________________
તવ્વારૂં પરિયાતા જાન રેફ, તભેસેસુવવન્ના જે લેશ્યાના દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરીને જીવ કાલધર્મ પામે છે તે જ લેશ્યાના પુદ્ગલ ગ્રહણ કરતાં જીવની ઉત્પત્તિ થાય છે અર્થાત્ જીવનના અંત સમયની અને પુનર્જન્મના પ્રથમ સમયની લેશ્યા એક જ હોય છે.
અર્થ : જે સમયે કોઈ પણ લેશ્યા પરિણામનો પ્રથમ સમય હોય છે, તે સમયે કોઈ જીવનો પરભવમાં જન્મ થતો નથી. તે જ રીતે જે સમયે લેશ્યા પરિણામનો અંતિમ સમય હોય છે, તે સમયે પણ કોઈ જીવનો પરભવમાં જન્મ થતો નથી. લેશ્યા પરિણામનું અંતર્મુહૂર્ત વ્યતીત થયા પછી અને અંતર્મુહૂર્ત શેષ રહેવા પર જીવ પરલોકમાં જાય છે.
આ કથન મનુષ્યો અને તિર્યંચો માટે છે. કારણ કે તેમાં લેશ્માનું પરિવર્તન થયા જ કરે છે. દેવ અને નારકોમાં જીવન પર્યંત એક જ લેશ્યા રહે છે. તેથી દેવ અને નારકમાં લેશ્યા પરિણામનું અંતર્મુહૂર્ત શેષ રહે ત્યારે તેનું મૃત્યુ થાય
છે.
લેશ્યા દ્રવ્ય : જેના દ્વારા આત્મા, કર્મ સાથે ક્લિષ્ટ થાય છે તેને લેશ્યા કહે છે. શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર અને શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં લેશ્યાના પ્રકાર, અધિકારી, વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શ આદિ અનેક દ્વારોથી લેશ્માનું વિસ્તૃત વર્ણન છે. જ્યોતિષીમાં તેજોલેશ્યા અને વૈમાનિકમાં ત્રણ શુભ લેશ્યા હોય છે.
વૈભારગિરિ પર્વત સંબંધી વિકુવર્ણા :
બાહ્ય પુદ્ગલનું ગ્રહણ અનિવાર્ય શા માટે? : ભાવિતાત્મા અણગાર બાહ્ય પુ ગલને ગ્રહણ કરીને જ વિક્રિયા કરવામાં સમર્થ છે. બાહ્ય પુદ્ગલ ગ્રહણ કર્યા વિના વિક્રિયા કરી શકતા નથી.
ભાવિતાત્મા અણગારને ઔદારિક શરીરમાંથી વૈક્રિય શરીર બનાવવું હોય ત્યારે તેણે બાહ્ય પુદ્ગલ ગ્રહણ કરવું પડે છે. તે સિવાય વૈક્રિય શરીર બની
૧૧૦
