Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 681

પર દષ્ટિ તાત્વિક ધર્મસ-કેવલશ્રી: “શ્રીમદ' જિન ભગવાન
(૬૦૫) સંચાસમાં પ્રવૃત્તિલક્ષણ ધર્મોને સંન્યાસ-ત્યાગ હોય છે, અને તાત્વિક ધર્મસંન્યાસમાં ક્ષયોપશમભાવરૂપ ધર્મોને સંન્યાસ-ત્યાગ હોય છે, એટલે ધર્મસંન્યાસ સંજ્ઞા યથાર્થ છે,
અહીં “બીજા” અપૂર્વકરણમાં આ તાત્વિક ધર્મસંન્યાસ પ્રગટે છે એમ કહ્યું તે સહેતુક છે, કારણ કે પહેલું અપૂર્વકરણ જે ગ્રંથિભેદનું કારણ છે, તેમાં આ પ્રસ્તુત ધર્મસંન્યાસ હોઈ શકે નહિ. એટલા માટે બીજામાં એમ કહી તેને અપવાદ સૂચવ્યો. આમ આ અપૂર્વકરણ બે છે:–(૧) ગ્રંથિભેદના કારણરૂપ તે પહેલું; (૨) ક્ષપકશ્રેણી વેળાનું તે બીજુ. આ “અપૂર્વકરણ એટલે શું? “અપૂર્વ ” એટલે અનાદિકાળના ભવભ્રમણમાં જે કદી પણ પૂર્વ પ્રાપ્ત થયો નથી, એ શુભ-પ્રશસ્ત આત્મપરિણામ. તેમાં પહેલા અપૂર્વકરણનું ફળ ગ્રંથિભેદ છે અને તે ગ્રંથિભેદનું ફળ સમ્યગદર્શન છે. અને પછી કર્મસ્થિતિમાંથી સંખ્યાત સાગરોપમ વ્યતીત થયે આ બીજું અપૂર્વ કરણ–અપૂર્વ આત્મપરિણામ પ્રાપ્ત થાય છે, ત્યારે આ તાવિક ધર્મસંન્યાસ યોગ ક્ષેપક શ્રેણીમાં ચઢતા સામર્થ્યયોગીને હેય છે. (આને “અપૂર્વકરણ” કહેવાના કારણ માટે જુઓ પૃ. ૪૩-૪૪).
આ અપૂર્વકરણરૂપ અપૂર્વ આત્મસામર્થ્ય પામીને, પરમ આત્મવીલાસ સ્કુરાવીને જે યોગીપુરુષ ક્ષકશ્રેણ પર આરૂઢ થાય છે, તેને આ તાવિક ધર્મસંન્યાસ
નામને સામર્થ્ય યોગ હોય છે, કારણ કે તે ક્ષયપશમરૂપ ધર્મોનું ક્ષપકશ્ચણ ક્ષપણ કરતે કરતો આગળ વધે છે, કર્મ પ્રકૃતિને સર્વથા ખપાવતે કેવલથી ખપાવતે, ખતમ કરતે કરતે, ઉડાવતે ઉડાવતે, ગુણસ્થાનકની શ્રેણી
પર વેગે ચઢતો જાય છે. અને આમ કર્મશત્રુનો ક્ષય કરતો કરતો,
ક્ષાપશમિક ધર્મોને સંન્યાસ કરતે કરતે, આ પરમ સમર્થ વીર સંન્યાસી” ૮-૯-૧૦-૧૨ ગુણસ્થાનને વટાવી જઈ, તેરમાં સગી કેવલિ ગુણસ્થાને પહોંચી “નિજ કેવલજ્ઞાન નિધાન” પ્રગટાવે છે. (જુઓ આકૃતિ ૩-પૃ. ૫૦)
અને આમ ધર્મસંન્યાસના વિનિયોગથી આ સામર્થગીને કેવલલક્ષ્મીની-કેવલશ્રીની પ્રાપ્તિ હોય છે, અર્થાત્ કેવલજ્ઞાન-દર્શનની ઉત્પત્તિ હોય છે, કે જેમાં કોઈપણ પ્રતિબંધક
વિરેધક પ્રતિપક્ષરૂપ આવરણ હોતું નથી. આવી આ નિરાવરણ કેવલશ્રી શ્રીમદ્ સદીદયા હોય છે, અર્થાત્ કેઇપણ કાળે તેના પ્રતિપાતને અભાવ ભગવાન હોવાથી સદા ઉદયવંતી જ હોય છે. એટલે આવી અનુપમ કેવલશ્રી
સંપન્ન આ “શ્રીમદ્દ ભગવાન્ જિનરાજરાજેશ્વર આત્મસામ્રાજ્ય લક્ષમીથી સદા વિરાજે છે. તેનું અપૂર્વ વર્ણન લાક્ષણિક શૈલીમાં કવિરાજ દેવચંદ્રજીએ ગાયું છે:

Translation AI Generated

On the topic of **Tattvika Dharma-sanyasa**, **Kevalashri** says: “**Shrimadbhagwan Jin** (605) In **Sanchasa**, the **Dharmas** that are characterized by activity are **Sanyasa-tyaga**, and in **Tattvika Dharma-sanyasa**, the **Dharmas** that are in the form of **Kshaya-upshama** are **Sanyasa-tyaga**. Therefore, the term **Dharma-sanyasa** is true.

Here, it is said that this **Tattvika Dharma-sanyasa** is revealed in the second **Apuurvakaran**, which is meaningful because the first **Apuurvakaran**, which is the cause of **Granthibhed**, cannot have this presented **Dharma-sanyasa**. Therefore, it is mentioned in the second **Apuurvakaran** as an exception. Thus, there are two **Apuurvakaranas**: (1) The first, which is the cause of **Granthibhed**, and (2) The second, which is during the **Kshapak-shreni**. What is this **Apuurvakaran**? “**Apuurva**” means the **Shubh-prashasta Atma-parinam** that has never been attained before in the endless cycle of births and deaths. The fruit of the first **Apuurvakaran** is **Granthibhed**, and the fruit of **Granthibhed** is **Samyagdarshan**. And then, when this second **Apuurvakaran** - **Apuurva Atma-parinam** is attained after the **Karma-sthiti** has been transcended, like the countless oceans, this **Tattvika Dharma-sanyasa** is revealed to the **Samarthya-yogi** who ascends the **Kshapak-shreni**. (For the reason behind calling this **Apuurvakaran**, see pages 43-44).

Having attained this **Apuurva Atma-samarthya** in the form of **Apuurvakaran**, and having revealed the **Param Atma-vilas**, the **Yogi-purusha** who ascends the **Kshapak-shreni** has the **Samarthya-yoga** of this **Tattvika Dharma-sanyasa**, because he progresses by **Kshapan** of the **Kshaya-upshama** **Dharmas**, completely consuming the **Karma-prakriti**, consuming it with **Kevala**, destroying it, eliminating it, and rapidly ascending the **Gunasthanaka** series. And thus, destroying the **Karma-shatru**, renouncing the **Kshaya-upshamika Dharmas**, this supremely powerful **Veer Sanyasi** surpasses the 8th, 9th, 10th, and 12th **Gunasthanas**, and reaches the 13th **Gunasthan** of **Sagi Kevali**, revealing his **Nij Kevalgyan Nidhan**. (See Figure 3, page 50).

And thus, through the application of **Dharma-sanyasa**, this **Samarthagi** attains **Kevala-lakshmi** - **Kevalashri**, meaning the birth of **Kevalgyan-darshan**, which is not obstructed by any **Prathibhandhak**, **Virethak**, or **Pratipaksharoop Avaran**. This **Niravaran Kevalashri** is **Shrimadbhagwan Sadideya**, meaning it is always **Udayavanti** because it is always **Abhav Bhagwan** for its **Pratipat**. Therefore, this unparalleled **Kevalashri** is always present in this **Shrimadbhagwan Jinrajrajeshwar Atma-samrajya Lakshmi**. Its **Apuurva** description has been sung by **Kaviraj Devchandraj** in a characteristic style: