________________
એક જાડેજાએ દોડીને ગઢીના ભોંયરામાં રહેલા દારૂગોળામાં અંગારો ચાંપ્યો. એક મોટો ધડાકો થયો. ચારે બાજુ આગ ફેલાઈ. ચોતરફ ધુમાડો ફેલાઈ ગયો.
અને આ શું ? લગભગ મરવાની નજીક આવેલા જાડેજાઓ ગઢી તરફ પાછા ફરવા લાગ્યા. હાલ તો જુઓ ! કોઈનો એક હાથ કપાયો છે. કોઈની આંખ ફૂટી ગઈ છે, કોઈના શરીરમાંથી લોહીની સેરો વછૂટે છે.
આ બધા ગઢી તરફ પાછા શા માટે જતા હશે ? આખરની ઘડીએ પાછાં પગલાં શા માટે માંડ્યાં ? જેમના પગ કપાયા હતા. એ જાડેજાઓ જમીન પર ઘસડાઈને ગઢી તરફ જવા લાગ્યા. કેટલાકને પેટમાં ઘા લાગ્યા હતા, પણ આંતરડાં બહાર ન નીકળે માટે જોરથી પાઘડી વીંટાળી ગઢી તરફ જતા હતા.
આ જાડેજા વીરોએ દુશમનોને હાથે મરવા કરતાં અગ્નિના ખોળામાં જઈને ચિરનિદ્રા લેવાનું પસંદ કર્યું હતું. ઘરડા સાવજો પાંજરે પડવા ઇચ્છતા નહોતા. તેઓ એક પછી એક ગઢીમાં લાગેલી આગમાં કૂદી પડવા લાગ્યા. અગ્નિએ આ એંશીય વીરોને પોતાની સોડમાં સમાવી લીધા.
આ એંશી વીરો સાથે લડાઈ ખેલ્યા પછી જ ગુલામશાહનું લશ્કર ભુજ તરફ કદમ બઢાવી શક્યું.
એંશી વૃદ્ધ જાડેજા વીરોએ પોતાનાં બલિદાનોથી એક વાત અમર કરી -
“આઝાદીની રક્ષા કરવા માટે પોતાની શક્તિ-અશક્તિનો, ઉમરનો વિચાર કરવાનો ન હોય. સહુએ પોતાની તાકાત પ્રમાણે જંગ ખેલી લેવાનો હોય છે.”
આજે પણ આ એંશી જાડેજાઓની કથા સહુ કોઈને વલો વતનના પ્રેમની પ્રેરણા આપે છે.
જ 1 કેડે કટારી, ખભે ઢાલ
