Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 700

(૬૨૪)
યોગ થ્રિસમુચ્ચય
પરા દૃષ્ટિના સાર
પરાર્દષ્ટિ સમાધિનિષ્ઠ છે. તે સમાધિના આસંગ દેષથી રહિત એવી હાય છે, અને ચંદનગંધ ન્યાયે તે સાહ્મીભૂત પ્રવૃત્તિવાળી હેાય છે, અર્થાતુ આત્મસ્વભાવે પૂ પ્રવૃત્તિવાળી હોય છે. આમાં ચેગી સર્વ આચારથી પર એવા નિરાચાર પદ્મવાળે હાય છે. અને કારણુ અભાવે તેને અતિચાર હાતા નથી; અર્થાત્ તેને કેાઈ આચાર પાળવાપણું રહ્યું નથી અને તેથી તેને કાઇ અતિચાર દોષની સભાવના પણ નથી. આરૂઢને આરેહણુના જેમ અભાવ હાય છે, ચઢેલાને જેમ ચઢવાનું હોતુ નથી, તેમ આ યેાગારૂઢ પુરુષને આચાર વડે જીતવા ચેાગ્ય કર્માંના અભાવે નિરાચાર પદ હેાય છે.
તા પછી તેને ભિક્ષાટન આદિ આચાર કેમ ઢાય છે? તે શંકાનું નિવારણ એ છે કે—રત્ન આદિની શિક્ષાર્દષ્ટિએ કરતાં જેમ તેના નિયેાજન વિષયમાં શિક્ષિતની દૃષ્ટિ જૂદી હાય છે, તેમ આ યેગીની તે જ આચારક્રિયા પણ ભેદે કરીને જૂદી હાય છે; કારણ કે પૂર્વે તેનું સાંપરાયિક ( કષાય સધી ) ક ક્ષય લ હતુ, ને હવે તેા ભવાપગ્રાહી કક્ષય ફૂલ છે. તે રત્નના નિયેાગથી-વ્યાપારથી અહીં લેકમાં તે મહાત્મા રત્નવર્ણમ્ જેમ કૃતકૃત્ય થાય છે, તેમ ધ*સંન્યાસ વિનિયાગથી-વ્યાપારથી આ મહામુનિ કૃતકૃત્ય થાય છે. આ મુખ્ય ધર્મસંન્યાસ બીજા અપૂર્ણાંકણુમાં ઉપજે છે, અને તેના થકી નિરાવરણ એવી કેવલશ્રી હાય છે, કે જેના કદી પ્રતિપાત ન થતા હૈાવાથી સદાયાસદા ઉદયવંત હાય છે.
ચદ્રની જેમ જીવ પે!તાની ભાવશુદ્ધ પ્રકૃતિથી–સ્વભાવથી · સ્થિત જ' છે, કાંઈ સ્થાપવાના નથી. અને જે વિજ્ઞાન છે તે ચંદ્રિકા જેવુ છે. તે જ્ઞાનનું આવરણ તે મેધપટલ જેવું–વાદળા જેવું છે. આ વાદળા જેવું ઘાતિકમ છે, તે આ ધર્મસંન્યાસ યેાગરૂપ વાયુના સપાટાથી જ્યારે ક્ષપકશ્રેણીની પરિસમાપ્તિ વેળાયે દૂર થાય છે, ત્યારે તે શ્રીમાન્ મુખ્ય એવા પરાક્રમયેાગથી જ્ઞાનકેવલી થાય છે. એટલે કે સકલ રાગાદિ દોષના પરિક્ષય થકી ક્ષીણુદોષ એવા તે તત્ક્ષણ જ નિરાવરણુ જ્ઞાને કરીને સર્વજ્ઞ હોય છે, અને સ* લબ્ધિલના ભાગી હોય છે. આવા તે શ્રીમદ્ સજ્ઞ ભગવાન્ મહામુનિ પરા —પરોપકાર કરીને પછી યેગના અંતને પામે છે. ત્યાં યાગાન્તમાં શૈલેશી અવસ્થામાં શીઘ્ર જ પાંચ હસ્વ અક્ષર ઉચ્ચારણ માત્ર કાળમાં તે ભગવાન્ યાગાત્તમ એવા અયેગ થકી ભવવ્યાધિને ક્ષય કરી પરમ ભાવ નિર્વાણને પામે છે.
“ ક્ષીણુ દોષ સર્વજ્ઞ
મહામુનિ, સવલબ્ધિ ફલ ભાગીજી,
પર ઉપગાર કરી શિવસુખ તે, પામે ચેગ અયાગીજી;
સર્વાં શત્રુ ક્ષય સર્વ વ્યાધિ લય, પૂણ્ સવ સમીહાજી,
સવ' અરથ યેાગે સુખ તેહુથી, અનંત ગુણુ નિરીહાજી. ”—શ્રી ચા. સજ્ઝાય.

Translation AI Generated

(624)
Yoga Trisamuccaya
The Essence of Para Drishti
Parardashti is rooted in Samadhi. It is free from the defilement of attachment to Samadhi, and by the logic of sandalwood fragrance, it is characterized by inherent activity, meaning it is inherently active in its nature. It is characterized by a state of detachment, transcending all conduct. And due to the absence of cause, it is not subject to any transgression; meaning it is not bound by any conduct and therefore has no potential for transgression. Just as the one who has ascended has no need for further ascent, similarly, this yogarudha purusha, due to the absence of karmas that need to be conquered through conduct, has a state of detachment.

Then why does he engage in practices like begging, etc.? The resolution of this doubt is this: Just as the perspective of the one who is being taught is different from the perspective of the one who is teaching regarding the regulation of gems, etc., similarly, the perspective of this yogi is also different regarding the same conduct. Because previously, his destruction of the subtle (including kshaya) was taking place, and now the destruction of the gross, which is the cause of rebirth, is complete. Just as the great soul, the Ratnavarna, becomes fulfilled through the regulation and practice of gems, similarly, this great sage becomes fulfilled through the regulation and practice of Dharma Sannyasa. This primary Dharma Sannyasa arises in the second incomplete stage, and through it, there is the state of Kevalashri, which is free from any obstruction and is eternally present due to its never being subject to decline.

Just like the moon, the jiva is naturally pure in its essence and does not need to be established. And the knowledge that exists is like moonlight. The veil of that knowledge is like a cloud. This cloud-like veil, when it is dispelled by the force of the Dharma Sannyasa yoga, which is like the wind, at the time of the completion of the series of destructions, then he becomes a knower of knowledge through the power of the primary yoga. Meaning, through the destruction of all defilements like attachment, etc., he becomes a knower of all, having destroyed all defilements, and he becomes a partaker of all attainments. Such a great sage, the omniscient Bhagavan, performs acts of benevolence and then attains the end of yoga. There, in the state of Shaileshi, in the brief span of time it takes to pronounce five short syllables, he, through the yoga of A-yoga, destroys the disease of rebirth and attains the ultimate state of liberation.

“Having destroyed all defilements,
The great sage, a partaker of all attainments,
Through benevolence, he attains the bliss of Shiva, being a yogi;
All enemies destroyed, all diseases extinguished, he is completely fulfilled;
Through the yoga of all, he attains bliss, and his infinite virtues are manifest.” —Shri Cha. Sajjaya.