________________
એ કેવી બુદ્ધિ ચલાવે છે ? ભોજના દરબારમાં થોડો મેથીપાક ખાશે એટલે એનું અભિમાન ઊતરી જશે.
મહારાજ ભીમદેવે ડમરાને બોલાવ્યો અને રાજા ભોજને પોતાની વતી આ દાબડો ભેટ આપવા જણાવ્યું, કીમતી ભેટ હોવાથી રસ્તામાં એને ખોલવાની ના કહી. એ જુએ નહીં, તેનું ધ્યાન રાખવા માટે વળી પાછા સૈનિકો મૂક્યા. ડમરો અવંતિનગરીમાં આવ્યો. મહારાજ ભીમદેવની ભેંટ લઈ એ મોજ રાજાની મહાન કાંચનસભામાં દાખલ થયો.
ભોજ રાજાએ કમાનો સત્કાર કર્યો. એનેય ખબર હતી કે ડુમરા જેવો ચતુર માનવી મળી જાય તો પોતાનો દરબાર શોભી ઊઠે. એણે ક્યું, 'પધારો ! દાોદર મહેતા ! પધારો !!
ડમરાને મહારાજ ભોજને નમસ્કાર કર્યાં અને ચંદનનો દાબડી બહાર કાઢ્યો. એમાં સોનાનું જડતર હતું. ભીમદેવની એ ભેટ દામોદરે ભોજદેવને ચરણે ધરી. આખી સભાને અચરજ થયું કે અરે ! આમાં હશે શું ? હીરા હશે કે માણેક હશે ? મંત્રી બુદ્ધિસાગરે દાબડો ખોલ્યો. જોયું તો રાખ ! દાબડો ખોલતાં મોં પર ઊડી.
આખી સભા ખળભળી ઊઠી. વયોવૃદ્ધ કવિ ધનપાલ બોલી ઊઠ્યા, પાટણપતિને મદ ચડો લાગે છે, મહારાજ !'
સેનાપતિ કુલચંદ્ર બોલ્યો, ‘ના, ના, કવિરાજ ! રાખ થનારા પાટણની આ નિશાની છે. મહારાજ ભીમદેવે અવંતિનાથને પાટણના નાશ માટે સામેથી આમંત્રણ આપ્યું છે. મહારાજ ચાલો વધાવી લઈએ.’
એક ઘડી તો ડમરો અચરજમાં ડૂબી ગયો. અરે ! કોઈ રાજા બીજા રાજાને રાખની ભેટ મોકલે નહીં. નક્કી આ દરબારીઓનું કાવતરું છે. મહારાજ ભીમદેવને જરૂર કોઈએ ચઢાવ્યા છે. આ તો મારું કાસળ કાઢવાની જ તરકીબ ! પણ ડમરો કોનું નામ ? એ તરત કડવો ઘૂંટડો પી ગયો અને હસતો હસતો બોલ્યો : 'મહારાજ, સેનાપતિ કુલચંદ્ર પાટણ ભાંગતાં પહેલાં એના સંધિવિગ્નહિકને બોલવાની તક આપો ને?’ 'જરૂર, જરૂર, કહો દાોદર મહેતા. તમારું શું કહેવું છે ?' ભોજ 77
દૂધ પીધું પ્રમાણ A