________________
૧૪
જૈન ધર્મ અને એકતા તેની માલિકીનું ઘરબાર, ખેતર કે ખળું કોઈ પણ ચીજ ન હોય. જ્યારે જ્યારે જે જે સ્થળે જૈન સાધુ આવે તે તે સ્થળના માલિકની રજા લઈને પછી જ તે સ્થાનકમાં ઉતરે. ગમે તેવો કાંટાવાળો રસ્તો હોય છતાં જૈન સાધુ પગમાં ચંપલ ન પહેરે.
જૈન સાધુ કોઈ પણ એક ગૃહસ્થને ત્યાં પાટલે માંડી જમવા ન બેસે. જૈન સાધુને તે ગોચરી માધુકરી વૃત્તિથી જ ભિક્ષા ગ્રહણ કરવાની હોય. જૈન સાધુને કંચન, કામિનીને સર્વથા ત્યાગ હોય, અજાણપણામાં સ્ત્રીને સ્પર્શ થઈ જાય તો પણ તેને પ્રાયશ્ચિત્ત લેવું પડે.
અન્યદર્શનના સાધુઓમાં બહુલતાએ આવા સુંદર બાહ્ય આચારે નહિ જોવામાં આવે. કોઈ કોઈ વાર જૈનેતર સંપ્રદાયમાં પણ કોઈ વિશિષ્ટ વ્યક્તિઓ હોય છે એને નિષેધ નથી પરંતુ એટલું જરૂર કે જૈન સાધુના જેવા આચારવિચારે છે તેવા આચારે અન્ય દર્શનમાં બહુ જ ઓછા જોવામાં આવશે.
ભાવાર્થ એ છે કે અંતરંગ વિશુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવાનું સાધન જેટલું સ્વલિંગમાં છે તેટલું અન્યલિંગ કે ગૃહલિંગમાં નથી.
સ્વયંબુદ્ધ અને પ્રત્યેક બુદ્ધને તફાવત જાતિસ્મરણ જ્ઞાનથી અથવા અવધિજ્ઞાનથી પિતાને પૂર્વભવ જાણીને બેધ પામ્યા તેને સ્વયંબુદ્ધ કહે છે, અને વૃષભ, ઈન્દ્રધનુષ વગેરે બાહ્યવસ્તુ દેખીને વૈરાગ્ય-ધ પામે છે તેને પ્રત્યેક બુદ્ધ કહે છે.
સ્વયં બુદ્ધને પૂર્વાધીત બુત હોય તો સ્વયં દીક્ષા લઈ એકાકી | વિચારે છે અને પૂર્વાધીત બુત ન હોય તો અવશ્ય ગુરુની પાસે જઈને દીક્ષા લીએ છે અને તેમની સાથે વિચરે છે.
પ્રત્યેક બુદ્ધ તે પૂર્વભવાધીત શ્રુતજ્ઞાની જ હોય છે. તે જઘન્યથી અગીઆર અંગ તથા ઉત્કૃષ્ટથી કાંઈક ન્યૂન દશ પૂર્વ ભણેલે જાણવો.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com