Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 650

(૫૭૪)
યોગષ્ટિસસુશ્ર્ચય
સુખ નથી, પણુ દુ:ખ જ છે, અથવા કેવલ સુખાભાસ જ છે, એમ આપણે પૂર્વ વિસ્તારથી વિચારી ગયા. જેમાં એક શુદ્ધ આત્મવસ્તુનું જ અવલખન છે, એવું નિરપેક્ષ આત્મસુખ એ જ વાસ્તવિક સુખ છે કારણકે સાવેાં અસમર્થ, નિવેશ્વ સમર્થ' સાપેક્ષ તે અસમર્થ છે, નિરપેક્ષ તે સમથ છે, આમ પરમાથ પરિભાષા છે.
“ આશા એરનકી કયા કીજે ? ગ્યાન સુધારસ પીજે....આશા
ભટકે દ્વાર દ્વાર વૈાનકે, કુકર આશા ધારી... ...આશા
આશા દાસીકે જે જાયે, તે જન જગકે દાસા....આશા॰ ”—શ્રી આનંદૅઘનજી,
અથવા આકુલતા એ દુ:ખનું લક્ષણ છે, અને નિરાકુલતા એ સુખનું લક્ષણ છે, એ વ્યાખ્યા પણ ઉપાક્ત વ્યાખ્યા સાથે બંધબેસતી છે, ને તેને પુષ્ટ કરે છે; કારણ કે જ્યાં એક કરતાં વધારે મળે–ભળે, જ્યાં દ્વૈત છે ત્યાં આકુલતા છે; અને જ્યાં એક શુદ્ધ નિર્ભેળ વસ્તુ હાય છે, જ્યાં અદ્વૈત છે ત્યાં નિરાકુલતા છે. એટલે પરવસ્તુના સયેાગ સંબધથી જ્યાં પરાધીનતા છે ત્યાં આકુલતા છે; અને જ્યાં આકુલતા છે, ત્યાં દુઃખ છે,-એ સ કાઈના પ્રત્યક્ષ અનુભવ છે, તથા પરવસ્તુના સંયોગ સંબંધથી રહિત એવી જ્યાં સ્વાધીનતા છે ત્યાં નિરાકુલતા છે; અને જ્યાં નિરાકુલતા છે ત્યાં સુખ છે. આ પણ સર્વાંના સાક્ષાત્ અનુભવ છે. આમ આ બને વ્યાખ્યાના સુમેળ છે.
આકુલતા તે
દુઃખ
4
આત્માથી અતિરિક્ત-જૂદી એવી જે અન્ય વસ્તુ-ક, તેના વડે કરીને જ આ આત્માને અનંત સંસાર પરિભ્રમણ દુઃખ પ્રાપ્ત થયું છે. એડીથી જકડાયેલા પરાધીન કેદીને જ્યાં લઇ જવા હોય ત્યાં પરાણે લઇ જવાય છે, તેમ કખ ધરૂપ પારકા પેઢી એડીથી બંધાયેલા પરાધીન જીવને ક ગમે ત્યાં ઘસડી જાય છે, અને વિનાશ કરે’જન્મ-જરા-મરણાદિ અનંત દુઃખાથી દુ:ખી કરે છે. આમ ‘પારકા પેઠો વિનાશ કરે ’-‘૧૬: વિટઃ તે વિનાશં' –એ લેાકેાક્તિ સાચી ઠરે છે. આત્માએ સ્વસમયને અર્થાત્ આત્મવસ્તુની સ્વરૂપમર્યાદાને ઉલ્લંઘી, પરસમયમાં– પારકા પુદ્ગલ ક્ષેત્રમાં-પારકી હદમાં પ્રવેશ કર્યાં, અતિક્રમણ (Transgression, Trespass ) કર્યાં. અનાદિથી આત્માએ પરપુદ્ગલ પ્રદેશમાં માથું માર્યું.–હસ્તક્ષેપ કર્યાં, પરવસ્તુમાં આસક્તિ કરી, તેની સાથે સ્નેહસંબધ (!) ખાંધ્યા. એટલે તે પુદ્ગલ ખલાએ બદલામાં કરૂપ ભૂત તે આત્માને વળગાડ્યું, અને આત્માને પેાતાના ક્ષેત્રમાં આક્રમણના ગુન્હાના બદલામાં પોતાના વિષય-ક્ષેત્રમાં પૂરી રાખવારૂપ દડ દીધા ! અથવા તેા સ્નેહસંબંધના બદલામાં તેને ગાઢ અંધને બાંધી સ*સારરૂપ હેડમાં પૂરી રાખ્યું ! આમ પરાધીનતાથી જ અધી મ્હાકાણુ થઇ છે!
પણ જ્યારે આત્મા પરક્ષેત્રમાં આક્રમણુરૂપ અતિક્રમનું પ્રાયશ્ચિત કરે છે, ને પેાતાના

Translation AI Generated

(574)
Yogasthiti-Sushrutchay

We have already considered in detail that there is no happiness, but only sorrow, or perhaps only the appearance of happiness. The only true happiness is the absolute happiness of the self, which is the contemplation of a pure self-substance, because it is relatively powerless, but absolutely powerful. This is the definition of the Supreme Self.

“What is the use of hope? It is only knowledge that can improve things… Hope
wanders from door to door, like a dog, hoping for something… Hope
The servant of hope goes wherever it goes, and that person becomes a servant of the world… Hope.” —Shri Anandghanji

Or, the definition that anxiety is a sign of sorrow, and calmness is a sign of happiness, also fits with the previous definition and confirms it; because where there is more than one, where there is duality, there is anxiety; and where there is one pure, unmixed substance, where there is non-duality, there is calmness. Therefore, where there is dependence on the connection with the other, there is anxiety; and where there is anxiety, there is sorrow – this is the direct experience of everyone. And where there is independence, free from the connection with the other, there is calmness; and where there is calmness, there is happiness. This is also the direct experience of everyone. Thus, these two definitions are in harmony.

Anxiety is
Sorrow
4

The self has received endless suffering of worldly wandering due to the other, which is separate from the self. Just as a prisoner bound by chains is taken wherever he is to be taken, so too, the self, bound by the chains of the other, is dragged wherever it pleases, and is made to suffer endless sorrow of birth, old age, and death. Thus, the proverb “The other destroys” – “विटः ते विनाशं” – is true. The self has transgressed, trespassed, by violating its own time, that is, the limits of the form of the self-substance, and entering into the time of the other – the realm of the other’s matter – the other’s limits. From time immemorial, the self has interfered in the realm of the other’s matter, become attached to the other, and formed a bond of affection (!) with it. Therefore, the other’s matter, in return, has clung to the self like a hideous ghost, and has given the self a pledge to keep it within its own realm in return for the crime of invasion! Or, in return for the bond of affection, it has bound it with thick darkness and kept it in the prison of the world! Thus, dependence has led to this great suffering!

But when the self atones for the transgression of invading the other’s realm, and returns to its own…