________________
છે, પરંતુ જો તે અનેક સમયની સ્થિતિવાળા હોય તો કાલાપેક્ષયા સપ્રદેશ છે. (૩) જે પુદગલ ક્ષેત્રથી અપ્રદેશ છે તે જો એક ગુણ કાળા હોય તો ભાવની અપેક્ષાએ અપ્રદેશ અને જો તે અનેક ગુણ કાળા હોય તો ભાવની અપેક્ષા સપ્રદેશ છે.
(૩) કાલથી અપ્રદેશ : જે પુદ્ગલ કાલથી અપ્રદેશ હોય છે (૧) તે દ્રવ્યથી (ર) ક્ષેત્રથી અને (૩) ભાવથી કદાચિત સપ્રદેશ અને કદાચિત અપ્રદેશ હોય છે.
(૪) ભાવથી અપ્રદેશ : જે પુદગલ ભાવથી અપ્રદેશ હોય છે (૧) તે દ્રવ્યથી (ર) ક્ષેત્રથી અને (૩)કાલથી કદાચિત સપ્રદેશ હોય છે અને કદાચિત અપ્રદેશ હોય છે.
(૫) દ્રવ્યથી સપ્રદેશ જે પુદ્ગલ દ્રવ્યથી સપ્રદેશ (દ્ધિપ્રદેશી આદિ) હોય છે (૧) તે ક્ષેત્રથી કદાચિત અપ્રદેશ હોય છે અને કદાચિત સપ્રદેશ હોય છે. અર્થાત્ જો તે બે આકાશપ્રદેશમાં રહે તે પ્રદેશ અને એક આકાશપ્રદેશમાં રહે તો અપ્રદેશ હોય છે. (ર-૩) તે જ રીતે કાલ અને ભાવથી પણ કહેવું જોઈએ.
(૬) ક્ષેત્રથી સપ્રદેશ : જે પુદગલ ક્ષેત્રથી સપ્રદેશ (અનેક પ્રદેશાવગાઢ) હોય છે (૧) તે દ્રવ્યથી સપ્રદેશ હોય છે કારણ કે બે આકાશ પ્રદેશ પર સ્થિત પુદુ ગલ ઓછામાં ઓછો દ્વિપ્રદેશી ઢંધ હોય, તેથી તે દ્રવ્યથી અપ્રદેશ હોય શકે નહીં પરંતુ સપ્રદેશ જ હોય છે. (ર-૩) જે પુદગલ ક્ષેત્રથી સપ્રદેશ હોય છે તે કાલથી અને ભાવથી કદાચિત સપ્રદેશ હોય છે, કદાચિત અપ્રદેશ હોય છે.
(૭) કાલથી સપ્રદેશ જે પુગલ કાલથી સપ્રદેશ હોય છે (૧) તે દ્રવ્યથી (ર) ક્ષેત્રથી અને (૩) ભાવથી કદાચિત્ સપ્રદેશ હોય છે, કદાચિત્ અપ્રદેશ હોય છે.
(૮) ભાવથી સપ્રદેશ : જે પુગલ ભાવથી સપ્રદેશ હોય છે, (૧) તે દ્રવ્યથી (ર) ક્ષેત્રથી અને (૩) કાલથી કદાચિત્ સપ્રદેશ અને કદાચિત અપ્રદેશ હોય છે.
૧૪૨
