________________
૧૪૨
જૈન ધર્મ અને એકતા
ખામતાના ઉપર વિચાર કરવામાં આવ્યા છે તે દરેક બાબતમાં સભરતા ભેદ્યનુ દાદર ઓછા વધતાપણું વિચારવું તે અલ્પ બહુત્વ વિચારણા.
જેમકે—ક્ષેત્ર સિદ્ધમાં સહરણ કરતાં જન્મ સિદ્ધ સંખ્યાતગુણા હેાય છે. તેમજ ઊલાક સિદ્ધ સૌથી થાડા હાય છે. અધેાલાક સિદ્ધ તેથી સખ્યાતગુણા અને તિર્યં ગ્લોક સિદ્ધ તેથી સખ્યાતગુણા હોય છે. સમુદ્ર સિદ્ધ સૌથી થાડા હોય છે અને દ્વીપ સિદ્ધ તેથી સંખ્યાતગુણા હોય છે. આ રીતે કાળ આદિ દરેક બાબતમાં અપ બહુત્વના વિચાર કરવા.
સ્ત્રીલિંગ સિદ્ધ સંબંધમાં આગલાલેખમાં પૂરતુ લખાઈ ગયું છે તેથી તે વિષે અહિં કાંઇ લખવાનું રહેતું નશ્રી. તેથી અન્ય લિંગ વગેરે માટે જાણવા જેવી હકીકત આપીએ છીએ.
અન્યલિંગ સિદ્ધ
જૈન શાસનમાં સાધુના બાઘવેષ હાય એટલા માત્રથી મુક્તિ નથી સ્વીકારી. બાલવેષ સાધુના હોય કે તાપસ પરિવ્રાજકના હોય પરંતુ ભાવથી જૈન શાસન જેને પરિણમ્યું હોય અર્થાત્ ક્ષાયિકભાવે સમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર આદિ આત્મિકગુણે પ્રગટ થયા હોય તેને જ મુક્તિના અધિકારી માન્યા છે.
એથી સ્વલિંગ એટલે જૈન સાધુના વેષની કાંઈ કિંમત નથી એમ ન સમજવું. સ્વલિંગમાં મોક્ષના અંતરંગ સાધનાની જેટલી અનુકૂળતા છે તેટલી અન્યલિંગ કે ગૃહલિંગમાં નથી, અન્યલિંગ કે ગૃહલિંગમાં વર્તમાન વલ્કલચીરી તેમજ મરુદેવા માતા વગેરે જે જે આત્માઓને કેવળજ્ઞાન આદિ · લાભા પ્રાપ્ત થયા છે તે બધાય અહુલતાએ પૂર્વભવામાં અનેકવાર સ્વલિંગને ધારણુ કરવા દ્વારા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com