Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 494

(૧૮)
ગદરિચય કારણ કે અનંત અનંત ભાવભેદથી ભરેલી, તથા અનંત અનંત જયનિક્ષેપે વ્યાખ્યાન કરેલી, એવી સર્વસવાણી સકલ જગની હિતકારિણી છે, મેહની હારિણી છે,
ભવસાગરની તારિણી છે, અને મેક્ષની ચારિણું છે. એવી સર્વસવાણીને જિનેશ્વરતણું ઉપમા આપવાની તમા રાખવી તે ફેગટ છે, અને ઉપમા આપવાની શણ, જાણી કે ધૃષ્ટતા કરે તે તેના ઉપરથી તેની પોતાની મતિનું માપ નીકળી તેણે જાણી છે” જાય છે! આવી પરમ ગુણકારિણી સર્વજ્ઞવાણીને બાલ જીવો ખ્યાલ
નથી પામતા, તે ગુણખાણી વાણી તે જેણે જાણી તેણે જ જાણી છે. અને તેવા પ્રકારે શ્રી “જિનેશ્વરની વાણી’ની અનન્ય ભાવથી પરમ પ્રશંસા કરતા અમર કાવ્યમાં શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ લલકાર્યું છે – “અનંત અનંત ભાવભેદથી ભરેલી ભલી, અનંત અનંત નય નિક્ષેપે વ્યાખ્યાની છે; સકળ જગતહિતકારિણી હારિણી મેહ, તારિણી ભવાબ્ધિ મેક્ષ ચારિણી પ્રમાણ છે; ઉપમા આપ્યાની જેને, તમા રાખવી તે વ્યર્થ, આપવાથી નિજ મતિ, મપાઈ મેં માની છે; અહો રાજ્યચંદ્ર! બાલ, ખ્યાલ નથી પામતા એ, જિનેશ્વર તણી વાણી જાણી તેણે જાણું છે.”
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રપ્રણીત મોક્ષમાળા. આમ સર્વજ્ઞવાણી શ્રોતાઓને યથાયોગ્ય ઉપકારરૂપ ગુણ અવશ્ય કરે છે, એટલા માટે એનું સર્વત્ર અવધ્યપણું છે, અનિષ્ફળપણું છે, અમેઘપણું છે, અર્થાત્ સર્વદા સર્વથા સર્વત્ર સફળપણું છે, એ નિશ્ચિત સ્થિતિ છે. સર્વજ્ઞવાણું રામબાણ જેવી અમેઘ છે, કદી પણ ખાલી જતી નથી.
પ્રકારાન્તર (બીજે સમાધાન પ્રકાર) કહે છે –
यद्वा तत्तन्नयापेक्षा तत्कालादिनियोगतः । ऋषिभ्यो देशना चित्रा तन्मूलैषापि तत्त्वतः ॥१३८॥ તતકાલાદિ નિયોગથી, તે તે નયસાપેક્ષ
ચિત્ર દેશના ઋષિથકી તન્મેલ આ પણ વખ, ૧૩૮ અર્થ—અથવા તે તે તે નયની અપેક્ષાવાળી ચિત્ર દેશના તે કાલ આદિ નિવેગથી ત્રષિઓ થકી પ્રવર્તી છે, આ પણ તત્ત્વથી તે તસ્કૂલ-સર્વજ્ઞમૂલ વાણી છે.
વૃત્તિ –ચ–અથવા તે, તત્તનાપેક્ષા-તે તે નયની અપેક્ષાવાળી, દ્રવ્યાસ્તિકાય આદિને અધિકૃત કરીઆશ્રીને, તwાિિનયોત –તે કાલ આદિના નિયોગથી, દુષભ આદિના વેગથી, -ઋષિઓ થકી, કપિલ આદિ થકી જ, તેરશના ચિત્રા-દેશના ચિત્ર છે. અને આ પણ, નિર્મલ નથી, એટલા માટે કહ્યુંતન્યૂટકારતે સર્વશદેશનાલ આ પણ, તત્ત્વત તત્ત્વથી, પરમાર્થથી,–તેના પ્રવચનના અનુસાર થકી તથા પ્રકારે પ્રવૃત્તિને લીધે.

Translation AI Generated

(18)
The omniscient speech, filled with infinite and infinite shades of meaning, and explained with infinite and infinite principles, is beneficial to the entire universe, the entire world, it is a garland of compassion,
it is the savior of the ocean of existence, and it is the guide of the path of liberation. To compare such omniscient speech to the speech of the Jineshwar is a waste of time, and to compare it to the speech of the Jineshwar is a sign of arrogance, for he who knows this, knows that his own intellect is being measured. Such a supremely virtuous and omniscient speech is not understood by the young souls, only he who knows it, knows it. And in this way, Shrimad Rajchandraji, in his immortal poetry, praises the unique nature of the speech of the Jineshwar with utmost reverence - "Filled with infinite and infinite shades of meaning, it is explained with infinite and infinite principles; it is beneficial to the entire universe, the entire world, it is a garland of compassion, it is the savior of the ocean of existence, it is the guide of the path of liberation; to compare it to the speech of the Jineshwar is a waste of time, for by comparing it, one's own intellect is measured; Oh Rajchandra! The young souls do not understand this, only he who knows the speech of the Jineshwar, knows it."
Shrimad Rajchandra's Moksha Mala. Thus, the omniscient speech always bestows upon its listeners the appropriate virtues, therefore it is omnipresent, infallible, and unfailing, that is, it is always successful in all ways and everywhere, this is a certain state. The omniscient speech is like a panacea, it never fails.
The alternative explanation (another type of solution) says -
यद्वा तत्तन्नयापेक्षा तत्कालादिनियोगतः । ऋषिभ्यो देशना चित्रा तन्मूलैषापि तत्त्वतः ॥१३८॥ tatkaladin niyogathi, te te nayasapeksha
chitra deshana rishithaki tanmel a pan vakha, 138
Meaning - Or, it is the picture of the speech of the sages, which is based on that particular principle, and which is influenced by that time and other factors, this is also true, it is the speech of the omniscient, the root of all knowledge.
Commentary - Or, it is, tat-tan-na-apeksha - based on that particular principle, with the emphasis on the substance, the body, etc., tat-kal-adin-niyogathi - due to the influence of that time and other factors, due to the force of the passions, etc., - from the sages, from Kapil, etc., it is the picture of the speech, the picture of the speech. And this too, is not pure, therefore it is said that this too, is the speech of the omniscient, tat-tvath - from the truth, from the ultimate reality, - according to its teachings, and due to its nature.