પણ નાગહસ્તી તથા આર્યમનુ નામના બે આયાઓંને પત્તો મળે છે, દિગંબર પરંપરામાં નહિ, વળી ખાસ ધ્યાન આપવા જેવી વાત એ છે કે દિગંબર સંપ્રદાય જે ધરસેન તથા ગર ધર મુનિઓથી તેમના આગમની ઉત્પત્તિ બતાવે છે તેમના વિષયમાં તેઓ કાંઈ પણ (જરાપણુ) માહિતગાર નથી.
મૃતાવતારમાં ઇનંદી કહે છે કે, “ધરસેન તથા ગુણધર ગુના વંશને પૂર્વાપર ક્રમ અમે જાણતા નથી. કારણકે તેમને ક્રમ કહેવાવાળા કેઈ આગમ કે મુનિ નથી.” કેવું આશ્ચર્ય છે? એ બને મૃતધર શ્વેતાંબર પરંપરાના હશે તે કારણથી જ દિગંબર પર પરાને તેમના વિષયમાં અધિક માહિતી મળી નહિ હોય,
આ સર્વ વાતોના વિચારોની ઉપરાંત એટલું કહેવાને અમને જરા પણ સંકેચ થતો નથી કે દિગંબર સંપ્રદાયના જે જે આચારવિચારના મૌલિક ગ્રંથ છે તે તાંબર આગમના આધાર ઉપરથી બનેલા અને દિગંબરેના દાર્શનિક સાહિત્યની જડ વેતાંબરાચાર્ય વાચક ઉમાસ્વાતિ કૃત સભાષ્ય તત્ત્વાર્થ સૂત્ર જ છે એ કહેવાની ભાગ્યે જ આવશ્યક્તા રહે છે–પાનું ૩૪૭
ભદ્રબાહુના દક્ષિણમાં જવાની ઘટના વિક્રમની પાંચમી સદીની અંતમાં દેવદ્વિગણિ ક્ષમાશ્રમણના સમયમાં બની હતી. તે સમયે ઉત્તર ભારતવર્ષમાં દુકાળ પડ્યો હતો અને તે પછી સુકાળ થતાં વલભીમાં વેતાંબર સંઘનું એક મોટ ભારે સંમેલન થયું હતું. તેમાં માથરી તથા વાલથી વાયના એનું એકીકરણ તથા પુસ્તકલેખન સંબંધી ચિરસ્મરણીય કાર્ય સંપન્ન થયું હતું,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
